آمریکا به دنبال کاهش وابستگی به چین
منیر حضوری– وزارت انرژی آمریکا به تازگی توافق خود با یک شرکت لیتیومی را تمدید کرده است؛ اقدامی که در راستای کاهش اتکا به چین در بازار لیتیوم شناخته می‌شود. این شرکت به دنبال آن است که سالانه ۴۰هزارتن کربنات لیتیوم تولید کند. این در حالی است که طبق اعلام وزیر انرژی آمریکا تولید داخلی لیتیوم با حمایت دولت ترامپ قرار است افزایش یافته و زنجیره تامین داخلی تقویت شود اما از سوی دیگر در چین شاهد هستیم که گزارش‌هایی از ذخایر دوشرکت بزرگ لیتیوم اعلام شده تا نگرانی‌ها از اختلال تولید آن کاهش یابد. از جمله کاربردهای مهم لیتیوم می‌توان به استفاده در باتری‌های لیتیومی، شیشه و سرامیک، آلیاژها و داروسازی اشاره کرد. در واقع لیتیوم نقشی کلیدی در ساخت باتری‌های قابل شارژ دارد که در خودروهای الکتریکی، سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی تجدیدپذیر، تجهیزات الکترونیکی و فناوری‌های نوین مانند پهپادها و شبکه‌های برق هوشمند استفاده می‌شود. تقاضای جهانی برای لیتیوم بین سال‌های۲۰۲۰تا۲۰۳۰ بیش از چهاربرابر برآورد شده است. این روند تحت‌‌تاثیر عواملی مانند رشد فروش خودروهای الکتریکی، سیاست‌های کربن‌زدایی، افزایش ظرفیت‌های انرژی خورشیدی و بادی و رشد صنعت ذخیره‌سازی انرژی است. در چنین شرایطی کشوری که بتواند کنترل استخراج، فرآوری و تولید محصولات وابسته به لیتیوم را در اختیار بگیرد مزیتی راهبردی در اقتصاد جهانی خواهد داشت و چین با درک این واقعیت از ابتدای دهه۲۰۱۰ گام‌های بلندی برای تسلط بر زنجیره لیتیوم برداشته است.
تلاش‌های آمریکا برای مقابله با کنترل چین
وزارت انرژی ایالات‌متحده آمریکا (DoE) توافق خود با شرکت لیتیوم (Lithium Americas Corporation) را تمدید کرده و این اقدام در چارچوب تلاش‌های آمریکا برای مقابله با تسلط چین بر بازار لیتیوم صورت گرفته است. سهام دولت در پروژه نوادا بخشی از برنامه دونالد ترامپ برای تضمین دسترسی به بزرگ‌ترین ذخیره اثبات شده لیتیوم در آمریکای شمالی است. کریس رایت، وزیر انرژی آمریکا گفت: با وجود داشتن برخی از بزرگ‌ترین ذخایر آمریکا کمتر از یک‌درصد تولید جهانی لیتیوم را دارد. به لطف اقدامات جسورانه رییس‌جمهور ترامپ تولید لیتیوم آمریکایی به شدت افزایش خواهد یافت. او افزود: اعلام امروز به کاهش وابستگی ما به دشمنان خارجی برای مواد معدنی حیاتی کمک کرده، زنجیره‌های تامین داخلی را تقویت و حفاظت بهتری از پول مالیات‌دهندگان آمریکایی را تضمین می‌کند. رییس‌جمهور ترامپ به این وعده‌ها عمل کرده و در حال تحقق آنهاست. پس از رسیدن به ظرفیت کامل عملیاتی این تاسیسات قادر خواهد بود حدود ۴۰هزار تن در سال کربنات لیتیم با کیفیت باتری تولید کند که این تولید به ساخت باتری‌های لیتیومی کمک کرده و به هدف دولت ترامپ برای تقویت زنجیره تامین داخلی از طریق بومی‌سازی تولید یاری می‌رساند.
