بحران فساد در اتحادیه اروپا
جهان صنعت – شواهد نشان میدهد اورزولا فندرلاین، رییس کمیسیون اروپا با چالش بزرگی روبهرو است زیرا او درگیر تحقیقات فساد علیه دومقام برجسته بروکسل شده که ممکن است اتحادیه را بهشدیدترین بحران چند دهه اخیر بکشاند.
به گزارش یورونیوز، خانم فندرلاین که پیشتر نیز با پرسشهایی درباره تعهدش به شفافیت روبهرو بوده و تنشهایی با بخش سیاست خارجی اتحادیه اروپا دارد اکنون دقیقا یکسال پس از آغاز دوره دوم ریاست خود بر کمیسیون باید راهی برای جلوگیری از گرفتارشدن در رسوایی پیدا کند که به سالهای اولیه دوره ریاستش بازمیگردد.
در همین رابطه اعلام دفتر دادستانی عمومی اروپا مبنی بر اینکه فدریکا موگرینی، مسوول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا و یک دیپلمات ارشد که اکنون در کمیسیون فندرلاین فعالیت میکند روز سهشنبه بازداشت شدند توسط منتقدان فندرلاین مورد بهرهبرداری قرار گرفت و درخواستها برای برگزاری چهارمین رای عدم اعتماد به او دوباره مطرح شد. اگر این اتهامات ثابت شود بزرگترین رسوایی پس از استعفای دستهجمعی کمیسیون ژاک سانتر در سال۱۹۹۹ به دلیل اتهامات سوء مدیریت مالی را در بروکسل رقم خواهد زد.
در چنین شرایطی روز گذشته خبر رسید که فدریکا موگرینی، معاون پیشین کمیسیون و سیاستمدار میانهچپ ایتالیایی که از ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ ریاست بخش سیاست خارجی اتحادیه اروپا (سرویس اقدام خارجی اروپا) را برعهده داشت و استفانو سانینو، یک کارمند دولت ایتالیا که از۲۰۲۱ تا اوایل امسال دبیرکل این بخش بوده بازداشت شدند.
دفتر دادستانی عمومی اروپا اعلام کرد که درباره روند مناقصه۲۰۲۲–۲۰۲۱ برای تاسیس یک آکادمی دیپلماتیک وابسته به کالج اروپا که موگرینی رییس آن است، تردیدهای جدی دارد و اگر این اتهامات ثابت شود میتواند مصداق فساد مالی، تعارض منافع و نقض اسرار حرفهای باشد.
در همین راستا چهارمقام اتحادیه اروپا به نشریه پولیتیکو گفتند که این ماجرا بهنظر میرسد روابط بین فندرلاین و رییس کنونی سرویس اقدام خارجی اروپا یعنی کایا کالاس را که از قبل تنشآلود بوده بدتر کند. اوایل سال جاری میلادی سانینو سمت دبیرکلی خود را ترک کرد و در کمیسیون اروپا تحت ریاست فندرلاین به یک سمت برجسته منصوب شد.
یک مقام اتحادیه اروپا از فندرلاین دفاع کرد و گفت که مقصر اصلی سرویس اقدام خارجی است. این سرویس خودمختار طبق معاهدات اتحادیه اروپا فعالیت میکند و زیر نظر نماینده عالی اتحادیه، کایا کالاس اداره میشود که خود یکی از ۲۷کمیسر اروپایی است. این مقام گفت: «میدانم کسانی که از فندرلاین خوششان نمیآید از این موضوع علیه او استفاده خواهند کرد البته آنها از هر چیزی علیه او استفاده میکنند» و افزود: «چون فندرلاین شناختهشدهترین رهبر در بروکسل بوده همه چیز را به پای او میگذارند. این منصفانه نیست که او برای کاری که ممکن است سرویس اقدام خارجی انجام داده باشد با طرح استیضاح روبهرو شود. او مسوول همه نهادها نیست.»
هنوز رسما اتهامی علیه موگرینی، سانینو و یک شخص دیگر مطرح نشده و بازداشت آنها دال بر گناهکار بودنشان نیست. قاضی تحقیق ۴۸ساعت پس از آغاز بازجویی آنها فرصت دارد درباره اقدامات بعدی تصمیم بگیرد. پولیتیکو نوشته هنگامی که برای پرسش درباره سانینو با کمیسیون تماس گرفته کمیسیون از اظهارنظر خودداری کرده است. درباره موگرینی کالج اروپا نیز از پاسخ به پرسشهای مشخص خودداری کرده و فقط در بیانیهای اعلام کرد که همچنان متعهد به بالاترین استانداردهای صداقت، انصاف و رعایت قوانین هم در امور علمی و هم اداری است.
