تاریکی در قرن بیست‌ویکم
جهان‌صنعت – طالبان بار دیگر نشان داد که برای تثبیت حاکمیت استبدادی خود حاضر است هرگونه ابزار ارتباطی و مدنی را قربانی کند. شامگاه روز دوشنبه این گروه با قطع کامل اینترنت و خدمات مخابراتی در سراسر افغانستان یکی از مهم‌ترین شریان‌های ارتباطی و حیاتی جامعه را مسدود کرد. اقدامی که نه‌تنها زندگی روزمره میلیون‌ها شهروند را فلج کرده بلکه افغانستان را عملا به جزیره‌ای منزوی در دل قرن بیست‌ویکم بدل کرده است. به گزارش شفقنا، طالبان با یک تصمیم بی‌سابقه، عصر روز دوشنبه دسترسی به اینترنت و خدمات مخابراتی را در سراسر افغانستان به‌طور کامل قطع کرد. این اقدام، جامعه افغانستان را در شوک فرو برد و میلیون‌ها نفر را از ابتدایی‌ترین حق ارتباط با جهان محروم کرد. قطع اینترنت در قرن بیست‌ویکم تنها یک اختلال فنی نیست بلکه به معنای بریدن شریان حیاتی یک ملت است. براساس گزارش سازمان ناظر جهانی «نت‌بلاکس» اختلال به‌وجود آمده نه ناشی از نقص زیرساختی بلکه اقدامی عمدی و سازمان یافته از سوی طالبان بود. این اختلال تنها شامل خدمات اینترنتی نبود بلکه تماس‌های تلفنی، پیام‌رسانی و بخش بزرگی از خدمات مخابراتی نیز فلج شد. قطع همزمان اینترنت و شبکه‌های مخابراتی افغانستان را به‌طور کامل از جهان جدا کرد. گزارش‌ها از کابل نشان می‌دهد حتی بخش حمل‌ونقل هوایی و پروازهای میدان هوایی کابل دچار اخلال شدید شدند.
خانواده‌هایی که بی‌صدا شدند
قطع اینترنت در افغانستان به معنای خاموش شدن آخرین پنجره ارتباطی مردم با جهان بود. هزاران خانواده که اعضای‌شان در مهاجرت به سر می‌برند، از تماس با عزیزان‌شان محروم شدند. مهاجران افغان در بیرون از کشور دوشنبه شب در اضطراب و بی‌خبری فرو رفتند. زنان و مادران افغان آخرین امید خود برای دیدن کودکان و اعضای خانواده از راه تماس تصویری را از دست دادند.
دانشجویان، بیماران و فعالان مدنی نیز امکان ارتباط با منابع علمی، پزشکان و شبکه‌های حمایتی را از دست داده‌اند. فعالان حقوق بشر این وضعیت را «کابوسی جمعی» توصیف کرده‌اند که روح و روان جامعه را به انزوای مطلق می‌کشاند.
در همین رابطه بسیاری از فعالان حقوق بشر در داخل و خارج افغانستان، این اقدام طالبان را دشمنی آشکار با آزادی‌های فردی دانسته‌اند. به باور آنان، طالبان عمدا جامعه را در تاریکی و بی‌خبری فرو می‌برد تا هیچ صدای اعتراضی به گوش جهان نرسد.
برخی تحلیلگران بر این باورند که طالبان تنها در پی خاموش کردن مردم نیست بلکه در تلاش برای کنترل نیروهای خود است. دسترسی آزاد به اینترنت در سال‌های اخیر باعث شد بسیاری از جنگجویان طالبان واقعیت زندگی رهبران‌شان را با شرایط خود مقایسه کنند و به شکاف‌های عمیق درونی پی ببرند. قطع اینترنت در این نگاه، تلاشی برای جلوگیری از فروپاشی درونی است.
شماری از نویسندگان افغان نیز این اقدام را نشانه آشکار عقب‌ماندگی طالبان دانسته‌اند. به گفته آنان، طالبان با بستن مسیر اطلاعات می‌خواهد افغانستان را به «کشوری بی‌صدا و بی‌تصویر» بدل کنند؛ جایی که هیچ صدای اعتراضی شنیده نشود و هیچ نوری از بیرون وارد نشود. طالبان نشان داد که همچنان به منطق قرون وسطایی برای حکومت باور دارد؛ منطق کنترل مطلق جریان اطلاعات. در این میان قطع گسترده اینترنت نه‌تنها زندگی اجتماعی بلکه روند اقتصادی کشور را نیز مختل کرده است. بانک‌ها و شرکت‌ها که وابسته به خدمات آنلاین هستند، در یک شب فلج شدند. پروازهای هوایی به دلیل نبود ارتباطات دقیق، با اخلال و تاخیر جدی مواجه شدند. بازار داخلی نیز به دلیل قطع ارتباطات دیجیتال با بحران دسترسی به خدمات مالی و تجاری روبه‌رو شده است.
آنچه طالبان در افغانستان اجرا کرد به معنای واقعی کلمه ساختن یک «زندان دیجیتال» است. کشوری که در آن: دسترسی به جهان آزاد ممنوع می‌شود، صدای مردم خاموش می‌شود و هر روز حلقه کنترل و سانسور تنگ‌تر. این وضعیت جامعه افغانستان را بیش از هر زمان دیگر در معرض سکوت و تاریکی قرار داده است.
