چادرملو به‌دنبال استقلال معدنی در زنجیره فولاد

جهان‌صنعت– شرکت معدنی و صنعتی چادرملو با امضای تفاهمنامه‌ای استراتژیک با سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، گام بلندی در جهت تضمین آینده تامین مواد اولیه و نوسازی زیرساخت‌های اکتشافی خود برداشته است. این اقدام که نشان‌دهنده یک تغییر رویکرد مدیریتی بلندمدت و استفاده از فناوری‌های نوین است، می‌تواند چادرملو را در برابر نوسانات بازار مقاوم کرده و الگویی برای پایداری صنعت معدن ایران باشد. این شرکت به‌عنوان یکی از مهم‌‌ترین بازیگران زنجیره فولاد کشور، چندی پیش تفاهمنامه‌ای با سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور امضا کرده که از نظر بسیاری از فعالان صنعت و معدن، یک چرخش استراتژیک در رویکرد این مجموعه محسوب می‌‌شود.

این تفاهمنامه در حالی به امضا رسیده که طی سال‌‌های اخیر، نگرانی از کاهش ذخایر معدنی و تداوم روند تامین مواد اولیه، بارها از سوی مدیران سابق این شرکت عنوان شده بود. اکنون اما با ورود تیم مدیریتی جدید به‌نظر می‌رسد چادرملو با نگاهی بلندمدت و راهبردی، در مسیر نوسازی زیرساخت‌های اکتشافی و امنیت مواد اولیه گام برمی‌دارد. تا پیش از این یکی از نگرانی‌های اصلی چادرملو، کاهش ذخایر معدنی در اختیار و عدم تناسب بین ظرفیت تولید فولاد خام و تامین مواد اولیه بود. این شرکت در پی هدفگذاری برای افزایش تولید، نیاز مبرمی به پایداری در تامین سنگ‌‌آهن دانه‌‌بندی‌شده، کنسانتره و سایر مواد معدنی پایه دارد. گزارش‌‌های رسمی حاکی از آن است که چادرملو طی سال گذشته حدود ۷‌‌میلیون و ۸۹۰‌هزار تن ماده معدنی استخراج کرده و این رقم در صورت ادامه روند تولید فعلی، تنها برای یک دهه آینده کفایت می‌کند. همین موضوع موجب شد که استراتژی‌‌های بلندمدت در حوزه اکتشاف و بهره‌‌برداری از ذخایر جدید در اولویت قرار گیرد؛ تفاهمنامه اخیر با سازمان زمین‌شناسی دقیقا در راستای پاسخ به این ضرورت منعقد شده است.

براساس اطلاعات منتشرشده این تفاهمنامه بر سه‌محور اصلی متمرکز است:

1. همکاری در اجرای پروژه‌‌های ژئوفیزیک هوایی و اکتشاف سیستماتیک
2. دسترسی چادرملو به داده‌‌ها و نقشه‌های زمین‌‌شناسی با اولویت مناطق دارای پتانسیل بالا
3. سرمایه‌گذاری مشترک در پروژه‌های زیرسطحی به‌ویژه در نواحی کمتر توسعه‌‌یافته معدنی

این رویکرد به‌وضوح نشان می‌‌دهد که چادرملو دیگر به اکتشافات سطحی و سنتی بسنده نکرده و به‌دنبال بهره‌‌گیری از تکنولوژی‌های نوین برای کشف ذخایر عمقی‌‌تر و غیردیداری است؛ حرکتی که می‌‌تواند به افزایش ضریب موفقیت پروژه‌های اکتشافی و کاهش هزینه‌های آتی منجر شود.

یکی از مهم‌‌ترین دستاورد‌های این تفاهمنامه اما در کوتاه‌‌مدت، دسترسی مستقیم چادرملو به پایگاه داده‌‌ها و نقشه‌‌های زمین‌‌شناسی ملی است. تاکنون بسیاری از شرکت‌های معدنی به‌‌ویژه در بخش‌خصوصی، برای دریافت این داده‌ها با چالش‌های بوروکراتیک مواجه بودند اکنون اما چادرملو می‌‌تواند با تحلیل داده‌های ملی، نقاط پرپتانسیل را شناسایی و فرآیند تصمیم‌‌گیری برای شروع عملیات اکتشافی را تسریع کند.

