شرقگرایان فریب خورده
محمود خاقانی،کارشناس بین المللی انرژی
باید بپذیریم که انقلاب اسلامی و منافع ملی مردم ایران درطول حدود بیش از ۳۷سال اخیر قربانی قدرتطلبی عدهای شد که تحتنفوذ، نفوذیهای رژیمصهیونیستی، روسیه، چین، آمریکا، انگلیس، اروپا و متحدان آنها برای تسلط به منافع اقتصادی و ثروت ملی ایران (نفت، گاز، معادن عناصر کمیاب زیر خاکی و…) بود. یعنی خون صدها هزار شهیدی که قبل از پیروزی انقلاب، بعد از پیروزی انقلاب، جنگ تحمیلی هشت ساله، در سوریه، لبنان و جنگ ۱۲روزه ریخته شد توسط عدهای اندک فدای قدرتطلبی و ثروتاندوزی شد تا مردم ایران فقیر و محتاج شوند و بعد آنها خودشان با دشمنی که ساخته بودند تا هرگونه اعتراضی را به بهانه دشمن سرکوب کنند، کنار بیایند. غافل از اینکه خداوند متعال در سوره الشورى – جزء ۲۵ نوید داده است که: «ایراد و مجازات بر کسانی است که به مردم ستم میکنند و در زمین به ناحق ظلم روا میدارند. برای آنها عذاب دردناکی است.»
عذاب فرا رسیده است؟
تاریخ افشاگری میکند. البته آمریکا و متحدان آمریکا و شاید هم روسیه و چین نمیخواستند که تاریخ فاش کند اما در پیگیری یک شکایت که باید اسناد محرمانه بعد از مدت معینی فاش شوند و رای قاضی مستقل قوه قضاییه در آمریکا «آرشیو امنیت ملی» متن گفتوگوهای رهبران روسیه و آمریکا بین سالهای ۱۳۸۰، ۱۳۸۴ و ۱۳۸۷ را منتشر کرد. بنابر این اسناد که روز سهشنبه دوم دیماه ۱۴۰۴ (۲۳دسامبر۲۰۲۵ میلادی) منتشر شد، برنامه هستهای ایران محور سه گفتوگوی مستقیم ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه و جورج دبلیو بوش، رییسجمهوری وقت آمریکا در سالهای ۲۰۰۱، ۲۰۰۵ و ۲۰۰۸ میلادی بود.
گفتوگوی نخست در جریان دیدار دو رییسجمهور در ۲۶خردادماه ۱۳۸۰ (۱۶ ژوئن ۲۰۰۱ میلادی ) در قلعه «بردو» اسلوونی انجام شد. جورج بوش در این دیدار از فروش هرگونه تسلیحات به ایران باتوجه به برنامه هستهای ایران ابراز نگرانی کرد. ولادیمیر پوتین به او اطمینان داد که فروش فناوری موشکی به ایران را محدود میکند و تایید کرد که ایران به دنبال دستیابی به سلاح هستهای است زیرا «کارشناسان ایرانی از کارشناسان ما (روسیه) سوالات بسیاری درباره موضوعات حساس میپرسند. شکی نیست که آنها سلاح هستهای میخواهند.» رییسجمهور فدراسیون روسیه به رییسجمهور آمریکا اطمینان میدهد که او اجازه نمیدهد ایران به سلاح هستهای دست پیدا کند و میگوید: «من به افرادمان گفتم که راجعبه چنین مسائلی با آنها صحبت نکنند.»
موافقت با ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد
در دیدار ولادیمیر پوتین و جورج بوش در ۲۵شهریور ۱۳۸۴ (۱۶سپتامبر ۲۰۰۵ میلادی) در دفتر بیضیشکل کاخ سفید با حضور کاندولیزا رایس وزیر خارجه وقت و دونالد رامسفلد وزیر دفاع وقت آمریکا و همچنین سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه عمدتا بر برنامه هستهای ایران و جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هستهای مذاکره و توافق شد. کاندولیزا رایس در این جلسه گفت که پیشتر جلسهای را با لاوروف صرفا درباره ایران برگزار کرده است. وی گفت: «توافق کردیم که هیچکس نمیخواهد ایران به سلاح هستهای دست یابد و باید برای این کار هرچه در توان داریم انجام دهیم.» او افزود: «نگرانی ما توانایی ایران برای بازفرآوری و غنیسازی است. بسیار مهم است به نقطهای برسیم که ایران نتواند بازفرآوری و غنیسازی انجام دهد؛ چنین چیزی خطرناک است و میتواند به برنامه نظامی تبدیل شود. گزارش درباره تسلیحاتی شدن (برنامه هستهای ایران) را در اختیار روسها قرار دادیم.» در این جلسه همچنین ارجاع پرونده هستهای ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح میشود. بنابر این گفتوگو، روسیه با توجیه اینکه این امر ممکن است تهران را به پیگیری مسیر کرهشمالی برای دستیابی به سلاح هستهای ترغیب کند، با این موضوع مخالفت کرده است.
