درآمد ۷/۵میلیارد دلاری گردشگری عراق
جهان‌صنعت- صنعت گردشگری عراق در سال۲۰۲۴ با افزایش قابل‌توجهی مواجه شده و درآمد این صنعت به ۷/۵میلیارد دلار رسیده که نشان‌دهنده رشد ۲۵درصدی نسبت به سال گذشته است. این موفقیت در شرایطی به دست آمده که ایران به‌دلیل بروز جنگ ۱۲روزه و تنش‌های موجود با رکود قابل‌توجهی در صنعت گردشگری روبه‌رو است. به نظر می‌رسد عراق با گام‌های مثبتی که در راستای توسعه گردشگری برداشته به تدریج در حال تبدیل شدن به مقصدی جذاب برای گردشگران بین‌المللی است.
در سال گذشته صنعت گردشگری عراق شاهد افزایش قابل ملاحظه درآمدها بوده است. این رشد نشانه‌ای از قدرت و نویدبخش روزهای خوش برای صنعت گردشگری این کشور است. کشور همسایه به تدریج در حال بهبود و پذیرش گردشگران خارجی بیشتر است. درآمدهای گردشگری نیز به عنوان یک جزء حیاتی از استراتژی تنوع اقتصادی عراق تاثیر مثبتی بر اقتصاد این کشور گذاشته است.
عراق اکنون در رتبه‌هفتم درآمد گردشگری در میان کشورهای عربی قرار دارد. کشورهای پیشرو در این زمینه به ترتیب شامل امارات متحده عربی، عربستان سعودی، مصر، مراکش، قطر و اردن هستند. با وجود اینکه عراق در این رتبه‌بندی هفتم است نویدهای مثبتی برای آینده این صنعت وجود دارد و با تمرکز بر گسترش زیرساخت‌های گردشگری و ترویج میراث فرهنگی می‌توان به رشد بیشتر آن امیدوار بود.
محبوبیت گردشگری مذهبی و تاثیر آن بر اقتصاد محلی
گردشگری مذهبی یکی از عوامل کلیدی در افزایش درآمدهای گردشگری عراق به شمار می‌آید. این کشور میزبان برخی از مهم‌ترین اماکن زیارتی اسلامی از جمله کربلا، نجف و سامراست که میلیون‌ها زائر را به خود جذب می‌کند. زائران از کشورهای مختلف به ویژه ایران و هند، به عراق سفر می‌کنند تا از این مکان‌های مقدس به‌ویژه در مناسبت‌های مذهبی مانند عاشورا و اربعین دیدن کنند.
این نوع گردشگری نه‌تنها به اقتصاد محلی کمک می‌کند بلکه به ایجاد شغل و رونق کسب‌وکارهای محلی نیز منجر می‌شود. در شهرهایی مانند کربلا و نجف گردشگری به منبع درآمد حیاتی برای ساکنان تبدیل شده است که خدماتی مانند راهنمای تور، حمل‌ونقل و اقامت را برای زائران و گردشگران ارائه می‌دهند.
تاثیر پروژه‌های مرمت فرهنگی و انتخاب بغداد به عنوان پایتخت گردشگری عرب
پروژه‌های مرمت فرهنگی در عراق نقش کلیدی در افزایش علاقه به گردشگری دارند. پروژه‌های بارزی مانند مرمت بابل و دروازه ایشتار که با همکاری صندوق جهانی بناهای تاریخی و سفارت ایالات متحده تامین مالی شده‌اند گردشگران را به کاوش در میراث باستانی عراق دعوت می‌کنند. این پروژه‌ها نه‌تنها به حفظ مکان‌های تاریخی کمک می‌کنند بلکه آنها را برای گردشگران قابل دسترس‌تر می‌سازند و تاریخ فرهنگی غنی عراق را به جهانیان معرفی می‌کنند.
انتخاب بغداد به عنوان پایتخت گردشگری عرب برای سال۲۰۲۵ نقطه عطفی دیگر در رشد صنعت گردشگری عراق به شمار می‌آید. این نامگذاری فرصتی برای بغداد فراهم می‌کند تا دارایی‌های گردشگری خود از جمله تاریخ غنی و بناهای باستانی را به نمایش بگذارد. بغداد به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عربی میزبان رویدادهای فرهنگی و نمایشگاه‌های بین‌المللی خواهد بود که پتانسیل گردشگری عراق را در صحنه جهانی ارتقا خواهد داد.
