صنایع برنده و بازنده بورس در سایه افزایش قیمت بنزین
جهان‌صنعت – دولت به‌تازگی خبر افزایش قیمت بنزین و سه‌نرخی‌شدن آن را اعلام کرده است. این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که کشور با کسری بودجه و تورم بالا مواجه بوده و به‌نظر می‌رسد هدف از آن مدیریت مصرف سوخت و جبران بخشی از کسری منابع باشد اما نگرانی‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه این تغییرات می‌تواند تاثیر زیادی بر هزینه‌های تولید، تورم و بازارسرمایه داشته باشد. در این راستا آرش شهریاری، کارشناس بازارسرمایه به تجارت‌نیوز گفت: «افزایش قیمت بنزین به‌ویژه در صنایع فولادی و سیمانی هزینه‌های تولید را بالا برده و می‌تواند فشار بیشتری بر حاشیه سود شرکت‌ها وارد کند. ازسوی دیگر صنایع پالایشی و صادراتی ممکن است از این تغییرات بهره‌مند شوند.»
افزایش قیمت بنزین تا ۵هزارتومان خبر داغی بود که هفته گذشته از سوی دولت اعلام شد. این تصمیم که در شرایط کسری بودجه سنگین و تورم بالا اتخاذ شده می‌تواند تحولات قابل‌توجهی را در اقتصاد کشور و بازارسرمایه رقم بزند. هدف از این اقدام مدیریت مصرف سوخت و جبران بخشی از کسری منابع دولت از طریق افزایش قیمت بنزین است اما این تغییرات می‌تواند تبعات گسترده‌ای در سطوح مختلف اقتصادی داشته باشد. افزایش قیمت بنزین به‌طور مستقیم هزینه‌های تولید را در بسیاری از صنایع بالا می‌برد. به‌ویژه در صنایعی که به مصرف زیاد سوخت وابسته هستند این مساله می‌تواند به افزایش قیمت تمام‌شده محصولات و به تبع آن فشار بیشتر بر مردم و شرکت‌ها منجر شود. این اقدام احتمالا به افزایش انتظارات تورمی نیز دامن خواهد زد و درصورت جهش تورمی می‌تواند بر حاشیه سود بسیاری از شرکت‌ها تاثیر منفی بگذارد. سوال اساسی اما این است که این تغییرات چه تاثیری بر آینده بازارسرمایه خواهد داشت؟ آیا دولت می‌تواند تورم انتظاری را کنترل کند یا باید منتظر افزایش فشارهای اقتصادی بیشتر بر شرکت‌های بورسی بود؟
رشد هزینه‌های حمل‌ونقل و تولید
آرش شهریاری، کارشناس بازارسرمایه در پاسخ به سوالی درخصوص تاثیر افزایش قیمت بنزین بر بازارسرمایه گفت: «در ابتدا باید به تاثیر این افزایش قیمت بر تورم جاری پرداخت. افزایش قیمت بنزین به‌طور مستقیم هزینه‌های جانبی و حمل‌ونقل شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به همین دلیل بدون درنظرگرفتن سایر عوامل هزینه‌های شرکت‌ها به‌طور کلی افزایش یافته و این امر باعث افزایش هزینه‌های زندگی برای مصرف‌کنندگان می‌شود.»
کاهش حاشیه سود شرکت‌های فولادی و سیمانی
شهریاری ادامه داد: «بخش عمده‌ای از هزینه‌های بسیاری از صنایع به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به سوخت مربوط می‌شود. به‌عنوان مثال در صنایع فولاد، آهن و سیمان که به تامین مواد اولیه و توزیع گسترده وابسته هستند افزایش هزینه‌های تولید و حمل‌ونقل به‌طور طبیعی قیمت تمام‌شده محصول را افزایش داده و این موضوع می‌تواند باعث کاهش حاشیه سود این شرکت‌ها شود.»
