اشباع اروپا از انرژی منفی
جهانصنعت- سرانجام نشست فصلی شورای حکام در روزهای پایانی هفته گذشته برگزار شد و قطعنامه پیشنهادی تروئیکای اروپایی و آمریکا علیه ایران که خواستار «همکاری کامل و فوری» تهران با آژانس بود به تصویب رسید.
قطعنامهای که مطابق انتظار با واکنش گسترده ناظران بینالمللی مواجه شد و در این میان دونالد ترامپ که کشورش با همراهی تروئیکای اروپایی این اقدام را پیگیری کرده بود، در گفتوگوی خود با رادیو فاکس گفت: «آنها میخواهند توافقی انجام دهند و ما احتمالا قرار است با ایران توافق کنیم.»
این در حالی بود که با تصویب این قطعنامه، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران نیز توافق قاهره را «پایانیافته» عنوان کرد و گفت که به نظر میرسد بازرسیهای آژانس از سایتهای هستهای ایران به نقطه پایانی خود رسیده است.
وزارت امور خارجه نیز با انتشار بیانیهای تصویب این قطعنامه «غیرقانونی» و «ناموجه» را حاصل «فشار آمریکا، آلمان، فرانسه و انگلیس» بر اعضای آژانس دانست و این اقدام را «استفاده ابزاری از آژانس برای اعمال فشار سیاسی» توصیف کرد.
همزمان با این واکنشها اما برخی از دیپلماتهای روس نیز به تصویب این قطعنامه واکنش نشان دادند؛ در همین رابطه میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه نزد سازمانهای بینالمللی در وین با انتشار پیامی در حساب کاربری شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر) از دیدار خود با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی خبر داد. دیداری که بهگفته این دیپلمات روس، علاوهبر صحبت درباره بحران اوکراین به بحث درباره پرونده هستهای ایران و آنچه در نشست فصلی شورای حکام در این رابطه رقم خورد، اختصاص داشت.
همزمان سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه نیز در گفتوگوی خود با نشریه اینترنشنال افیرز در این رابطه گفت: «ما از همکاران و دوستان ایرانی خود در تلاش برای دستیابی به راهحل مذاکره شده حمایت میکنیم.»
ریابکوف ادامه داد: «کشورهای اروپایی در نبردهای سیاسی و ژئوپلیتیک خود به نقطهای رسیدهاند که عملا جهان خود را وارونه کردهاند. اکنون آنها عامل اصلی اخلال در مسیر یافتن راهحل مذاکره شده هستند.»
ریباکوف با منفی دانستن نقش اتحادیه اروپا و اعضای آن برای نظام روابط بینالملل افزود: «میتوانم بگویم هیچ منبعی از ایدهها و رویکردها وجود ندارد که به اندازه بروکسل مدرن و پایتختهای اصلی اروپایی با انرژی منفی اشباع شده باشد. این موضوع اساسا بر همهچیز تاثیر میگذارد و برنامه هستهای ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست.»
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه نیز در همین رابطه با مرور آنچه در نشست فصلی شورای حکام رخ داده بود، رای منفی روسیه در این رابطه را «قاطع» توصیف کرد و گفت: «این قطعنامه تحریکآمیز اردوگاه غربی را به عنوان یک ضربه جدی به اعتماد بینالمللی به نظام پادمانهای آژانس و معاهده جهانی عدم اشاعه تسلیحات هستهای در نظر میگیریم. هیچ مبنایی برای آنکه شورای حکام آژانس دست به اقدام اضطراری در ارتباط با فعالیتهای راستیآزمایی در ایران بزند وجود نداشت.»
زاخارووا با بیان اینکه «دبیرخانه آژانس هیچ دستورالعملی از شورای حکام درخواست نکرده بود»، ادامه داد: «روسیه این حقیقت را به رسمیت میشناسد که ایران به تعهداتش در چارچوب معاهده عدم اشاعه و توافقنامه جامع پادمانها با آژانس بینالمللی انرژی اتمی پایبند آن هم باوجود حملات رژیم صهیونیستی و آمریکا درماه ژوئن به تاسیسات هستهای آن که تحت پادمانهای آژانس قرار داشتند و همچین باوجود اقدامات غیرقابلقبول کشورهای غربی در ماههای آگوست و سپتامبر با هدف احیای غیرقانونی قطعنامههای تحریمی شورای امنیت علیه ایران که تحت برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) لغو شده بودند.»
او خاطرنشان کرد: «تهران به همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه داد و به تدریج دامنه فعالیتهای راستیآزمایی در خاک خود عمدتا در قبال تاسیساتی که از حملات ایالات متحده و رژیم صهیونیستی تاثیر نپذیرفتند و در آنها شرایط پادمانها همچنان برقرار بود گستردهتر ساخت.»
سخنگوی وزارت خارجه روسیه با یادآوری خروج ایالات متحده از برجام و عدم پایبندی کشورهای اروپایی در انجام تعهدات خود ایران را در انجام تعهدات خود وفادار خواند و تصریح کرد: «برجام در ۱۸اکتبر منقضی شد و به این ترتیب تمام محدودیتهای بینالمللی علیه ایران دیگر لازمالاجرا نیستند.»
او همچنین یادآور شد: «میل غربیها به توجیه احیای تحریمهای قدیمی با استناد به مشکلات فعلی راستیآزمایی آژانس در ایران یک تقلب فاحش بوده و بنیانهای فعالیتهای راستیآزمایی آژانس را تضعیف میکند.»
زاخارووا تصریح کرد: «ما قاطعانه معتقدیم که همکاری صلحآمیز در حوزه انرژی هستهای با ایران باید از همان شرایط همکاری با سایر کشورهای غیرهستهای که صادقانه به تعهدات خود تحت معاهده عدم اشاعه عمل میکنند، برخوردار باشد.»