چالش‌ها و فرصت‌ها در صنعت گردشگری عراق
اگرچه رشد درآمد گردشگری امیدوارکننده است اما عراق با چالش‌های متعددی در تحقق پتانسیل کامل گردشگری خود مواجه است. مسائلی مانند نگرانی‌های امنیتی، فقدان زیرساخت‌های مدرن و آگاهی عمومی هنوز موانعی برای جذب گردشگران بین‌المللی ایجاد می‌کند. با این حال تعهد این کشور به توسعه گردشگری آینده‌ای امیدوارکننده را نشان می‌دهد.
انتظار می‌رود استراتژی گردشگری عراق بر بهبود زیرساخت‌ها، رسیدگی به نگرانی‌های امنیتی و ترویج گردشگری بوم‌شناختی و فرهنگی تمرکز کند. بهره‌برداری از مشارکت‌های بین‌المللی برای تامین بودجه و پشتیبانی فنی در پروژه‌های مرمت و توسعه نیز می‌تواند به بهبود وضعیت گردشگری عراق کمک کند.
وضعیت گردشگری ایران؛ چالش‌ها و ظرفیت‌های نادیده گرفته شده
ایران با تاریخ غنی، فرهنگ متنوع و جاذبه‌های طبیعی فراوان ظرفیت‌های بالقوه بالایی در صنعت گردشگری دارد. با این حال ایران نتوانسته است از این ظرفیت‌ها به‌طور کامل بهره‌برداری کند. بروز جنگ ۱۲روزه اخیر و تنش‌های داخلی به رکود چشمگیر در صنعت گردشگری کشور منجر و باعث کاهش تعداد گردشگران خارجی شده است.
تحت تاثیر این شرایط ایران با وجود جاذبه‌های گردشگری فراوان مانند آثار تاریخی ثبت جهانی شده در یونسکو، شهرهای تاریخی، طبیعت بی‌نظیر و فرهنگ غنی هنوز نتوانسته است به‌طور موثر خود را به عنوان یک مقصد گردشگری جهانی معرفی کند. مشکلاتی از قبیل چالش‌های دیپلماتیک و سیاسی، نگرانی‌های امنیتی و زیرساخت‌های ناکافی به‌عنوان موانع اصلی بر سر راه توسعه گردشگری در ایران شناخته می‌شوند.
تاثیر اقتصادی گردشگری بر جوامع محلی و نگاهی به آینده
اهمیت روزافزون گردشگری در اقتصاد عراق پیامدهای مثبت گسترده‌‌ای برای جوامع محلی دارد. با افزایش تعداد گردشگران تاثیر اقتصادی مثبتی بر بخش‌های مختلف از جمله مهمان‌نوازی، حمل‌ونقل، خرده‌فروشی و خدمات فرهنگی به وجود می‌آید. مشاغل محلی که به هزینه‌های گردشگری وابسته هستند مستقیما از این افزایش سود می‌برند و در نتیجه گسترش بیشتر بخش گردشگری به ایجاد شغل و بهبود سطح زندگی جوامع در سراسر عراق کمک خواهد کرد. در مقایسه ایران با وجود ظرفیت‌های بالای گردشگری هنوز به‌دلیل نبود برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری مناسب در زیرساخت‌ها و خدمات گردشگری نتوانسته است به رشد و رونق مشابهی دست یابد. این امر نشان‌دهنده ضعف‌های موجود در بهره‌برداری از فرصت‌های پیشرو و عدم موفقیت در جذب حداکثری گردشگران بین‌المللی است.
مقایسه وضعیت گردشگری عراق و ایران
افزایش چشمگیر ورود گردشگران و درآمدهای گردشگری در عراق نشان‌دهنده تغییر خوشایندی برای بخش گردشگری این کشور است. در حالی که عراق با تلاش‌های مستمر در زمینه حفاظت از فرهنگ، رشد اقتصادی و توسعه امکانات گردشگری به سمت آینده‌ای روشن پیش می‌رود، ایران با چالش‌های بزرگ‌تری در این زمینه روبه‌رو است.
با وجود ظرفیت‌های بالای ایران در حوزه گردشگری اما فراهم نبودن شرایط برای بهره‌مندی از این پتانسیل‌ها ممکن است منجر به آن شود که در آینده‌ای نه‌چندان دور عراق گردشگرانی را که تمایل سفر به ایران دارند را به سوی خود جذب کند و سهمی از بازار گردشگری ایران را تصاحب کند. این مقایسه ضرورت توجه به برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری ایران و اهمیت رفع چالش‌های دیپلماتیک را بیش بیش از پیش نمایان می‌سازد.
