مرگ روزانه ۱۹۱ ایرانی بر اثر دخانیات

جهان صنعت– براساس آمارهای موجود مصرف دخانیات هر روز تقریبا جان ۱۹۱نفر را در ایران می‌گیرد و سالانه حدود ۷۰هزار نفر قربانی این عادت مرگبار می‌شوند. در عین ‌حال به‌دلیل عدم اجرای کامل قوانین میزان مصرف دخانیات به‌طور روزافزونی در حال افزایش است.
زمانی که بیماری کرونا روزانه صدها قربانی می‌گرفت، مردم هر روز آمار ابتلا به ویروس را دنبال می‌کردند. شنیدن خبر فوت عزیزان، نه عادی شده بود و نه تکراری اما میان آن‌ همه ترس و اضطراب، مرگی دیگر در سکوت و بی‌سروصدا جان می‌گرفت و اکنون نیز جان می‌گیرد، مرگی که نه تیتر اول خبرها شد، نه باعث نگرانی جامعه.
براساس آمارهای موجود، مصرف دخانیات هر سال در ایران جان حدود ۷۰هزار نفر را می‌گیرد. به‌عبارت دیگر، روزانه به‌طور میانگین ۱۹۱نفر از هموطنان جان خود را بر اثر استعمال دخانیات یا قرار گرفتن در معرض دود ناشی از آن از دست می‌دهند؛ آماری که نشان می‌دهد هرچه سریع‌تر باید فکری به حال این فاجعه خاموش شود.
مطالعات علمی فراوانی اثبات کرده‌اند که مصرف سیگار و دیگر محصولات دخانی، عامل اصلی بیماری‌های مزمنی مانند سرطان‌های ریه، بیماری‌های قلبی- عروقی، بیماری‌های مزمن تنفسی، سکته‌های مغزی و حتی مشکلات متابولیکی و اختلالات روانی است.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) مصرف دخانیات را به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین عوامل مرگ‌ومیر قابل پیشگیری در جهان معرفی کرده است. هرساله بیش از ۸‌میلیون نفر در جهان جان خود را به‌دلیل مصرف یا مواجهه با دود دخانیات از دست می‌دهند، این معضل نه‌تنها سلامت فرد را تهدید می‌کند بلکه بار سنگینی بر نظام‌های بهداشتی و اقتصادی کشورهای مختلف تحمیل می‌کند.
ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست و مصرف دخانیات در کشورمان به یک چالش جدی تبدیل شده است، دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اعلام آماری تکان‌دهنده بیان کرده است که سالانه بالغ‌بر ۱۴۰‌هزار‌میلیارد ریال هزینه‌های ناشی از درمان بیماری‌های مرتبط با مصرف سیگار و دیگر محصولات دخانی به شبکه بهداشت و درمان کشور تحمیل می‌شود.
این هزینه‌های هنگفت نه‌تنها فشار مالی بر منابع محدود سلامت کشور وارد می‌کند بلکه مانع از تخصیص منابع لازم به سایر بخش‌های حیاتی مراقبت‌های بهداشتی و پیشگیری می‌شود، علاوه بر هزینه‌های درمان، مصرف دخانیات اثرات غیرمستقیمی مانند کاهش بهره‌وری، افزایش غیبت‌های کاری، ازکارافتادگی زودرس و در نهایت کاهش کیفیت زندگی میلیون‌ها نفر می‌شود که این موارد در نهایت به‌معنای کاهش سرمایه انسانی و اقتصادی کشور است.
پیامدهای سلامت ناشی از مصرف دخانیات بسیار تلخ است. براسا‌س آمارهای موجود، سیگار بیشترین سهم بروز سرطان را در ایران دارد و حدود یک‌سوم بروز سرطان‌ها در ایران وابسته به مصرف دخانیات است، همچنین براساس اعلام دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات به تسنیم، به‌طور متوسط، ۶۰‌درصد موارد سرطان ریه در کشور مستقیما به مصرف سیگار مربوط می‌شود و ۲۰‌درصد از افراد مبتلا به سرطان ریه کسانی هستند که خود سیگاری نیستند اما در معرض دود دست‌دوم سیگار قرار داشته‌اند. مانند افرادی که در خانه یا محیط کار کنار سیگاری‌ها حضور دارند.
براساس اعلام شالبافان، مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت بیش از ۳۰‌درصد افرادی که تنها یک‌بار سیگار مصرف می‌کنند، در ادامه به مصرف‌کننده دائمی تبدیل می‌شوند، این وابستگی، نه‌تنها منجر به آسیب‌های جسمی بلکه باعث افت کیفیت زندگی و اثرات روانی و کاهش طول عمر افراد نیز می‌شود. وی افزود: نوجوان یا جوانی که وارد چرخه مصرف دخانیات می‌شود، معمولا با تنش‌ها و چالش‌های عاطفی و ارتباطی در خانواده مواجه می‌شود، این تنش‌ها می‌توانند به شکل‌گیری الگوهای رفتاری ناسالم و کاهش انسجام خانوادگی منجر شوند. مصرف دخانیات می‌تواند درمان برخی اختلالات روانی رایج مانند اضطراب و افسردگی را دچار مشکل کند، از یک‌سو، تاثیر فیزیولوژیک نیکوتین بر سیستم عصبی مرکزی می‌تواند روند بهبودی را کند سازد و از سوی دیگر، مصرف دخانیات در برخی موارد باعث تغییر در اثربخشی داروهای روان‌پزشکی می‌شود به‌طوری که ممکن است میزان جذب یا تاثیرگذاری داروها تحت‌الشعاع قرار گیرد و روند درمان را پیچیده‌تر کند.
مصرف دخانیات به‌ویژه سیگار، پدیده‌ای است که همچنان در حال گسترش است و تهدیدی جدی برای سلامت جامعه محسوب می‌شود. براساس اعلام مسجدی، دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات به تسنیم، حدود ۱۵‌درصد از جمعیت ایران سیگاری هستند. براساس این آمارها بین ۲۰ تا ۲۲‌درصد مردان و ۴ تا ۵‌درصد زنان به‌طور مستمر مصرف دخانیات دارند، این نسبت به خودی خود نگران‌کننده است اما مساله زمانی بغرنج‌تر می‌شود که بدانیم میزان رشد مصرف سیگار در کشور به‌طرز روزافزونی در حال افزایش است.
براساس آمارهای منتشرشده و اظهارات مقامات وزارت بهداشت، این افزایش در گروه سنی جوانان بیش از سایرین و در زنان بیش از مردان بوده به‌طوری که براساس اعلام دبیرخانه کنترل کشوری دخانیات، میزان مصرف محصولات دخانی میان زنان و مردان ۱۸ تا ۲۴ ساله به‌ترتیب ۹۰ و ۳۴‌درصد افزایش یافته و بررسی آمار و ارقام مصرف محصولات دخانی نشان می‌دهد که جنسیت مصرف محصولات دخانی در حال تمایل به‌سمت زنان است چراکه میزان مصرف محصولات دخانی میان مردان به‌میزان ۳‌درصد و میان زنان بالای ۱۸ سال به‌میزان ۱۱‌درصد افزایش یافته است.

منبع: تسنیم