بورس در انتظار اخبار مثبت سیاسی

هومن عمیدی،کارشناس بازار سرمایه

هفته‌ای که گذشت برای بازار سرمایه هفته‌ای مهم و سرنوشت‌ساز بود. شاخص کل بورس در موقعیتی قرار داشت که آماده شکست سقف تاریخی خود بود و در نهایت هم این سقف شکسته شد. مجموعه‌ای از اخبار اثرگذار در کنار هم قرار گرفتند؛ اخباری مثل ورود دلار شرکت‌های فولادی به بازار مبادله‌ای، وضعیت کرک اسپرد پالایشی‌ها و اصلاحاتی که قرار است در صنعت بانکداری شکل بگیرد. این موارد در کنار تغییر نرخ خوراک پتروشیمی‌ها که به‌عنوان یک خبر مثبت در بازار تلقی شد، فضایی مساعد برای رشد شاخص ایجاد کرد. در نگاه کلی، بسیاری از فعالان بر این باورند که بازار سرمایه همچنان ارزندگی قابل‌توجهی دارد اما واقعیت این است که ریسک‌ها پابرجاست و بخش زیادی از اخبار سیاسی و نظامی در سطح کلان هنوز به نتیجه قطعی نرسیده‌اند.

همین فضای دوگانه و این اختلاف دیدگاه‌ها باعث شده شکاف معناداری میان رفتار عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان شکل بگیرد به‌طوری که ارزش معاملات نسبت به هفته‌های قبل در سطوح بالاتری تثبیت شده است. از سوی دیگر بحث آپشن‌ها نیز در روندهای بازار اثرگذار شده و نمونه روشن آن، اتفاق روز آخر معاملاتی هفته بود؛ جایی که آپشن‌های گروه خودرو باعث شد فضای بازار اندکی منفی شود و رفتار احتیاطی در معامله‌گران بیشتر جلوه کند. نکته مهم دیگری که نباید از آن غافل شد، تاثیر فعالیت حقوقی‌ها و بازارگردان‌ها بر کلیت جریان بازار است. همانطور که قابل مشاهده است، صندوق‌های اهرمی و حقوقی‌های بزرگ سهم قابل‌توجهی از ارزش معاملات را در اختیار دارند و هر زمان که اراده کنند تا عرضه سنگینی انجام دهند، می‌توانند فضای عمومی بازار را تحت‌فشار قرار دهند. در مجموع بازار سهام در هفته گذشته رفتاری متعادل داشت، گرچه آخرین روز معاملاتی هفته با فشار فروش بیشتری همراه شد و فضای احتیاط افزایش پیدا کرد. در دو روز اخیر، انتشار شایعاتی مانند حرکت هواپیمای جنگی در آسمان ایران، گشت‌زنی‌های نظامی یا شکسته شدن دیوار صوتی در عراق باعث شد بخشی از فعالان بازار به رفتار محتاطانه‌تری روی بیاورند. با این حال پیش‌بینی می‌شود اگر اتفاق خاصی رخ ندهد و ریسک‌های سیستماتیک افزایش نیابد، بازار سرمایه می‌تواند هفته آینده را هم با فضای نسبتا مثبت آغاز کند. احتمالا بازار در هفته پیش‌‌رو رفتاری مشابه همین هفته داشته باشد؛ رفتاری متعادل که متاثر از اخبار سیاسی و اقتصادی، خود را با شرایط جدید وفق داده و واکنش‌های سریع‌تری نسبت به گذشته نشان می‌دهد. با در نظر گرفتن اینکه گزارش‌های مهر و آبان شرکت‌های بورسی عملکرد مطلوبی داشته و همزمان شاخص کل موفق شده سقف خود را پشت سر بگذارد، اگر اصلاح کوتاه‌مدت اخیر را پولبک در نظر بگیریم، می‌توان انتظار داشت شاخص با دریافت چند خبر مثبت دیگر، توان صعود به سمت اهداف بالاتر را هم داشته باشد. برآوردها همچنین نشان می‌دهد گزارشات آذرماه نیز احتمالا رضایت‌بخش خواهد بود و اگر مساله ناترازی برق برطرف شود، این موضوع می‌تواند به رونق فروش شرکت‌ها و افزایش حجم معاملات سهام کمک چشمگیری کند. در کنار تمام این موارد باید به فصل تهیه و تدوین بودجه نیز توجه داشت. در این دوره عرضه اوراق دولتی به شکل یک‌باره انجام نمی‌شود بلکه دولت روند عرضه را مرحله‌ای پیش می‌برد تا بازار توان هضم آن را داشته باشد. معمولا پیش از عرضه اوراق، با بانک‌ها، خریداران عمده و مجموعه‌های مرتبط هماهنگی‌های لازم صورت می‌گیرد تا شوک ناگهانی به بازار وارد نشود. نکته قابل‌توجه این است که بخشی از بار کسری بودجه و نیازهای مالی دولت از مسیر بازار سرمایه تامین می‌شود و این روند حداقل در کوتاه‌مدت فشار قابل‌توجهی بر بازار سهام وارد نخواهد کرد. در مجموع، بازار در فضایی قرار گرفته که از یک‌‌سو گزارش‌های بنیادی قوی و خبرهای مثبت حمایت می‌کنند و از سوی دیگر ریسک‌های سیستماتیک و رفتار محتاطانه معامله‌گران مانع از حرکت‌های پرشتاب می‌شود. با این حال چنانچه ثبات نسبی در شرایط سیاسی و اقتصادی حفظ شود، مسیر میان‌مدت بازار می‌تواند همچنان مثبت باقی بماند و شاخص در سایه اتفاقات بنیادی توان حرکت به سمت سطوح بالاتر را داشته باشد.