افزایش سود شرکت‌های پالایشی و صنایع صادراتی پتروشیمی
شهریاری در پاسخ به این سوال که کدام صنایع بیشتر تحت تاثیر افزایش قیمت بنزین قرار می‌گیرند، گفت: «در کوتاه‌مدت به‌نظر می‌رسد صنایع فولاد، سیمان و آهن بیشترین تاثیر منفی را تجربه کنند. البته این تاثیر برای برخی شرکت‌ها ممکن است حاشیه‌ای باشد و برای برخی دیگر محسوس‌تر خواهد بود.»
او افزود: «درمقابل افزایش قیمت بنزین برای شرکت‌های پالایشی که فرآورده‌های نفتی تولید می‌کنند معمولا می‌تواند تاثیر مثبت و افزایش درآمد ایجاد کند به‌شرطی که روند تولید و پالایش این شرکت‌ها با مشکلی مواجه نشود.» شهریاری ادامه داد: «بنابراین شرکت‌های پالایشی در کوتاه‌مدت از این شرایط سود می‌برند. شرکت‌های صادرات‌محور به ویژه در حوزه پتروشیمی که ماده اولیه آنها گاز بوده نیز ممکن است تاثیر مثبت از این شرایط بگیرند.»
رشد تورم انتظاری در سایه افزایش قیمت بنزین
این کارشناس بازارسرمایه همچنین بیان کرد: «به‌طور کلی شرکت‌هایی که مصرف‌کننده مستقیم بنزین هستند و این هزینه نقش مهمی در فروش آنها دارد به دلیل افزایش هزینه‌های عملیاتی با فشار بر حاشیه سود و تاثیر منفی بر سودآوری مواجه می‌شوند.»
او افزود: «درمقابل شرکت‌های پالایشی در کوتاه‌مدت وضعیت بهتری دارند. مهم‌ترین نکته این است که افزایش قیمت بنزین تورم انتظاری را در کل اقتصاد ایجاد می‌کند و تاثیر ملموسی بر سطح عمومی قیمت‌ها خواهد گذاشت.»
شهریاری گفت: «این تورم ساختاری که در حال شکل‌گیری بوده به‌تدریج در تمام بخش‌های اقتصاد انعکاس خواهد یافت. به‌عبارت دیگر این افزایش هزینه‌ها باعث کاهش حاشیه سود در بسیاری از شرکت‌ها خواهد شد و تاثیر منفی بر صنایع مادر مانند فولاد و سیمان خواهد داشت.»
این کارشناس بازارسرمایه افزود: «یک نکته کلیدی که کمتر به آن پرداخته شده این است که طبق مصوبه دولت قیمت بنزین هر سه‌ماه یک‌بار قابل بازنگری است و پالایشگاه‌ها می‌توانند بنزین را با ۱۰درصد قیمت خلیج‌فارس بفروشند.»
شهریاری گفت: «این به معنی حرکت به سمت شناورسازی قیمت بنزین است. تصمیم دولت برای افزایش پلکانی و همراه با ملاحظات(مانند اعمال محدودیت‌ها) به‌جای افزایش یک‌باره و شدید تصمیم خوبی بود تا تاثیرات تورمی به‌طور کنترل شده‌تر ظاهر شود.»
این کارشناس بازارسرمایه ادامه داد: «باتوجه به کسری بودجه سنگین دولت به شخصه انتظار دارم این روند افزایش قیمت‌ها ادامه یابد. این سیاست نه‌تنها در بازارسرمایه بلکه در بازارهای موازی مانند طلا و ارز نیز تاثیر خود را خواهد گذاشت. به‌ویژه در نیمه‌دوم سال و با نزدیک‌شدن به سه‌ماهه پایانی ممکن است آثار تورمی این تصمیم بسیار بیشتر از گذشته خود را نشان دهد.»
شهریاری در پایان اشاره کرد: «به‌طور کلی باتوجه به تورم انتظاری و کسری بودجه دولت باید انتظار داشته باشیم که این سیاست در میان‌مدت ادامه یابد. باید توجه داشت که دولت تلاش می‌کند تا این افزایش قیمت‌ها را به‌گونه‌ای کنترل‌شده و پله‌ای اجرا کند که این می‌تواند آثار تورمی را کاهش دهد. با این حال باید گذر زمان نشان دهد که این برنامه چگونه اجرایی خواهد شد.»
