تسهیلات ناکافی در نوسازی
جهان صنعت– به گفته معاون وزیر راه‌وشهرسازی در حالی که طبق قانون باید ۲۵درصد تسهیلات مسکن به بافت‌های فرسوده اختصاص یابد بانک‌ها هنوز تعهد ۸۰۰فقره وام نهضت ملی را اجرا نکرده‌اند.
عبدالرضا گلپایگانی، مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به آخرین روند نوسازی بافت‌های فرسوده کشور با اشاره به چالش‌های موجود در حوزه تامین مالی این حوزه گفت: در زمینه نوسازی بافت‌های فرسوده یکی از مسائل بسیار مهم موضوع تامین مالی است چراکه ساکنان این مناطق از منظر مالی توانایی پرداخت هزینه‌های ساخت‌وساز را ندارند.
او افزود: مدلی که اکنون در نوسازی بافت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد بر پایه مشارکت میان سازندگان خرد و مردم استوار بوده و در این میان نقش تسهیلات بانکی غیرقابل انکار است اما در سال‌های اخیر اثرگذاری وام‌های بانکی در فرآیند نوسازی بافت‌های فرسوده کاهش یافته چراکه هم تعداد تسهیلات و هم میزان آن به شکل محسوسی کم شده است.
گلپایگانی گفت: در گذشته بیش از ۵۰درصد هزینه ساخت‌وساز در قالب وام بانکی به سازندگان پرداخت می‌شد اما اکنون با افزایش قیمت مصالح، نیروی کار و سایر هزینه‌های ساخت سهم وام بانکی به‌شدت کاهش یافته و بانک‌ها نیز نتوانسته‌اند خود را با نیازهای جدید نوسازی منطبق کنند.
معاون وزیر راه‌وشهرسازی بیان کرد: البته بانک‌ها نیز دلایلی برای خود دارند و معتقدند که ظرفیت آنها در قبال تسهیلات تکلیفی پاسخگو نیست. با این حال طبق قانون ۲۵درصد از تسهیلات نهضت ملی مسکن باید به بافت‌های هدف بازآفرینی اختصاص یابد؛ موضوعی که متاسفانه در حال حاضر تحقق نیافته و فاصله بسیار زیادی با اجرای کامل آن وجود دارد.
او تصریح کرد: در سال۱۴۰۳ حدود ۲۸هزار متقاضی برای دریافت تسهیلات نوسازی معرفی شدند اما تنها ۴هزار فقره وام پرداخت شده است. همانگونه که در نهضت ملی مسکن تسهیلات بانکی به متقاضیان پرداخت می‌شود در بافت‌های فرسوده نیز باید این روند تداوم داشته باشد.
گلپایگانی تاکید کرد: با این حال بانک‌ها هنوز هم موفق به اجرای کامل تعهد خود در پرداخت ۸۰۰ فقره تسهیلات نهضت ملی مسکن نشده‌اند. در نتیجه وضعیت بافت‌های فرسوده از این حیث مطلوب نیست و آمار ساخت‌وساز در این مناطق به شکل معناداری کاهش یافته است.
او افزود: در حوزه همکاری با شهرداری‌ها نیز باید توجه داشت که ستاد بازآفرینی شهری یک ستاد میان‌بخشی است و شهرداری‌ها در خط‌مقدم اقدامات میدانی و اجرایی نوسازی قرار دارند. ما در شرکت بازآفرینی بیشتر وظایف ستادی و ملی را انجام می‌دهیم، مانند تدوین معیارهای تشخیص بافت‌های ناکارآمد و ارسال آن برای تصویب در شورای‌عالی شهرسازی اما اجرای این مصوبات در شهرهای مختلف متفاوت است و بخش عمده عملیات اجرایی بر عهده مدیریت شهری هر منطقه قرار دارد.
گلپایگانی اشاره کرد: مدیریت شهری در سراسر کشور مسوولیتی سنگین بر دوش دارد و شرکت بازآفرینی نیز در کنار شهرداری‌ها و دستگاه‌های خدمت‌رسان مانند وزارت نیرو، سازمان نوسازی مدارس، وزارت بهداشت و درمان و وزارت ورزش و جوانان فعالیت می‌کند تا بتوان سرانه‌های خدماتی، آموزشی، درمانی، ورزشی و انتظامی مورد نیاز در بافت‌ها را تامین کرد.
او یادآور شد: علاوه بر این توانمندسازی اجتماعی ساکنان و اتصال این مناطق به جریان‌های اقتصادی پویا از دیگر اهداف شرکت بازآفرینی شهری است و این موارد نیز در مصوبات اخیر ستاد بازآفرینی مورد تاکید قرار گرفته است.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران ادامه داد: براساس آمارهای سال۱۴۰۳ حدود ۷۲هزار واحدمسکونی در بافت‌های فرسوده موفق به دریافت پروانه ساخت شده‌اند در حالی که برنامه پیش‌بینی‌شده برای این سال ۸۰هزار واحد بود؛ یعنی بیش از ۹۲درصد اهداف محقق شده است. این در حالی است که بخش ساخت‌وساز کشور با رکود، تورم بالا و کاهش توان خرید مردم مواجه است.
او گفت: در شرایطی که توان مردم برای خرید واحدهای مسکونی به شدت کاهش یافته چرخه نوسازی نیز مختل می‌شود چراکه زمانی این چرخه کامل می‌شود که واحدهای ساخته‌شده به فروش برسد. با وجود این چالش‌ها عملکرد بخش نوسازی در بافت‌های فرسوده بالاتر از ۹۰درصد اهداف برنامه‌ریزی‌شده بوده است.
معاون وزیر راه‌وشهرسازی افزود: در زمینه صدور پروانه‌های ساختمانی نیز مکاتبات متعددی با معاونت وزارت کشور، سازمان شهرداری‌ها و استانداری‌ها انجام شده و در جلسات ستادهای استانی نیز بر تسهیل این روند تاکید داریم. در شهرهای کوچک و متوسط معمولا فرآیند صدور پروانه حدود سه‌ماه زمان می‌برد اما در کلانشهرها این روند پیچیده‌تر و طولانی‌تر است و در برخی موارد تا هفت‌تاهشت‌ماه نیز به طول می‌انجامد.
او بیان کرد: در زمانی که در شهرداری تهران فعالیت داشتم متوسط زمان صدور پروانه در بافت‌های فرسوده حدود شش‌ماه بود اما اکنون این زمان افزایش یافته و برای مردم پیچیده‌تر شده است. متاسفانه صدور پروانه ساخت به نوعی به گردنه‌ای دشوار تبدیل شده که مسائل متعدد را به آن گره زده‌ایم.
گلپایگانی خاطرنشان کرد: تا زمانی که این آسیب‌ها به طور جدی پالایش نشود و برای هر بخش از فرآیند صدور پروانه راهکار اجرایی و عملیاتی تدوین و اجرا نشود موضوع صدور پروانه به‌ویژه در کلانشهرها به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.
