از حقوق تا هزینه‌ها؛ شکاف عمیق معیشتی کارگران در تیرماه
حسام‌الدین شیخی-تورم تیرماه بار دیگر چهره سخت و بی‌رحم اقتصاد ایران را آشکار کرد؛ تورمی که در محدوده ۳۵درصد قرار دارد و همچنان فاصله‌ای چشمگیر با هدف‌گذاری دولت برای رساندن نرخ تورم به حدود ۲۰درصد دارد. در چنین شرایطی، بررسی قدرت خرید کارگران نشان می‌دهد که شکاف میان «حقوق مصوب» و «هزینه واقعی زندگی» روز به روز عمیق‌تر می‌شود.
براساس مصوبه شورای‌عالی کار، حداقل حقوق کارگران در سال۱۴۰۴ به رقم ۱۰میلیون و ۳۹۰هزار تومان افزایش یافته است؛ رقمی که در ظاهر رشد ۴۵درصدی نسبت‌به سال قبل را نشان می‌دهد. حتی اگر مزایا و حق اولاد را نیز محاسبه کنیم، دریافتی یک کارگر متاهل با دو فرزند به حدود ۱۶میلیون و ۳۰۰هزار تومان می‌رسد اما این ارقام در برابر واقعیت معیشت خانوار ایرانی بسیار کوچک به‌نظر می‌رسند.
برآوردهای نیمه‌رسمی نشان می‌دهد که هزینه ماهانه یک خانوار سه‌نفره در تهران دست‌کم ۳۸میلیون تومان است و اگر هزینه مسکن، درمان، آموزش و حمل‌ونقل را با دقت بیشتری محاسبه کنیم، این رقم به ۵۰ میلیون تومان یا بیشتر می‌رسد. به بیان دیگر، حتی بیشترین دریافتی مصوب کارگری، کمتر از نیمی از هزینه‌های ضروری زندگی را پوشش می‌دهد. جزئیات این فاصله به‌‌خوبی نشان‌دهنده فشار مضاعف بر طبقه کارگر است:
– خوراکی‌ها در یک‌سال گذشته افزایش ۳۰ تا ۵۰درصدی داشته‌اند.
– اجاره مسکن در شهرهای بزرگ به مرز ۲۰ تا ۳۰میلیون تومان در ماه رسیده است.
– هزینه درمان و دارو به‌دلیل رشد مداوم قیمت‌ها، به معضلی جدی برای خانواده‌ها تبدیل شده است.
– حتی پوشاک و حمل‌ونقل نیز با موج تورمی همراه بوده‌اند و فشار را بیشتر کرده‌اند.
این تناقض آشکار میان «حقوق مصوب» و «واقعیت هزینه‌ها» در حقیقت انعکاسی از همان تورم مزمنی است که اقتصاد ایران سال‌هاست با آن دست و پنجه نرم می‌کند. هرچند دولت تلاش کرده با سیاست‌هایی چون افزایش حقوق، ساماندهی بازار ارز و کنترل نقدینگی، بخشی از فشارها را کاهش دهد اما واقعیت سفره‌های مردم نشان می‌دهد این اقدامات هنوز نتوانسته‌اند شکاف معیشتی را پر کنند. در نهایت، پرسش اصلی این است: وقتی یک کارگر حتی با دریافت کامل حداقل حقوق و مزایا نمی‌تواند نیمی از هزینه‌های ضروری خانواده‌اش را بپردازد، سیاست‌های اقتصادی تا چه اندازه توانسته‌اند به هدف اصلی خود یعنی حمایت از معیشت مردم نزدیک شوند؟ پاسخ روشن است؛ تا زمانی که تورم مهار نشود و درآمدها متناسب با هزینه‌های واقعی زندگی افزایش نیابد، این شکاف هرماه در گزارش‌های آماری و هرروز در زندگی خانوارهای ایرانی خود را نشان خواهد داد.
روزنامه‌نگار