پیشنهاد روسیه برای اقدام نظامی علیه ایران
جلسه روسایجمهور روسیه و آمریکا درکاخ سفید در شهریورماه ۱۳۸۴ پس از روی کار آمدن دولت نهم در تهران برگزار شد و نکته مهم مورد بحث در جلسه پیشنهاد برای اقدام نظامی علیه ایران توسط پوتین، رییسجمهور روسیه بود. پوتین درجلسه گفت: «نگرانی ما این است که ارجاع فوری باعث شود ایران مسیر کرهشمالی را در پیش بگیرد. اگر واقعا درپی سلاح هستهای باشند، کنترل آنچه در ایران رخ میدهد را از دست میدهیم. آن وقت باید کاری بکنیم. چه کاری؟ حمله؟ چه کسی؟ کجا؟ چه اهدافی؟ آیا از اطلاعاتی که دارید مطمئن هستید؟ مهم است برای موضعمان مبنا بسازیم.»
گزینه نظامی روی میز
در دیدار پوتین و بوش در کاخسفید در شهریورماه۱۳۸۴ ( سپتامبر ۲۰۰۵ میلادی)، بوش با اشاره به نگرانیهای اسرائیل به برنامه هستهای ایران تاکید کرد که اگرچه گزینه نظامی «بد» است اما باید همچنان روی میز باشد. بوش گفت: «گزینه نظامی بد است اما نمیتوانیم آن را کاملا از روی میز برداریم. آریل شارون، (نخستوزیر وقت اسرائیل) به گزینه نظامی فکر میکند.
اگر من یا شما جای شارون بودیم هم به این گزینه فکر میکردیم
بمب هستهای ایران واقعا اسرائیلیها را وحشتزده میکند.» جورج بوش تاکید کرد: «دیپلماسی باید جواب دهد. اگر شارون احساس کند که باید به ایران حمله کند، اوضاع از کنترل خارج میشود. نمیگویم چنین چیزی ناگزیر است اما محتملترین واکنش نظامی از سوی اسرائیل خواهد بود.» بوش درباره اهداف احتمالی اسرائیل گفت: «اگر فکر کنند در نطنز غنیسازی انجام میشود، یکی از اهداف خواهد بود اما ما برای اسرائیل هدفگذاری نمیکنیم.»
پوتین: ایرانیها را مجازات میکنیم
در دیدار جورج بوش با ولادیمیر پوتین در سال ۱۳۸۷ ( ۲۰۰۸ میلادی) در اقامتگاه رییسجمهور روسیه در شهر سوچی روسیه برنامه هستهای ایران یکی از مسائل اصلی گفتوگو بود. پوتین در این جلسه گفت که درباره ایران «همهچیز در حال کنترل است». او با این حال گفت که ایران در برخی موارد قصد دارد امور را «مخفیانه» پیش ببرد و افزود: «پیدایشان میکنیم و مجازات میشوند.» رایس نیز تایید کرد که فعالیتهای مخفیانهای در تاسیسات هستهای «اراک» انجام شده است. جورج بوش با اشاره به طرح پیشنهادی روسیه در آن زمان مبنی بر فراهم کردن سوخت هستهای برای نیروگاههای اتمی ایران و جلوگیری از غنیسازی، خطاب به پوتین گفت: «طرح شما بسیار هوشمندانه بود. رهبران (ایران) میگویند برق هستهای غیرنظامی میخواهند؛ ما میگوییم خوب، حق شماست. روسیه میگوید، این هم سوخت؛ پس نیازی به غنیسازی ندارید. اگر غنیسازی کنید، نشان میدهد برق غیرنظامی نمیخواهید و چیز بیشتری میخواهید.»
پوتین: آنها (ایرانیها) کاملا دیوانهاند
پوتین با اشاره به اینکه ارسال سامانههای موشکی «اس-۳۰۰» ( ۳۰۰ – S) به ایران را مشروط به رفتار تهران کرده است، گفت: «چهار سال پیش با آنها قرارداد امضا کردیم اما اجرا نشده است.» بوش در پاسخ به این اظهارات گفت: «از شما قدردانم. آنها دیوانهاند.» پوتین پاسخ داد: «آنها کاملا دیوانهاند.» رییسجمهور روسیه افزود: «چیزی که من را شگفتزده کرده این است که اگرچه ایدئولوژی آنها دیوانهوار است اما هوشمندند، تحصیلات دانشگاهی دارند و از محیط آکادمیک آمدهاند، از جمله احمدینژاد، اطرافیانش و رییس مجلس. آدمهای بدوی نیستند. برایم شگفتآور بود.»
