مزاحمت در محوطه ۳هزارساله ایران؛ چرا و چگونه؟
جهان صنعت- درحالیکه گزارشهای میدانی از اهالی رامهرمز و شاهدان محلی از ادامه فعالیت چراغخاموش در محدوده جوبجی خبر میدهند اما معاون میراث فرهنگی خوزستان تاکید میکند که «عملیات پلسازی در حریم محوطه باستانی جوبجی ۱۰۰درصد متوقف شده است.»
ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خوزستان چندی پیش پس از اعتراضهایی که نسبت به ساخت پل در نزدیکی محوطه باستانی جوبجی در رامهرمز شده اطلاعیهای را منتشر و اعلام کرد که «عملیات عمرانی در محدوده محوطه تاریخی جوبجی متوقف شده» اما گزارشهایی از اهالی رامهرمز نشان میداد که عاملان این اقدام بیاعتنا به دستور قضایی فعالیت خود را در حریم این محوطه باستانی ادامه دادند. شاهدان محلی میگویند عملیات پلسازی که بنا بود بهدنبال شکایت اداره کل میراث فرهنگی متوقف شود چراغ خاموش و شبانه ادامه دارد؛ موضوعی که با تکذیب مقامات رسمی میراث فرهنگی خوزستان همراه شده است.
حسینی بروجنی، معاون میراث فرهنگی استان خوزستان در تازهترین اظهارات خود درباره آنچه در جوبجی رخ داده توضیح داد: در دوره قبلی که معاون بودم(سال۹۸) یکسری مباحث وجود داشت. روی محوطه جوبجی مسیری(جاده خاکی) بود که قبل از اینکه این محوطه کشف شود یک مسیر دسترسی بوده و ماشینآلات سنگین از روی آن تردد میکردند. هنگام لولهگذاری چیزی شبیه پل درست کرده بودند که ماشینآلات بتوانند تردد کنند.
او اضافه کرد: فکر میکنم اواخر سال۹۹یا۱۴۰۰ بود که ما عرصه و حریم محوطه جوبجی را شامل ضوابط آن مصوب کردیم و از طریق استاندار خوزستان هم به تمام دستگاهها از جمله خود ما در میراث فرهنگی ابلاغ شد. طبق همان ضوابط عبور و مرور و احداث جاده در عرصه جوبجی «ممنوع» است اما موضوع این بود که بهصورت موقت ماشینآلات سنگین برای تردد به معادن سنگ که خارج از عرصه تاریخی بودند از مسیر آسفالت داخل روستا میرفتند. روستاییها معترض شدند که این ماشینآلات خیلی زیادند و آسایش ما را مختل کردهاند.
معاون میراث فرهنگی خوزستان گفت: افرادی که ذینفع بوده آمدند و مطرح کردند که همان مسیر داخل محوطه جوبجی(مسیری که در سالهای گذشته در دهه۸۰ از آن عبور میکردند) دوباره فعال شود. براساس ضوابط جلوی آنها را گرفتیم. همین آقایی که حالا ما از او شکایت کردیم یکی از زمیندارهای همان محوطه جوبجی است که اصرار دارد مسیر دسترسی معادن سنگ را از زمین خود ایجاد کند. چندباری هم این کار را انجام داد یعنی در سالهای۹۸، ۹۹، ۱۴۰۰ و فکر میکنم۱۴۰۱. چندین بار برای ایجاد پل اقدام کرد تا تردد ایجاد کند. همین کاری را که اکنون جلوی آن را گرفتیم در سنوات گذشته نیز انجام داده بود.
او اضافه کرد: در رای دادگاه هم قبلا محکوم شده و خسارت از او گرفته و بازداشت شد اما مجددا آمده و شبانه یا روز تعطیل این کار را شروع کرد. جایی که شروع به ایجاد پل کرده بود دقیقا لبه عرصه بوده و نهری آنجاست که ما آن نهر را بهعنوان لبه عرصه در نظر گرفتیم. او شروع کرده بود به پلزدن روی این فاصله که بتواند مسیر ایجاد کند اما یگان حفاظت بلافاصله رسید و متوقفش کرد اما او دوباره شروع به کار کرد. با دستور مدیرکل میراث استان و پیگیریهایی که داشتیم از ایشان شکایت شده و دادستان و نیروی انتظامی وارد شدند. در همین فاصله تا زمانی که حکم توقف ابلاغ و به دادگاه احضار شود فعالیتهایی انجام داد. درنهایت فعلا این اقدام متوقف است. یگان حفاظت میراث به عنوان امر بازدارنده در محل حضور پیدا میکند اما قوه قهریه نیست. به دادستان اعلام کردیم و خوشبختانه با هماهنگی نیروی انتظامی دوباره ورود کردند و جلوی او را گرفتند.
حسینی بروجنی اظهار کرد: در این فواصل امکان داشت اقداماتی انجام دهد که بخواهد میراث فرهنگی یا دادستان را در عمل انجامشده قرار دهد که باز هم جلوی او گرفته شد. فکر میکنم برای یکی، دو روز یکی از رانندههایشان بازداشت بوده و خودش نیز موقت بازداشت بود.
او با تاکید بر اینکه میراث فرهنگی با جدیت در مقابل این اقدامات ایستاده افزود: براساس ضوابط میراث فرهنگی عبورومرور در عرصه تاریخی و احداث جاده و پل ممنوع است. باوجود اینکه این پل هم دقیقا در لبه عرصه بوده و داخل عرصه نیست اما وقتی که پل احداث شود با هدف تردد ماشین مشکل ایجاد خواهد کرد. ما به جد ایستاده و اجازه نخواهیم داد چنین پلی احداث شده یا اتفاقی برای محوطه رخ دهد.
بروجنی درباره اظهارات و شواهد محلی مبنی بر اینکه هنوزهم فعالیتهایی در محوطه جوبجی انجام میشود، تاکید کرد: در حال حاضر ۱۰۰درصد این اقدام متوقف شده اما اگر باز هم بخواهند خلاف قانون اقدام کنند نیروهای یگان ما بهطور مستمر پایش کرده، گزارش میدهند و نیروی انتظامی وارد عمل خواهد شد اما نمیتوانم تضمین کنم که ایشان فردا اقدام نکند. شاید با قید وثیقه آزاد شده و شاید گفته شود «فعلا آزاد است تا احضار شود» اما اگر در این فاصله اقدامی انجام دهد بلافاصله از سوی ما متوقف خواهد شد.
محوطه جوبَجی با قدمتی در حدود ۳هزارسال به دوره ایلام-عیلام تعلق دارد که در دهه۸۰ در جریان عملیات لولهگذاری آب گنجینهای از طلا و مفرغ متعلق به حاکم ایلامی با دیرینگی ۶۰۰تا۷۰۰پیشازمیلاد کشف شد. این محوطه باستانی در طول سالیان به شکلهای مختلف از لولهکشی آب گرفته تا کشاورزی روی محوطه، وجود کارخانه و معدن بهرهبرداری از شنوماسه و حفاریهای غیرمجاز همواره مورد تعرض بوده است.
منبع: ایسنا
