مسوولیت شهرداری زیر سایه بی‌توجهی
جهان‌صنعت- تهران دیگر بوی درخت‌های چنار ۵۰ساله‌اش را نمی‌دهد. کوچه‌هایی که روزگاری به خاطر سایه‌سار درختان بهشتی کوچک بودند، حالا با تنه‌های بریده و خاک ترک‌خورده به شهروندان خوشامد می‌گویند. صدای اره‌برقی جای چهچهه پرنده‌ها را گرفته و تصاویر خیابان‌های بی‌درخت، زنگ خطری است برای آینده پایتختی که روزگاری با درختانش نفس می‌کشید.
در حالی که قوانین صریح «حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها» مسوولیت نگهداشت و آبیاری درختان را برعهده شهرداری گذاشته، برخی مسوولان شهری مدعی هستند آبیاری درختان روبه‌روی منازل وظیفه ساکنان است. این نگاه عملا بار مسوولیتی چندده میلیاردی را بر دوش شهروندانی می‌گذارد که خودشان زیر فشار بحران آب کمر خم کرده‌اند. نتیجه این بی‌توجهی کوچه‌هایی است که هر روز درختی در آن خشک یا قطع می‌شود. در خیابان فلسطین جنوبی-که روزگاری به «خیابان کاخ» مشهور بود – امروز با تنه‌های بریده و جوی‌های خشک روبه‌رو است. یکی از شهروندان با ناراحتی می‌گوید: «اینجا روزگاری درختان چنار به خورشید اجازه نمی‌داد به زمین برسد اما چند وقتی است درختانش یکی یکی قطع می‌شوند، اینجا روزگاری خیابان کاخ بود که فلسطین شده بود و از زیباترین خیابان‌های ۹۰ساله تهران و این روزها شهرداری به جانش افتاده و به بهانه بازپیرایی درختانش را گردن زده و جوی چند دهه‌اش در حال تغییر است. خیابان زیبای فلسطین جنوبی این روزها حالش خوب نیست و درخت‌هایش را از دست می‌دهد»
بحران زیست‌محیطی؛ درختان قربانی کم‌آبی و مدیریت ناکارآمد
خشکیدن درختان تهران فقط یک بحران محلی نیست بلکه هشداری زیست‌محیطی در ابعاد ملی است. درختان شهری نقشی حیاتی در کاهش آلودگی هوا، کاهش دمای محیط و ایجاد زیستگاه پرندگان دارند. با حذف این پوشش، تهران آلوده‌تر و گرم‌تر از همیشه انتظارمان را می‌کشد. کارشناسان معتقدند نبود برنامه جامع آبیاری و فرسودگی زیرساخت‌های آبرسانی شهری، مهم‌ترین عوامل این بحران هستند. در شرایطی که استفاده از پساب و آبیاری قطره‌ای می‌تواند جایگزین شیوه‌های پرمصرف سنتی شود، شهرداری همچنان به شیوه‌های پرهزینه و مقطعی بسنده کرده است.
برای نجات درختان باقیمانده، شهرداری باید اقدامات اورژانسی و میان‌مدت را در دستور کار قرار دهد: آبیاری اضطراری با تانکر در محلاتی که بیشترین آسیب را دیده‌اند، اولویت‌بخشی به درختان کهنسال و سایه‌دار که جایگزینی‌شان ممکن نیست، استفاده از پساب تصفیه‌شده برای آبیاری فضای سبز شهری، آبیاری شبانه و بامدادی برای جلوگیری از تبخیر شدید، مالچ‌پاشی پای درختان به‌منظور حفظ رطوبت خاک و هدایت آب‌های سطحی باران به پای درختان به جای هدایت مستقیم به فاضلاب.
در کنار این اقدامات، شهرداری باید در میانه‌مدت سامانه‌های آبیاری قطره‌ای شهری را توسعه دهد، گونه‌های مقاوم به خشکی را جایگزین و با آموزش و فرهنگ‌سازی، شهروندان را به همیاری در حفاظت از درختان ترغیب کند.
تهران شهری که روزگاری به سایه چنارهایش می‌بالید، امروز در برابر تصمیم‌ها و کوتاهی‌های مدیریتی بی‌دفاع مانده است. پرسش اصلی همچنان پابرجاست: چه کسی پاسخگوی بریدن ریه‌های سبز تهران خواهد بود؟