این همکاری می‌تواند به کاهش ریسک سرمایه‌‌گذاری‌‌های اکتشافی نیز کمک کند چراکه اجرای ژئوفیزیک هوایی با هزینه سازمان زمین‌‌شناسی و تلفیق آن با داده‌های چادرملو، هزینه‌‌بر بودن فازهای ابتدایی پروژه‌های معدنی را تا حد زیادی کاهش می‌‌دهد.

در بلندمدت این تفاهمنامه می‌‌تواند موقعیت چادرملو را به‌عنوان یک هلدینگ معدنی فولادی مستقل از لحاظ تامین مواد اولیه تقویت کند. طبق اعلام رسمی این شرکت، برنامه‌ریزی برای کشف ذخایر جدیدی بالغ‌بر ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تن سنگ‌‌آهن در دستور کار قرار گرفته که معادل افزایش عمر ذخایر حداقل به مدت ۱۵‌سال خواهد بود. از سوی دیگر چادرملو با توسعه منابع اختصاصی خود می‌تواند از تلاطم بازار مواد اولیه، نوسان قیمت‌‌ها و رقابت با سایر تولیدکنندگان رهایی یابد. این موضوع در شرایط بحران‌های ژئوپلیتیک، کمبود انرژی و محدودیت‌های صادراتی، نوعی سپر حفاظتی برای تداوم فعالیت این شرکت خواهد بود.  با اتکا به ذخایر جدید، چادرملو خواهد توانست توسعه زنجیره پایین‌دستی خود را نیز با خیال آسوده‌‌تری دنبال کند. این شرکت در حال حاضر با سرمایه‌‌گذاری در نیروگاه، حمل‌ونقل، تولید ورق فولادی و صنایع پایین‌‌دستی به‌دنبال تکمیل حلقه‌‌های زنجیره ارزش است و تامین مواد اولیه شاه‌‌کلید موفقیت این مسیر خواهد بود.

یکی از نکات کلیدی در این تحلیل، تغییر پارادایم مدیریتی در چادرملو است. تیم مدیریتی جدید برخلاف سال‌‌های گذشته که صرفا به افزایش ظرفیت تولید تمرکز داشتند، اکنون رویکردی تلفیقی از مدیریت منابع، کاهش ریسک و تنوع‌‌سازی زنجیره ارزش را در پیش گرفته‌‌اند. پروژه‌‌های تحقیق و توسعه، ورود به حوزه‌‌های نوین اکتشافی، استفاده از فناوری‌‌های ژئوفیزیکی و داده‌‌محور همگی نشان می‌‌دهد که چادرملو به سمت مفهوم «پایداری تولید» و «امنیت منابع» حرکت کرده؛ رویکردی که در صورت تداوم، می‌تواند الگوی جدیدی برای سایر شرکت‌های معدنی نیز باشد. تفاهمنامه چادرملو با سازمان زمین‌‌شناسی صرفا یک قرارداد همکاری میان دو نهاد نیست بلکه نماد یک چرخش راهبردی در صنعت معدن ایران به سمت نگاه بلندمدت، استفاده از داده‌ و فناوری و تامین پایدار مواد اولیه است. این حرکت اگر با جدیت و سرمایه‌گذاری کافی ادامه پیدا کند، می‌‌تواند به تثبیت جایگاه چادرملو در صنعت فولاد کشور کمک شایانی کند و از آن مهم‌‌تر، الگویی باشد برای سایر شرکت‌‌های معدنی که همچنان در دام نگاه کوتاه‌‌مدت گرفتارند. در شرایطی که بحران انرژی، جنگ و نوسانات اقتصادی فشار زیادی به صنایع وارد کرده، رویکرد مبتنی‌بر داده، برنامه‌‌ریزی اکتشافی و خودکفایی در تامین مواد اولیه، همان نسخه‌ای است که می‌تواند تاب‌آوری صنعت کشور را در سال‌های پیش‌رو تضمین کند.