السیسی سرگرم دیدار با دوستان جدید
جهان صنعت – با وجود تمرکز آشکار سفر دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا در سفر به خاورمیانه، او احتمالا این سفر را به‌عنوان اولین اقدام رسمی خود در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش انتخاب کرده تا پیامی را به‌وضوح منتقل کند: آمریکا به این منطقه بازگشته است.
به گزارش میدل‌ایست‌نیوز، مهم‌ترین لحظه این سفر در ۱۵ ماه می اتفاق افتاد، زمانی که او از نیروهای آمریکایی مستقر در پایگاه هوایی العدید قطر بازدید و آمادگی خود را برای استفاده از نیروی نظامی به منظور دفاع از همپیمانان کشورش در صورت لزوم، اعلام کرد. ترامپ در یک میزگرد تجاری در قطر با اشاره به نزدیکی جغرافیایی این کشور به ایران گفت: «ما از این کشور محافظت خواهیم کرد.»
در حال حاضر دیگر متحدان نزدیک واشنگتن در منطقه چه کسانی هستند؟ برای دهه‌ها، مصر ــ که یکی از دریافت‌کنندگان اصلی کمک‌های نظامی آمریکا است- باید در صدر این فهرست قرار می‌گرفت اما چند روز پیش، رهبران مصر در پایتخت روسیه بودند تا در برگزاری جشن پیروزی این کشور در میدان سرخ کنار ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور روسیه باشند. در کنار پوتین در این رویداد، شی جین‌پینگ رییس‌جمهور چین نیز حضور داشت.
دوستان جدید، جت‌های جدید
حضور مصر در این رویداد نمی‌تواند از نظر وزارت امور خارجه آمریکا پنهان مانده باشد، زیرا تنها هیات دیگر خاورمیانه‌ای که در این مراسم شرکت کرده بود، هیات فلسطین بود. مدتی بعد، فرماندهان نیروی هوایی مصر ۴۵سال رابطه خود را با یک شرکت دولتی چین در حوزه دفاعی و نظامی (CATIC) که به‌تازگی جت‌های جنگنده پیشرفته Chengdu J-10 را به مصر تحویل داده جشن گرفتند.
این جت‌ها در اوایل این ماه برای اولین‌بار در نبرد نشان دادند که چقدر قدرتمند هستند. براساس بیانیه‌های ارتش پاکستان، خلبانان نیروی هوایی پاکستان با استفاده از این جت‌ها، موشک‌های ساخت چین را شلیک کرده و چندین جنگنده هندی را در کشمیر سرنگون کردند.
جنگنده‌های J-10 در سپتامبر سال گذشته به مصر رسیدند تا در اولین نمایشگاه هوایی بین‌المللی مصر شرکت کنند. همین هواپیماها ماه گذشته به یک پایگاه هوایی در مرکز مصر رسیدند تا در یک تمرین هوایی بی‌سابقه با نیروی هوایی این کشور شرکت کنند.
هیچ‌یک از این اتفاقات در خلأ رخ نمی‌دهد. مصر در ژانویه ۲۰۲۴ به طور رسمی به گروه بریکس (به رهبری چین و روسیه) پیوست، همانطور که ایران نیز به این گروه ملحق شد. تمرینات نظامی با چین بخشی از یک تغییر وسیع و چشمگیر در اتحادهای منطقه‌ای است که پیامدهای آن احتمالا برای دهه‌ها احساس خواهد شد.
پیگیری منابع مالی
مصر با جمعیتی حدود ۱۱۴میلیون نفر، تقریبا یک‌سوم جمعیت کل کشورهای عربی را داراست. از زمان امضای توافق صلح قاهره با اسرائیل در سال ۱۹۷۹، این کشور به لطف کمک‌های نظامی آمریکا، یکی از قدرتمندترین نیروهای نظامی در جهان عرب را دارد اما اکنون به‌وضوح از مدار آمریکایی فاصله می‌گیرد و به سمت روسیه و چین می‌رود. در اصل، قاهره به دنبال همپیمانی‌های جامع است که فراتر از تسلیحات باشد و در عوض درهای سرمایه و سرمایه‌گذاری در سایر بخش‌های اقتصادی را باز کند.
مصر برای روسیه و چین غریبه نیست. نیروی هوایی مصر شامل جت‌های جنگنده و سیستم‌های دفاع هوایی روسی است و مسکو به مصر در ساخت یک نیروگاه هسته‌ای بزرگ و یک منطقه صنعتی جدید در منطقه کانال سوئز کمک می‌کند که چین نیز در آن مشارکت دارد.
