اسقاط ۴/۲میلیون خودروی فرسوده در ۱۹سال
جهان صنعت_از ۴۱میلیون دستگاه خودرو و موتورسیکلت در حال تردد در کشور ۲۲میلیون و ۱۰۲هزار فرسوده هستند. با این حال طی ۱۹سال (۱۴۰۴-۱۳۸۶) تنها ۲میلیون و ۴۸۲هزار و ۹۶۱دستگاه اسقاط شده است.
به گزارش مهر، در کشور بیش از ۴۱میلیون دستگاه خودرو و موتورسیکلت وجود دارد که نزدیک به ۲۲میلیون دستگاه آن فرسوده هستند. فرسودگی این ناوگان نه‌تنها هزینه‌های اقتصادی و تهدیدات ایمنی ایجاد می‌کند بلکه آثار زیست‌محیطی قابل‌توجهی نیز دارد.
به طور دقیق‌تر در سراسر کشور ۴۱میلیون و ۲۰۶هزار و ۱۴۸دستگاه خودرو در حال تردد هستند که شامل ۲۲میلیون و ۴۶۵هزار و ۱۱۲دستگاه خودرو سواری، ۳۱۳هزار و ۴۵۶ تاکسی درون‌شهری، ۲میلیون و ۵۸۳هزار و ۶۴۳ وانت، ۶۵هزار و ۷۰۳ اتوبوس، ۱۱۱هزار و ۱۰۸ مینی‌بوس، ۴۶۵هزار و ۴۰۷ کامیون، ۵۰هزار و ۹۰۴ دستگاه سایر کاربری‌ها، ۵۵۸هزار و ۱۷۳ کامیونت، ۲۴۲هزار و ۷۷۸ کشنده و تریلر، ۶۷۰هزار و ۲۱۱ انواع ماشین کشاورزی، کمباین و تراکتور، ۱۵هزار و ۴۳۹آمبولانس و ۱۳میلیون و ۶۶۴هزار و ۲۱۱ موتورسیکلت می‌شود.
براساس آمار از این تعداد ۲۲میلیون و ۱۰۲هزار و ۱۴۰دستگاه فرسوده هستند که شامل ۷میلیون و ۵۵۲هزار و ۷۳۰ خودرو سواری، ۱۱میلیون و ۳۹۵هزار و ۲۳۸موتورسیکلت، ۲میلیون و ۶۸هزار و ۵۷۱ وانت، ۳۸۵هزار و ۶۵تاکسی، ۵۹هزار و ۷۶۲ اتوبوس، ۹۷هزار و ۴۵۷مینی‌بوس، ۴۱هزار و ۵۸۱خودروی دولتی، ۲۱۴هزار و ۴۲۱ کامیون، ۲۵هزار و ۹۴۳کامیونت، ۵۳هزار و ۷۳۲کشنده و تریلر، ۱۲۳هزار و ۷۷۲خودروی کار و ۸۳هزار و ۸۶۸ سایر وسایل نقلیه فرسوده هستند.
در همین راستا و با توجه به اینکه طبق مطالعات انجام‌شده توسط وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور سالانه بیش از ۴۰هزار مورد مرگ‌ومیر در کشور به دلیل انتشار ذرات معلق برآورد می‌شود فرآیند اسقاط و نوسازی خودروها از سال‌ها پیش در دستور کار قرار گرفته و برای اجرای آن نیاز به هماهنگی بین ده‌ها دستگاه و ذی‌نفع است. سازوکارهای مالی و اجرایی متعددی نیز برای این هدف طراحی شده است.
در سال۱۴۰۳ حدود ۳۵۰هزار خودرو اسقاط شد و این اقدامات از نظر اقتصادی و محیط‌زیستی منجر به صرفه‌جویی و کاهش آلایندگی شده است به طوری که مجموع صرفه‌جویی ارزی سال گذشته حدود ۳/۱میلیارد دلار برآورد می‌شود.
به طور دقیق‌تر در سال۱۳۸۶ بیش از ۵۰هزار خودرو اسقاط شد که این عدد در سال۱۳۹۳ به اوج خود رسید و از مرز ۳۰۰هزار دستگاه عبور کرد. در ادامه اما روند نزولی شد تا جایی که در سال۱۳۹۸ تنها ۶۸۰۰ دستگاه خودروی فرسوده اسقاط شد.
در سال۱۳۹۹ تعداد ۱۲هزار و ۹۸۰ دستگاه، در سال۱۴۰۰ تعداد ۱۵هزار و ۸۱۶دستگاه، در سال۱۴۰۱ تعداد ۲۲هزار و ۱۱دستگاه، در سال۱۴۰۲ پس از تصویب قانون ساماندهی صنعت خودرو و همچنین آیین‌نامه ماده۱۰ این قانون در هیات وزیران، تعداد ۷۶هزار و ۷۷۹دستگاه و در سال۱۴۰۳ تعداد ۳۴۹هزار و ۳۵۶ دستگاه خودروی فرسوده اسقاط شد. در مجموع از سال۱۳۸۶ تا ۱۴۰۳ تعداد ۲میلیون و ۴۸۲هزار و ۹۶۱ دستگاه خودروی فرسوده اسقاط شده است.
۴/۲میلیون موتور فرسوده در تهران
بررسی وضعیت پایتخت نیز نشان می‌دهد در تهران از حدود ۳میلیون موتورسیکلت، ۴/۲میلیون دستگاه فرسوده هستند که آلایندگی آنها بیش از چهار برابر خودروهاست و ۸۰درصد آنها کاربراتوری هستند. اسقاط این موتورسیکلت‌ها می‌تواند تاثیر قابل‌توجهی بر کاهش آلودگی هوا داشته باشد. فرآیند اسقاط موتورسیکلت‌های فرسوده از خرداد ۱۴۰۴ آغاز شده و تاکنون بیش از ۱۲هزار مالک ثبت‌نام کرده‌اند. بسته‌های حمایتی شامل مشوق‌های کالا و نقدی برای تسهیل جایگزینی با موتورسیکلت‌های کم‌مصرف یا برقی در نظر گرفته شده است.
علاوه بر خودرو و موتورسیکلت، در کشور ۱۵۰ شناور و بیش از ۶۰۰واگن وجود دارند که قابلیت اسقاط دارند اما شرایط اجرایی لازم برای آن فراهم نشده است.
گفتنی است طبق قانون هوای پاک و برنامه هفتم توسعه، دولت مکلف است سالانه ۵۰۰هزار دستگاه خودرو فرسوده را از رده خارج کند.
