زنگ خطر تکرار سناریوی سال ۹۹ در بورس
جهانصنعت – اظهارات اخیر معاون اول رییسجمهور مبنی بر اینکه دولت، بورس را «ستون اصلی تامین مالی پایدار» میداند و تشویق مردم به سرمایهگذاری در این بازار، بار دیگر زنگ خطر را برای برخی فعالان بازار سرمایه به صدا درآورده است.
این تاکید مجدد بر نقش بورس در تامین مالی، بدون اجرای اصلاحات ساختاری، تبلیغات مداوم برای سرمایهگذاری در بازار سرمایه، این نگرانی جدی را ایجاد کرده که آیا سناریوی سال۹۹ در حال وقوع است؟
با این حال عظیم ثابت، دبیرکل سابق کانون کارگزاران در گفتوگو با تجارتنیوز تاکید کرده که شرایط فعلی بورس با سال۱۳۹۹ کاملا متفاوت است. او همچنین گفته است که اقتصاد قوی بدون بازار سرمایه قدرتمند ممکن نیست.
محمدرضا عارف، معاون اول رییسجمهور تاکید کرده است که دولت، بازار سرمایه را «ستون تامین مالی پایدار و غیرتورمی اقتصاد ملی» میداند. او بورس را موتور محرک رشد پایدار و راهی برای هدایت نقدینگی به سوی تولید توصیف کرد و از حمایت همهجانبه دولت از این بازار خبر داد. عارف همچنین مردم را برای حضور در این بازار تشویق کرد. این اظهارات بسیاری از فعالان بازار را به یاد سالهای۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ انداخته است؛ زمانی که تشویق گسترده مردم برای ورود به بورس، عرضه آبشاری سهام دولتی و اوراق قرضه، هیجان بازار سرمایه را به اوج رساند و پس از آن، سقوط شدید شاخص کل، زیان سنگین میلیونها سرمایهگذار خرد را در پی داشت.
حالا تاکید دوباره بر نقش بورس در تامین مالی دولت و تولید در دورهای که دولت بهشدت از کسری بودجه عظیم خود رنج میبرد، نگرانیهایی ایجاد کرده است مبنی بر اینکه آیا این رویکرد، بدون اصلاحات ساختاری مانند حذف قیمتگذاری دستوری، ثبات سیاستها و جلوگیری از مداخلات، مجددا به حباب و ریزش منجر میشود؟
در همین راستا دبیر کل سابق کانون کارگزاران اظهار داشت: «هر بازاری دورههای رونق و رکود خود را دارد. بازار سرمایه ما نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ گاهی با استقبال شدید مواجه و گاهی به دلایل مختلف با کاهش اقبال روبهرو میشود.»
ثابت ادامه داد: «آنچه در سال۱۳۹۹ در بورس رخ داد، ناشی از همزمانی چند عامل مهم بود که شرایط آن اصلا با وضعیت فعلی قابل مقایسه نیست.»
این کارشناس ارشد بازار سرمایه تاکید کرد: «در پنج سال گذشته، بازار سرمایه افت قابلتوجهی را تجربه کرده و در حال حاضر بسیاری از سهام از نظر قیمتی ارزنده هستند. نظر اکثر کارشناسان این است که از منظر سیکلهای رونق و رکود، بازار سرمایه اکنون در موقعیت خوبی قرار دارد.»
ثابت افزود: «با توجه به افزایش نرخ ارز و بالا بودن انتظارات تورمی، بازار سرمایه که نسبت به سایر بازارها عقب مانده، پتانسیل رشد خوبی دارد. در این فضا، دولت نیز به دنبال تامین مالی است و واگذاری بخشی از شرکتهای خود و افزایش عمق بازار را در دستور کار دارد که همه اینها مثبت است.»
این کارشناس تاکید کرد: «نکته بسیار مهم این است که اگر مردم قصد ورود به بازار سرمایه را دارند، بهتر است به جای ورود مستقیم، از روشهای غیرمستقیم و بهویژه صندوقهای سرمایهگذاری استفاده کنند.»
او گفت: «انواع صندوقهای سرمایهگذاری امنیت بیشتری دارند. اگر خودشان میخواهند مستقیم فعالیت کنند باید بر اساس تحلیل، پایش مداوم بازار و استفاده از مشاورههای حرفهای عمل کنند تا تجربههای تلخ گذشته تکرار نشود.»
ثابت در ادامه افزود: «ما تنشهای جنگ و تحریم را پشت سر گذاشتهایم که یکی از مشکلات اصلی کشور در سالهای اخیر بود. اکنون انتظار میرود دولت و سایر دستاندرکاران اقتصاد بهویژه در زمینه قیمتگذاری دستوری که برای همه صنایع مشکلساز است، اقدامات اصلاحی انجام دهند و به بازار کمک کنند.»
او گفت: «اگر بخواهیم اقتصاد قوی داشته باشیم ناگزیر به بازار سرمایه قدرتمند و بورس کارآمد هستیم.»
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که آیا احتمال تکرار شرایط سال۱۳۹۹ وجود دارد، گفت: «خیر، بازار هنوز جای رشد زیادی دارد. ارزش دلاری سهام بسیار پایینتر از سالهای۱۳۸۹ و ۱۳۹۹ است و حتی از نظر ریالی نیز بسیاری از سهام فاصله زیادی با آن سطوح قیمتی دارند.»
ثابت افزود: «در نهایت ارزندگی سهام مهم است اما نحوه ورود به بازار، میزان سرمایهگذاری، مدت زمان نگهداری و استفاده از منابع مازاد نیز اهمیت زیادی دارد.»
او گفت: «همیشه تاکید کردهایم که سرمایهگذار در بازار سرمایه باید یا تخصص و تجربه کافی داشته باشد یا از صندوقهای سرمایهگذاری استفاده کند و افق سرمایهگذاری خود را بلندمدت در نظر بگیرد تا بتواند از منافع بازار بهرهمند شود.»
