شهری از کانتینرهای مچاله در گمرک شهیدرجایی
جهان صنعت– در حاشیه کارگروه پولی و بانکی مجمع کارآفرینان ایران برخی صنعتگران و بازرگانان از مشکلات خود در زمینه ترخیص کالا از گمرک سخن به میان آوردند. تا جایی که حسن گرجی، کارآفرین و مدیرعامل گروه شهدین‌گام از رسوب ۲/۵میلیون‌دلار کالای خود در گمرک شهید رجایی سخن به‌میان آورد که به دلیل نبود کد ساتا اجازه ترخیص به او داده نمی‌شود. کد ساتا نوعی کد رهگیری یا شناسه اظهارنامه گمرکی کالاست که با مراجعه به سامانه جامع تجارت برای اعلام مبدا ارز صادر می‌شود. در واقع برخی کارآفرینان مدعی شده‌اند که به جز موضوع ارز برخی محدودیت‌ها مخل واردات و باعث رسوب کالا در گمرکات شده‌اند.
علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران در مورد علت رسوب کالا در گمرک گفت: در موضوع رسوب کالا مهم‌ترین مساله این است که یک واردکننده پس از حمل کالا و طی چرخه کاری خود چه در حوزه بازرگانی و چه تولیدی به‌طور معمول در مرحله تخصیص دچار مشکل می‌شود. یعنی منشا اصلی مساله در فرآیند تخصیص است که موجب بروز اختلال در کل چرخه می‌شود.
به گفته او در این میان یکی از مسوولان وقت وزارت صمت به هر علت، خواه از روی اهمال و خواه از سر تصمیم نادرست موجب شد این چرخه از مسیر طبیعی خود خارج شود. اگر قرار باشد به‌صورت ریشه‌ای به موضوع نگاه شود باید همانند آنچه در کشورهای دیگر انجام شده به بررسی دقیق علت وقوع حوادث پرداخت.
وی ادامه داد: واقعیت آن است که از دلایل اصلی حادثه غم‌انگیزی که در گمرک شهید رجایی رخ داد و منجر به آتش‌سوزی و خسارات سنگین شد همین روان‌نبودن چرخه تخصیص و ناهماهنگی در فرآیند آن بود.
شریعتی توضیح داد: امروز اگر به محل حادثه نگاه کنید شهری از کانتینرهای مچاله‌شده در گمرک شهیدرجایی دیده می‌شود. این اتفاق ناشی از آن بوده که چرخه تخصیص به‌درستی کار نکرده است. لازم است افرادی که در تصویب و اجرای این فرآیندها نقش داشتند چه با امضاهای طلایی و چه با سهل‌انگاری یا هر علت دیگر مورد بررسی قرار گیرند. به بیان ساده چرخ نظام تخصیص در آن دوره مختل شد و مساله همین است. وی متذکر شد: حال تیم وزارت صمت عوض شده اما بحث تخصیص و تالارها همگی در میان بوده و باید بررسی شوند. مهم‌ترین موضوع اما مربوط به تخصیص ارز است. او در مورد مشکلات مربوط به طولانی‌شدن روندهای اداری، مشکلات سامانه‌ای، نبود کد ساتا و… عنوان کرد: هدف از ایجاد سامانه‌ها افزایش شفافیت و حذف امضاهای طلایی بوده است. به‌صورت کلی اصل وجود سامانه‌ها اقدام مثبتی بوده اما نکته اینجاست که در برخی موارد به نظر می‌رسد ایرادات سامانه‌ها به‌صورت عمدی ایجاد می‌شود. وی افزود: به‌عنوان مثال وقتی یک پیتزافروشی توانایی تولید پیتزا نداشته باشد به‌جای اینکه ذکر کند که خمیر تمام شده سایت خود را خراب و غیرفعال می‌کند. متاسفانه گاهی برخی از این سامانه‌ها هم به‌طور تعمدی خراب می‌شوند. عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: البته این مساله را نمی‌توان به همه تعمیم داد اما شواهد نشان می‌دهد که در بخش قابل‌توجهی از موارد چنین‌اتفاقی رخ‌می‌دهد. این اختلال‌ها ممکن است به خاطر کنترل یا نظارت ایجاد شده اما در عمل به اختلال در عملکرد سیستم منجر می‌شوند. سهم عمده مشکل رسوب کالا در گمرک اما به بحث سامانه‌ها باز نمی‌گردد.
وی تشریح کرد: باید توجه داشت که در این فرآیند معیوب مشکل رسوب کالا تک‌عاملی نیست و عوامل متعددی در آن نقش دارند. با این حال سهم اصلی و تعیین‌کننده همچنان به موضوع تخصیص ارز مربوط می‌شود. وزن و اهمیت این عامل به‌مراتب بیشتر از سایر مشکلات است. ممکن است بتوان ۲۰عامل را برشمرد اما اگر مساله تخصیص ارز حل شود ۸۰درصد از مشکل رسوب کالا برطرف می‌شود.
او درنهایت عنوان کرد: بنابراین بار اصلی رسوب کالا در گمرک بر دوش فرآیند تخصیص ارزی است. سایر مشکلات نیز وجود داشته و به‌مرور رفع می‌شوند اما تاثیر آنها بر حل کلی مساله محدود بوده و سهم تعیین‌کننده‌ای در بهبود وضعیت ندارند.
منبع: تجارت نیوز