آیا مجلس یازدهم در آذرماه ۱۳۹۹ فریب نفوذیها را خورد؟
هنوز اسناد محرمانه دیگری منتشر نشده است اما باید این احتمال را داد که خروج دونالد ترامپ در دولت اول در اردیبهشتماه ۱۳۹۷ با توافق چین، روسیه، انگلیس، آلمان، اسرائیل و فرانسه بوده است که برجام به نفع مخالفان برجام در داخل ایران اجرایی نشود.
درهمین حال شاید به دلیل پیشرفت مذاکرات دولت دوازدهم و دولت اول دونالد ترامپ برای فعال شدن برجام دلیل اصلی شرقگرایان در مجلس یازدهم و تصویب «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران» در آذرماه۱۳۹۹ بود که دولت دوازدهم و سازمان انرژی اتمی را موظف به افزایش چشمگیر سطح و ظرفیت غنیسازی اورانیوم کرد.
محورهای اصلی این قانون در حوزه غنیسازی عبارتند از:
غنیسازی ۲۰درصد: تولید و ذخیرهسازی سالانه حداقل ۱۲۰کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰درصد
افزایش ظرفیت غنیسازی: افزایش میزان تولید ماهانه اورانیوم غنیشده با غنای پایین به حداقل ۵۰۰کیلوگرم.
استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته: نصب و تزریق گاز به حداقل ۱۰۰۰عدد ماشین
2m-ا IR در بازه زمانی سه ماهه و همچنین راهاندازی سانتریفیوژهای ۶-ا IR در تاسیسات فردو.
اجرای این قانون منجر به افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده ایران شد و در مراحل بعد، ایران غنیسازی را تا سطح ۶۰درصد نیز افزایش داد که نمایندگان مجلس آن را در راستای اجرای همین قانون تلقی کردند.
بعد از جنگ ۱۲روزه مجلس دوازدهم چه کرد؟
در تاریخ ۴تیرماه ۱۴۰۴ «قانون الزام دولت به تعلیق همکاری با سازمان (آژانس) بینالمللی انرژی هستهای (اتمی)» تصویب شد که در همان روز به تایید شورای نگهبان رسید و در تاریخ ۱۱تیر۱۴۰۴ توسط رییسجمهور، مسعود پزشکیان جهت اجرا ابلاغ گردید.
مفاد اصلی قانون:
-توقف بازرسیها: ممنوعیت ورود بازرسان آژانس به کشور مگر در صورت تضمین امنیت هستهای ملی و با تایید شورایعالی امنیت ملی.
– غیرفعالسازی نظارتها: جمعآوری دوربینهای نظارتی آژانس در تمامی تاسیسات هستهای.
– تعلیق گزارشدهی: توقف ارائه هرگونه گزارش به آژانس بر اساس پادمان و معاهده NPT .
– جرمانگاری: تعیین مجازات تعزیری درجه۶ برای مقاماتی که برخلاف این قانون با آژانس همکاری کنند.
در ۳۱ شهریورماه ۱۴۰۴، ۷۰ نماینده مجلس مخالف برجام (ضدغرب و شرقگرا- طرفدار روسیه) در نامهای به روسای قوا و شورای عالی امنیت ملی خواستار آن شدند که با تغییر فتوای پیشین مقام معظم رهبری و برای ایجاد «بازدارندگی» جمهوری اسلامی اقدام به ساخت و نگهداری بمب اتمی کند. آیا منظور آقای پوتین از اینکه گفته است ایرانیها کاملا دیوانهاند، رفقای شرقگرا و نفوذی روسیه است؟
یک نماینده مجلس دوازدهم (شرقگرا) در نشست علنی روز چهارشنبه سوم دیماه ۱۴۰۴ با فریاد از نماینده دائمی ایران در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برای جلوگیری از بازگرداندن تحریمها علیه ایران و در پاسخ به نماینده آمریکا گفته بود که ما آمادگی هرگونه مذاکره منصفانه با آمریکا را داریم، به تندی انتقاد کرد وگفت: اینکه نماینده ایران در سازمان ملل بیاید بگوید ما آماده هرگونه مذاکره منصفانه هستیم آن هم در جواب نماینده پلید آمریکا که گفته است ایران حتما باید مذاکره مستقیم بکند و حتما هم نباید غنیسازی داشته باشد، این حرفها منطبق بر کدام یکی از سیاستهای کلی بوده که در این کشور توسط شما سران سه قوه در مجموعههایتان تصویب میکنید؟
در واقع به نظر میرسد رفقای به اصطلاح راهبردی شرقی ایران از طریق نفوذیهایشان در سیاستگذاری، تصمیمسازی و تصمیمگیریها در تهران همچنان تمایل دارند که ایران روی میز مذاکرهای باشد که روسیه، چین، اروپاییها، اسرائیل و آمریکا پشت آن نشستهاند و درباره ایران مذاکره و توافق میکنند.
