تغییرات بنیادین در خودرو حداقل ۱۰سال زمان می‌خواهد
جهان صنعت_ رییسجمهور اخیرا با اخطار به خودروسازان، آنها را موظف کرده که در یک بازه زمانی مشخص، مصرف سوخت موتور خودروهای داخلی را به سطح قابل‌قبول و استاندارد جهانی کاهش دهند و تاکید کرد که دولت برای دستیابی به این هدف، آماده حمایت از واردات فناوری و دانش فنی جدید است، در مقابل اما خودروسازان نیز باید از اتکا به موتورهای قدیمی و پرمصرف فاصله بگیرند.
این اخطار در شرایطی مطرح شده که کشور با چالش‌هایی مانند مصرف بالای بنزین، آلودگی هوا، فرسودگی ناوگان و فاصله تکنولوژیک با استانداردهای جهانی روبه‌رو است و اولتیماتوم اخیر رییس‌جمهوری درواقع تلاشی برای وادار کردن خودروسازان برای حرکت به سمت موتورهای کم‌مصرف‌تر و کاهش وابستگی فزاینده به یارانه سنگین سوخت است.
با اینکه این تصمیم می‌تواند نقطه شروعی برای اصلاح ساختاری صنعت خودرو باشد اما موفقیت آن وابسته به هماهنگی با سیاست‌های انرژی، ثبات اقتصادی و فراهم شدن زیرساخت‌های لازم است. در این رابطه مسیح فرزانه، کارشناس صنعت خودرو گفت: درخصوص کاهش مصرف موتور خودروهای داخلی باید گفت با توجه به برداشت‌هایی که از سخنان ریاست‌جمهور به‌عنوان ضرب‌الاجل یا اولتیماتوم برای خودروسازان مطرح می‌شود، لازم است به ابعاد دیگر ناترازی سوخت نیر توجه شود. طبق آماری که از سوی نهادهای مختلف اعلام شده است، حدود ۳۵میلیون خودرو در حال تردد در کشور وجود دارد که گفته می‌شود نیمی از آنها فرسوده هستند و تعریفی که قانونگذاران برای خودروهای سواری فرسوده ارائه می‌کنند، شامل خودروهایی با میانگین سن ۲۰سال و این آمار مربوط به ناوگان بنزینی است که اگر ناوگان حمل‌ونقل عمومی یعنی بخش‌های دیزلی، بنزینی و گازسوز را به آن اضافه کنیم، میانگین عمر فرسودگی حدود ۱۲سال برآورد می‌شود. وی افزود: این در حالی است که در برخی کشورهای دیگر، میانگین عمر فرسودگی خودروهای سواری تنها به حدود پنج‌سال می‌رسد و از سوی دیگر میانگین مصرف روزانه سوخت کشور با حدود ۹درصد افزایش، به حدود ۱۳۰میلیون لیتر در روز رسیده که اگر آمار مشابه را در قاره اروپا در سال۲۰۲۳ بررسی کنیم، میانگین مصرف بنزین برای هر فرد در سال حدود ۲۳۰ لیتر است. این کارشناس صنعت خودرو خاطرنشان کرد: در این رابطه، تعریف خودروهای کم‌مصرف در جهان به‌ویژه در اروپا، مصرف بین ۶ تا ۷ لیتر در سیکل ۱۰۰کیلومتر برای خودروهای بنزینی است. بنابراین ما از نظر میزان مصرف سوخت در سیکل ۱۰۰کیلومتر و نیز از نظر سرانه مصرف سالانه سوخت، فاصله قابل‌توجهی با استانداردهای جهانی داریم و رقم ۱۳۰میلیون لیتر مصرف روزانه بنزین، عدد بسیار قابل ملاحظه‌ای است.
فرزانه تصریح کرد: اگرچه ضعف فرهنگی در مصرف سوخت در کشور وجود دارد اما نکته مهمی است که باید به آن توجه شود. خودروسازی کشور در حال حاضر، طبق اعلام رسمی نهادهای ذی‌ربط، با شرایط بسیار دشواری روبه‌رو است. سه خودروساز بزرگ دولتی تا پایان شش‌ماهه نخست سال۱۴۰۴ نزدیک به ۳۲۰همت زیان انباشته داشته و حدود ۶۲۰ همت بدهی دارند که از این میزان، ۱۶۰همت بدهی فوری و قابل پرداخت است. بنابراین وقتی درباره بازار و صنعت خودرو صحبت می‌کنیم درواقع از داده‌ها، ارقام و رفتار واقعی بازار سخن می‌گوییم؛ موضوعی که باید همواره از آن با عنوان ضرورت «به رسمیت شناختن مکانیسم بازار خودرو و اقتصاد واقعی این صنعت» یاد می‌کنم.
وی ادامه داد: با کنار هم قرار دادن این واقعیت‌ها نتیجه می‌گیریم که خودروسازان و همچنین زنجیره تامین، عملا برای بقا تلاش می‌کنند. در چنین شرایطی انتظار استفاده از فناوری‌های روز، بهبود کیفیت محصولات و حرکت به‌سوی توسعه صنعت خودرو با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین امکان‌پذیر نیست. این کارشناس صنعت خودرو در پایان خاطرنشان کرد: صنعت خودروسازی در جهان به‌گونه‌ای است که برای ایجاد تغییرات بنیادین یا «پارادایم شیفت» و اصلاح رفتار، حتی در شرایط نبود مشکلات مدیریتی و نقدینگی، حداقل به یک دوره زمانی ۱۰ساله نیاز دارد و با توجه به مجموعه این شرایط، به‌نظر می‌رسد دستیابی به اهداف مورد نظر در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نباشد.