چین گزارش‌های ذخایر ۲تولیدکننده لیتیوم را تایید کرد
شرکت‌های CATL و Gotion High Tech در ییچون واقع در استان جیانگشی در جنوب چین موفق به دریافت تاییدیه شدند. این تاییدیه در حالی صادر شد که ناظران با دقت بیشتری ظرفیت‌های اضافی بخش معدن را بررسی می‌کنند. به گزارش بلومبرگ چین گزارش‌های ذخایر دو تولیدکننده لیتیوم در ییچون را تایید کرده است که این موضوع نگرانی‌های بازار درخصوص احتمال اختلال در تولید را کمی کاهش می‌دهد. این اقدام در حالی صورت گرفت که ناظران بخش معدن ظرفیت‌های اضافی را به دقت تحت نظر دارند. شرکت CATL Contemporary Amperex Technology که معدن جیانشیاوو آن ماه گذشته به حالت تعلیق درآمده بود موفق به دریافت تاییدیه ذخایر شد. این تاییدیه معدن را به مرحله دریافت مجوز استخراج و از سرگیری عملیات نزدیک‌تر می‌کند هرچند تضمینی برای این موضوع وجود ندارد. این دوشرکت معدنی بخشی از گروه هشت‌گانه‌ای بودند که مقامات ییچون، واقع در استان جنوبی جیانگشی درخواست کردند تا گزارشات ذخایر خود را تا پایان سپتامبر ارائه دهند. این درخواست پس از یک ممیزی که کاستی‌های اداری را نشان داد، مطرح شد.
معدن لیتیوم ییچون در ماه‌های اخیر به خاطر نگرانی‌ها درباره محدودیت عرضه و نوسانات قیمت فلز باتری مورد توجه قرار گرفته است. معدن جیانشیاوو به محور این ناآرامی‌ها تبدیل شده، به‌ویژه پس از آن که CATLیکی از پیشروترین تولیدکنندگان باتری خودروهای الکتریکی جهان در اوت اعلام کرد به دلیل عدم تمدید مجوز استخراج منقضی‌شده عملیات خود را متوقف می‌کند.
شرکت تولید باتری Gotion High Tech نیز برای طرح‌های طراحی معادن و بازسازی اکولوژیکی در سایت ییچون خود تاییدیه دریافت کرده است. این شرکت اعلام کرده که واحد لیتیوم آن اجازه استخراج براساس نیازهای تولید را دارد.
اما شرکت CATL در این خصوص اظهار نظری نکرد در حالی که دولت محلی ییچون هنوز به درخواست‌ها برای اعلام نظر پاسخی نداده است.
در همین حال گروه منابع معدنی چین که توسط پکن برای تقویت نفوذ این کشور در بازار جهانی سنگ آهن تاسیس شده، گفته می‌شود به خریداران داخلی دستور داده تا خرید هرگونه محموله دریایی دلارمحور از شرکت بی اچ پی (BHP) را متوقف کنند. براساس گزارش بلومبرگ این دستور به معنای آن است که هیچ قرارداد جدیدی حتی برای محموله‌هایی که قبلا از استرالیا بارگیری شده‌اند قابل نهایی شدن نیست.
گفتنی است لیتیوم در حالت خالص فلزی نرم و به رنگ سفید خاکستری است که به سرعت در معرض آب‌وهوا اکسید شده و به همین دلیل هرگز در طبیعت به صورت آزاد (خالص) یافت نمی‌شود. این عنصر به صورت ترکیب با سایر مواد به خصوص آب به طور طبیعی در سنگ‌ها، خاک‌ها و آب‌های سطحی یافت می‌شود. در واقع لیتیوم عنصری شیمیایی با نماد Li و عدد اتمی سه است.
این فلز قلیایی سبک‌ترین فلز است و کمترین چگالی را در بین فلزات دارد.
به دلیل واکنش‌پذیری بالا لیتیوم به صورت آزاد در طبیعت یافت نمی‌شود و همواره به صورت ترکیبات مختلف وجود دارد.