سریال جنایی
این تحقیقات در زمانی صورت میگیرد که احزاب اروپاستیز، پوپولیست و راستافراطی از موج نارضایتی رایدهندگان بهرهمند شدند و اتحادیه اروپا درحال فشار بر کشورهای داخل و خارج از بلوک برسر رسواییهای فسادشان است. زولتان کوواچ، سخنگوی دولت مجارستان که مورد انتقاد اتحادیه اروپا بوده در ایکس نوشت: جالب است که بروکسل به همه درباره «حاکمیت قانون» درس میدهد درحالیکه عملکرد نهادهای خودش بیشتر شبیه یکسریال جنایی است تا اتحادیهای کارآمد.
گئورگه پیپریا، نماینده پارلمان رومانی و عضو گروه محافظهکاران و اصلاحطلبان اروپایی که در جولای تلاشش برای برکناری فندرلاین شکست خورده بود به پولیتیکو گفت که درحال بررسی امکان آغاز یکطرح جدید است. سخنگوی وزارت خارجه روسیه، ماریا زاخارووا به رسانههای دولتی گفت که مقامات اتحادیه اروپا ترجیح میدهند مشکلات خودشان را نادیده بگیرند و درعینحال به دیگران درس میدهند.
اتحادیه اروپا از ابتدای این دهه با مجموعهای از رسواییهای فساد دستوپنجه نرم کرده است. اقدامات روز سهشنبه پس از رسوایی«قطرگیت» در سال۲۰۲۲ رخ میدهد؛ زمانی که این کشور به تلاش برای تاثیرگذاری بر نمایندگان پارلمان اروپا از طریق رشوه و هدایا متهم شد و همچنین تحقیقات رشوهدهی امسال درباره فعالیتهای لابیگری شرکت چینی هواوی در اروپا نیز مضاعف بر آن بود. این تحقیقات اعضای پارلمان اروپا را درگیر کرد و در آن زمان مقامات کمیسیون به سرعت انگشت اتهام را بهسوی قانونگذاران گرفته و خود را از رسواییها دور کردند
اما کمیسیون از اتهامات بیقانونی مصون نبوده است. در سال۲۰۱۲ جان دالی، کمیسر وقت بهداشت به دلیل رسوایی لابی دخانیات استعفا داد. خود فندرلاین نیز پیشتر با تصمیم دادگاه عمومی اتحادیه اروپا روبهرو شد که اعلام کرد او نباید پیامکهایی را که در دوران پاندمی کووید-۱۹ با مدیرعامل شرکت دارویی فایزر رد و بدل کرده بود از دید عموم مخفی نگه میداشت. افشای وقایع روز سهشنبه برای کمیسیون بسیار خطرناکتر بوده زیرا مظنونان افراد برجستهای هستند و اتهاماتشان سنگین است.
خانم موگرینی پس از خدمت بهعنوان معاون کمیسیون و مسوول سیاست خارجی اروپا در سال۲۰۲۰ بهعنوان رییس کالج اروپا منصوب شد درحالیکه مورد انتقاد بود که صلاحیت این سمت را نداشته، معیارها را رعایت نکرده و ماهها پس از پایان مهلت در رقابت برای این پست شرکت کرده است. درسال۲۰۲۲ او بهعنوان مدیر آکادمی دیپلماتیک اتحادیه اروپا منصوب شد؛ پروژهای که محور عملیات دستگیری روز سهشنبه بود. سانینو، دیپلمات پیشین ایتالیایی بالاترین مقام اجرایی بخش اقدام خارجی بود و اکنون مدیرکل بخش خاورمیانه، شمال آفریقا و خلیجفارس در کمیسیون است.
کریستیانو سباستیانی، نماینده کارکنان یکی از بزرگترین اتحادیههای کارگری اتحادیه اروپا گفت که اگر این اتهامات ثابت شود تاثیر فاجعهباری بر اعتبار نهادهای مرتبط و بهطور کلی بر درک شهروندان از همه نهادهای اروپایی خواهد داشت. او گفت که «دههاپیام» از کارکنان اتحادیه اروپا درباره نگرانی از آسیب به اعتبار دریافت کرده است. یک مقام کمیسیون که خواست نامش فاش نشود، گفت: «این برای نهادهای اتحادیه اروپا و خدمات کمیسیون و برای خود اروپا نیز خوب نیست زیرا توجه را از سایر مسائل منحرف میکند. این پرونده نشان میدهد که کارها به دست گروه خاصی از افراد انجام شده و آنها به دوستان و آشنایانشان خدمات ویژه میدهند. موگرینی نیز یکی از موفقترین نمایندگان عالی اتحادیه بود و این از نظر دیپلماسی عمومی خوب نیست.»
البته لازم به ذکر است دادستانی عمومی اتحادیه اروپا روز گذشته(چهارشنبه) اعلام کرد که فدریکا موگرینی و همچنین استفانو سَنینو پس از بازداشت موقت برای بازجویی آزاد شدند. دادستانی اعلام کرد که اتهامات مطرحشده شامل تقلب در حوزه تدارکات، فساد، تعارض منافع و نقض محرمانگی حرفهای است. با این حال هر سهنفر آزاد شدند زیرا بهعنوان افراد در معرض خطر فرار تلقی نمیشوند.
