زاینده‌رود خشک می‌شود و زمین هم فرومی‌نشیند؛ کابوس اصفهان ادامه دارد
جهان صنعت، اصفهان دیگر فقط با زاینده‌رود بی‌آب و آسمان خاکستری‌اش شناخته نمی‌شود؛ امروز فرونشست زمین به کابوسی تازه بدل شده است. ترک‌های عمیق بر دیوار خانه‌ها، شکاف در زمین‌های کشاورزی و هشدار کارشناسان درباره تهدید مستقیم جان و مال مردم، تصویری از یک بحران آرام اما ویرانگر ساخته است؛ بحرانی که برخی آن را «زلزله خاموش» می‌نامند.
کارزار مردمی برای نجات اصفهان
در واکنش به این وضعیت، کارزار «فریاد زمین اصفهان؛ نجات میراث فرونشسته» از ۲۴ شهریور ۱۴۰۴ آغاز شد و توانسته در کمتر از یک ماه بیش از ۱۱ هزار امضا جمع‌آوری کند. این کارزار با خطاب قرار دادن رئیس‌جمهور، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، استاندار اصفهان و نمایندگان استان، بحران فرونشست را «فاجعه‌ای ملی در حال وقوع» خوانده و خواستار اقدام فوری در پنج محور کلیدی است:
۱. تدوین و اجرای طرح ملی نجات اصفهان با بودجه مشخص و ضرب‌الاجل.
۲. مدیریت علمی منابع آب و توقف برداشت‌های غیرمجاز.
۳. تغییر الگوی کشت و حمایت از کشاورزی کم‌آب‌بر.
۴. انتشار شفاف داده‌ها و نقشه‌های دقیق فرونشست.
۵. تشکیل کارگروه ویژه با حضور متخصصان مستقل و نمایندگان مردم.
در متن بیانیه آمده است: «اصفهان نفس‌های آخرش را می‌کشد. این تنها یک درخواست محلی نیست؛ این ندای ملی برای حفظ سرمایه‌های تاریخی، طبیعی و اقتصادی کشور است.»
این کارزار تا ۲۴ مهر ۱۴۰۴ ادامه خواهد داشت.
شهرک نیروهوایی؛ تخلیه به‌نام فرونشست؟
فرونشست اما پیش‌تر هم نام اصفهان را به تیتر رسانه‌ها کشانده بود. حدود چهار سال پیش، شهرک «نیروهوایی» خالی از سکنه شد. ویدئوهای خانه‌های ترک‌خورده و خیابان‌های رهاشده، بسیاری را به این نتیجه رساند که این تخلیه به دلیل خطر فرونشست بوده است.
اکنون با فروریزش‌های اخیر، دوباره نگاه‌ها به این پرونده برگشته است. بااین‌حال، قاسم مکتوبیان، نماینده سابق وزارت دفاع در فروش خانه‌های شهرک، می‌گوید تخلیه هیچ ارتباطی با فرونشست نداشته است. به گفته او: «این شهرک در مالکیت دولت بود. وزارت دفاع آن را با طی مراحل قانونی به مزایده گذاشت و فروخت. تخلیه و فروش، ارتباطی با فرونشست نداشت.»
اصفهان در آستانه تصمیم‌های بزرگ
چه واقعاً شهرک نیروهوایی به‌خاطر فرونشست تخلیه شده باشد یا نه، امروز بحران در سطحی قرار گرفته که دیگر نمی‌توان آن را انکار کرد. کارزارهای مردمی، هشدار کارشناسان و تصاویر شکاف‌های زمین، زنگ خطری است برای مسئولانی که باید تصمیم‌های فوری و جدی بگیرند؛ چراکه فرونشست نه تنها میراث فرهنگی و تاریخی اصفهان، بلکه آینده زیستی و اقتصادی این شهر را تهدید می‌کند.
منبع: اکوایران
