عدالت در توزیع منابع چگونه محقق می‌شود؟
جهان صنعت – منصور ملکی، مدیر اداره نظارت احتیاطی کلان بانک مرکزی درباره عدالت در توزیع منابع بانکی گفت: به‌منظور تحقق عدالت در توزیع منابع، بانک مرکزی باید اعطای تسهیلات را به‌گونه‌ای مدیریت کند که نسبت تسهیلات به سپرده برای استان‌های محروم و مناطق کم‌برخوردار در طول سال‌های اجرای برنامه هفتم توسعه به تدریج افزایش یابد.
وی افزود: براساس قانون، بانک مرکزی موظف است هدف عدالت در توزیع منابع را دنبال کند. به‌عنوان نمونه باید حداقل ۵۰درصد از منابعی که در هر استان به‌عنوان سپرده جذب می‌شود در همان استان هزینه شود چون این شاخص یکی از موارد مهم در سنجش عدالت در توزیع منابع است که در قانون برنامه هفتم نیز به آن اشاره شده است.
مدیر اداره نظارت احتیاطی کلان بانک مرکزی بیان کرد: موضوع مهم دیگر در زمینه اعطای عادلانه تسهیلات آن است که منابع باید به سمت بخش‌های تولیدی هدایت شوند. برخی بانک‌ها منابع را به اشخاصی از جمله سپرده‌گذاران کلان و مشتریان بزرگ خود اختصاص می‌دهند که این روش می‌تواند باعث انحراف منابع در شبکه بانکی شود.
وی افزود: بانک مرکزی از ابتدای امسال برنامه‌ای را در دستور کار قرار داده تا نظارت دقیق‌تری بر اشخاص حقوقی بزرگ که به‌عنوان واحد‌های اصلی تسهیلات‌گیرنده شناخته می‌شوند، اعمال شود تا منابع به‌درستی تخصیص یابد و حمایت از تولید محقق شود. ملکی در ادامه درباره ضرورت تفکیک فعالیت بانک‌ها براساس حوزه تخصصی اظهار کرد: یکی از موضوعات مهم در حوزه نظارت بانکی، تاکید قانونگذار بر فعالیت تخصصی بانک‌هاست. بدان معنا که از این به بعد باید بانک‌هایی داشته باشیم که صرفا در حوزه تخصصی خود فعالیت کنند، مثلا بانک‌های توسعه‌ای فقط در پروژه‌های کلان ورود کنند و بانک‌های قرض‌الحسنه صرفا در زمینه تسهیلات خرد فعالیت داشته باشند.
وی ادامه داد: تفکیک بانک‌ها براساس فعالیت مزایای متعددی برای نظام اقتصادی و بانکی کشور به‌دنبال خواهد داشت، به‌عنوان نمونه، در حال حاضر برخی پروژه‌های کلان کشور توسط بانک‌هایی تامین مالی می‌شوند که منابع آنها از محل سپرده‌های کوتاه‌مدت است، درحالی‌که بازدهی این پروژه‌ها بلندمدت خواهد بود و این عدم تطابق میان سررسید منابع و بازپرداخت تسهیلات می‌تواند سلامت بانک‌ها را با مخاطره مواجه کند.
وی تاکید کرد: در قالب بانک‌های توسعه‌ای، با توجه به ساختاری که برای آنها در نظر گرفته شده، منابع عمدتا از محل‌هایی مانند صندوق توسعه ملی یا منابع بودجه‌ای تامین می‌شود نه از محل سپرده‌های مردم که این امر باعث می‌شود تخصیص منابع به‌صورت هدفمندتر صورت بگیرد.ملکی در پایان با اشاره به اینکه تخصصی‌شدن بانک‌ها به بهبود عملکرد نظارتی شبکه بانکی کمک می‌کند، توضیح داد: در حال حاضر نظارت بانک مرکزی بر همه بانک‌ها به یک شکل انجام می‌شود اما با تخصصی شدن بانک‌ها، نظارت نیز متناسب با ماموریت و ساختار هر بانک انجام خواهد شد. این رویکرد باعث شفاف‌تر شدن صورت‌های مالی، بهبود تخصیص منابع، افزایش اعتماد مشتریان و ارتقای بهره‌وری شبکه بانکی کشور خواهد شد.
