هزینه بالای احیای خانههای تاریخی

جهان صنعت– یک کارشناس مرمت آثار تاریخی و استاد دانشگاه احیای بناهای تاریخی را عامل حفظ هویت فرهنگی شهرها دانست و بر اهمیت توجه نهادهای مرتبط به این امر تاکید کرد.
احمد رضوی گفت: «احیای بناهای تاریخی نقطه آغاز بازآفرینی شهری است. وقتی یک بنای قدیمی جان میگیرد، محله اطراف آن نیز زنده میشود. کسبوکارهای محلی شکل میگیرند، رفتوآمد مردم افزایش مییابد و حس تعلق به محله تقویت میشود.» وی تاکید کرد: «احیای بناها تنها جنبه حفاظتی ندارد بلکه موتور محرک گردشگری شهری است. گردشگران به دنبال تجربه ملموس از تاریخ و فرهنگ هر شهر هستند و احیای بناهای تاریخی چنین فرصتی را فراهم میکند. وقتی فرد در یک حمام تاریخی تبدیلشده به چایخانه یا در عمارتی بازسازیشده به موزه قدم میزند، هم لذت میبرد و هم با گذشته ارتباط برقرار میکند.» وی درباره هزینههای بالای احیا گفت: «این یکی از چالشهای واقعی در حوزه احیای بناهای تاریخی است. بسیاری از مالکان یا ساکنان بناهای قدیمی توان مالی لازم برای مرمت و احیا را ندارند، بهویژه اگر بنا در فهرست آثار ملی ثبت شده باشد که شرایط سختتری برای تغییر یا بازسازی دارد. اگرچه در نگاه اول هزینهبر بودن پروژههای احیا ممکن است بازدارنده به نظر برسد اما در بلندمدت این هزینهها به سرمایهگذاری فرهنگی و اقتصادی تبدیل میشوند. یک بنای احیاشده میتواند دهها فرصت شغلی ایجاد کرده و گردشگران داخلی و خارجی را جذب کند.»
این استاد دانشگاه افزود: «واقعیت این است که احیای بناهای تاریخی بدون مشارکت دولت و نهادهای عمومی عملا ممکن نیست. بخشخصوصی به تنهایی توان تامین هزینهها را ندارد به ویژه در بناهای ثبت ملی که محدودیتهای فنی و قانونی دارند بنابراین باید مدلهای مشارکتی ایجاد شود یعنی دولت بستر قانونی و مالی را فراهم کند و بخشخصوصی یا مردم در اجرای پروژه مشارکت کنند.»
وی نمونههایی از حمایتها را اینگونه بیان کرد: «شهرداریها میتوانند با اعطای معافیتهای مالیاتی، وام کمبهره یا واگذاری تسهیلات خدماتی، مالکان را تشویق به مرمت کنند. وزارت میراث فرهنگی هم میتواند با ایجاد صندوقهای حمایت از احیا، هزینههای تخصصی مرمت را تقبل کند. این مدل در بسیاری از کشورها مانند ایتالیا و فرانسه باعث حفظ بافتهای تاریخی و جذب سرمایهگذار گردشگری شده است.» رضوی تاکید کرد: «اگر بناهای تاریخی رها شوند نهتنها هویت شهری از بین میرود بلکه هزینههای بازسازی در آینده چند برابر خواهد شد بنابراین ورود به موقع نهادهای دولتی و عمومی نوعی پیشگیری از نابودی میراث فرهنگی است، نه صرفا هزینهکرد.»
وی گفت: «احیای بناهای تاریخی در واقع پیوند گذشته با آینده است. وقتی شهری حافظه تاریخی خود را حفظ کند، میتواند آیندهای هویتمند و پایدار بسازد. هر بنای تاریخی که احیا میشود، بخشی از روح شهر دوباره زنده میشود.»
منبع: مهر