ایرانی‌ها در نیمه‌اول امسال ۲۸میلیارد عدد دارو خریدند
جهان صنعت– تازه‌ترین آمارها از بازار دارویی کشور نشان می‌دهد که در شش‌ماه ابتدایی امسال ایرانی‌ها مجموعا ۱۵۶هزار‌میلیاردتومان دارو خریداری کرده‌اند. این آمارها تصویری از بازار دارویی ایران در نیمه‌نخست سال را ترسیم می‌کند که در آن ۲۹۹شرکت تامین‌کننده و ۹۰شرکت پخش فعال نقش‌آفرینی کرده‌اند؛ شبکه‌ای گسترده که با وجود چالش‌های متعدد چرخه تامین دارو را در کشور فعال نگه داشته است.
براساس داده‌های رسمی از مجموع ۱۵۶هزار‌میلیاردتومان ارزش ریالی بازار دارویی در نیمه‌نخست ۱۴۰۴ میزان ۷۵/۸۱درصد(حدود ۱۲۷هزار و ۵۰۰میلیارد تومان) مربوط به داروهای تولید داخل و تنها ۲۵/۱۸درصد (نزدیک به ۲۸هزارو۴۸۰میلیارد تومان) مربوط به داروهای وارداتی بوده است. این نسبت نشان می‌دهد که سیاست‌های تقویت تولید ملی در حوزه دارو همچنان اثرگذار بوده و بخش اعظم نیاز دارویی کشور از داخل تامین می‌شود. بااین‌حال سهم نسبتا بالای واردات از نظر ارزش ریالی گواه آن است که اقلام وارداتی عمدتا داروهای با فناوری بالا یا گران‌قیمت هستند.
بررسی عناوین داروهای واردشده به کشور نشان می‌دهد بیشترین هزینه‌کرد ایران در واردات داروها مربوط به ایمونوگلوبولین تزریقی بوده که برای درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله نقص‌ایمنی و برخی انواع سرطان استفاده می‌شود. پس از آن آلبومین، واکسن اچ‌پی‌وی (برای پیشگیری از ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی) و انسولین آسپارت (برای درمان دیابت) بیشترین سهم بازار واردات دارو را به خود اختصاص داده‌اند.
در مجموع در نیمه نخست امسال ۲۸میلیارد عدد دارو در کشور تامین شده است. این میزان نشان می‌دهد که میانگین مصرف ماهانه کشور حدود ۶/۴میلیاردعدد دارو بوده است.
از نظر عددی نیز بیش از ۹۸درصد از داروهای تامین و توزیع شده در کشور تولید داخل بوده است و کمتر از ۲درصد وارداتی است. این نسبت از منظر سیاست‌های نظام سلامت نقطه قوتی مهم تلقی شده که نشان از خودکفایی نزدیک به کامل در داروهای عمومی و پرمصرف دارد.
میان استان‌های کشور تهران با مصرف ۵/۵میلیاردعدد دارو رتبه‌نخست مصرف را به خود اختصاص داده است. پس از تهران استان‌های خراسان رضوی با ۱/۲میلیاردعدد، اصفهان با ۹/۱میلیارد عدد، فارس با ۸/۱میلیاردعدد، مازندران و خوزستان هرکدام با ۵/۱میلیارد عدد و آذربایجان شرقی با ۴/۱میلیارد عدد در رتبه‌های دوم تا هفتم قرار دارند.
این توزیع جغرافیایی تا حد زیادی با تراکم جمعیت و تمرکز مراکز درمانی همخوانی داشته و می‌توان گفت که به‌طور تقریبی پایتخت‌نشینان نزدیک به ۱۷درصد از کل داروهای مصرفی کشور را مصرف می‌کنند.
بالا بودن مصرف در استان‌های بزرگ دیگر مانند خراسان رضوی و اصفهان نیز حاکی از گسترش مصرف دارو در شهرهای بزرگ و افزایش مراجعه به خدمات درمانی است. در مقابل استان‌های کم‌جمعیت‌تر و مناطق محروم‌تر سهم ناچیزی از بازار داشته که می‌تواند نشان‌دهنده دسترسی محدودتر یا تفاوت در الگوی درمانی یا فرهنگ مصرف داروها باشد. بین استان‌ها ایلام با مصرف کمتر از ۲۰۰میلیون عدد دارو در پایین‌ترین رتبه استان‌های کشور از نظر مصرف عددی داروها قرار دارد.
میان اقلام دارویی داروی سرماخوردگی بزرگسالان با مصرف ۷۵۴میلیون عدد در صدر فهرست قرار گرفته است. پس از آن داروهای آ.اس.آ (ASA)، فاموتیدین، متفورمین، آموکسی‌سیلین و لووتیروکسین به‌ترتیب بیشترین میزان مصرف را داشته‌اند.
جایگاه بالای آموکسی‌سیلین در فهرست داروهای مصرفی کشور نشانه‌ای از تداوم مصرف بالای آنتی‌بیوتیک‌هاست. پیش از این نیز سازمان غذا و دارو اعلام کرده بود که میزان تجویز آنتی‌بیوتیک در کشور بالاست به‌گونه‌ای که اگرچه براساس استانداردها باید کمتر از ۳۰درصد نسخ تجویزی حاوی آنتی‌بیوتیک باشند اما بیش از ۴۰درصد نسخی که پزشکان ایرانی برای بیماران تجویز می‌کنند حاوی انواعی از داروهای آنتی‌بیوتیک بوده؛ مساله‌ای که از دید متخصصان نیازمند نظارت و آموزش بیشتر برای جلوگیری از مقاومت میکروبی است.
منبع: تسنیم