چین همچنین در پایتخت اداری جدید مصر سرمایه‌گذاری می‌کند. از نظر تجارت، محصولات چینی و روسی در بازارهای مصری به فروش می‌رسند. از نظر فرهنگی، مصری‌ها در حال یادگیری زبان روسی هستند و دانشجویان مصری به دنبال تحصیل در دانشگاه‌های روسیه هستند.
یک شکوائیه قدیمی
نسل کنونی تصمیم‌گیرندگان در مصر احساس می‌کنند که آمریکا دیگر یک متحد قابل‌اعتماد نیست. این دیدگاه به‌تازگی زمانی تقویت شد که ترامپ از مصر خواست پناهندگان فلسطینی را از نوار غزه بپذیرد و از آنجا که حملات حوثی‌ها به کشتی‌های غربی منجر به کاهش درآمد ناشی از عبور و مرور کشتی‌های تجاری از کانال سوئز برای قاهره شده، رییس‌جمهور ایالات متحده از مصری‌ها خواست هزینه حملات هوایی آمریکا علیه حوثی‌ها در یمن را پرداخت کند.
در فوریه امسال، عبدالفتاح السیسی، رییس‌جمهور مصر، با رد دعوت کاخ سفید نارضایتی خود را از ترامپ نشان داد اما در حقیقت، گرایش مصر به سمت شرق ناشی از خواسته‌های ترامپ یا تعصب آمریکا به اسرائیل نیست؛ بلکه کینه السیسی از آمریکا قدیمی است. در اوت ۲۰۱۳، زمانی که السیسی وزیر دفاع بود، به یک خبرنگار از روزنامه واشنگتن‌پست گفت که آمریکا به مصری‌ها پشت کرده است. او با اشاره به استقبال انقلاب‌های بهار عربی از سوی باراک اوباما، رییس‌جمهور پیشین آمریکا که منجر به سرنگونی حسنی‌مبارک و هرج‌ومرج و روی کار آمدن اخوان‌المسلمین شد، گفت: «مردم من این را فراموش نخواهند کرد.»
مصر در سال ۲۰۱۴، با یکی از شاخه‌های داعش در شبه‌جزیره سینا جنگید اما به‌جای قدردانی، آمریکا تجهیزات نظامی و کمک‌های مالی را متوقف کرد و حتی تهدید کرد که کمک‌های نظامی سالانه‌ای را که از زمان امضای توافق صلح با اسرائیل در سال ۱۹۷۹ به مصر می‌دهد، لغو خواهد کرد.
موضوع دیگر تنش‌آفرین در روابط آمریکا و مصر، طرح جدید آمریکا برای ایجاد یک مسیر تجاری جدید است که هند را به خاورمیانه و اروپا متصل می‌کند تا با برنامه زیرساخت جهانی چین به نام «ابتکار کمربند و جاده» مقابله کند. این موضوع قاهره را خشمگین کرد زیرا از کانال سوئز مصر عبور می‌کند.
جهت‌گیری اخیر در سیاست مصر به دنبال قطع کامل روابط با آمریکا نیست، بلکه هدف آن برقراری روابط خارجی متوازن است. یافتن گزینه‌های جایگزین برای آمریکا می‌تواند به مصر کمک کند تا درجه‌ای از استقلال را حفظ کند. در این زمینه، روسیه و چین می‌توانند پیشنهادهای زیادی ارائه دهند و با شرایط کمتری همراه باشند.
مصر به‌خوبی می‌داند که چین و روسیه در تلاش هستند تا نفوذ خود را در منطقه گسترش دهند. مصر همچنین می‌داند که یک ایستگاه مهم در ابتکار کمربند و جاده چین است که به‌نوعی «جاده ابریشم» جدیدی است که چین را به مراکز تجاری جهان متصل می‌کند و شامل شبکه‌ای از بنادر، بزرگراه‌ها، مناطق صنعتی و مسیرهای حمل‌ونقل است. به طور خلاصه، مصر دروازه چین به آفریقا و جهان عرب است.
مصر همچنین، به‌ویژه از زمان سقوط بشار اسد در سوریه، برای روسیه یک پایگاه مهم در مدیترانه و شمال آفریقاست. کرملین می‌داند که یک پایگاه هوایی و دریایی روسی در سواحل مدیترانه سوریه ممکن است دیگر دارایی بلندمدتی نباشد. تمام این موارد ما را به سفر ترامپ به خاورمیانه و پیامی که مبنی بر بازگشت آمریکا به منطقه دارد، بازمی‌گرداند. در این روند، ممکن است آمریکا به مصر بازنگردد که در این صورت یک اشتباه از سوی واشنگتن خواهد بود.
