لزوم تسهیل فوری واردات مواد ناریه
منیر حضوری– در حالی که کشورمان درگیر چالش‌های جدی ناشی از حمله رژیم صهیونیستی و پیش از آن تحریم‌های گسترده است، صنایع و معادن ایران در وضعیتی نامناسب قرار گرفته‌اند که نیازمند تصمیمات فوری و کارشناسی شده است. فعالان معدنی باور دارند که باوجود تلاش‌های فراوان طی جنگ ۱۲روزه برای روی پا ماندن اما مشکلات زیرساختی و تامین مواد اولیه از جمله مواد ناریه تولید را با تهدید جدی مواجه کرده است. از جمله مهم‌ترین نگرانی‌های فعالان سرب و روی، اصابت موشک به واحدهای کلیدی مانند پارچین و توقف تولید مواد ناریه است که می‌تواند زنجیره تولید در معادن و صنایع وابسته را به کلی متوقف کند و اثرات ویرانگری بر اقتصاد و امنیت ملی داشته باشد.
البته پیش از آغاز بحران فعلی مشکلات دیگری گریبانگیر تولیدکنندگان شده است؛ مسائلی مانند تامین ناپایدار برق، گاز، گازوئیل، مواد اولیه و قطعات که حالا بیشتر نمایان می‌شود. از آنجا که ادامه وضعیت موجود منجر به تعطیلی گسترده واحدهای تولیدی خواهد شد، فعالان معدنی خواستار تسهیل فوری واردات مواد ناریه از سوی دولت شده‌اند.
این در حالی است که ضعف همکاری در شرایط جنگی از سوی نهادهایی همچون گمرک نیز دیده شده است. عدم همکاری این نهاد درخصوص ترخیص مواد شیمیایی مورد نیاز فعالان سرب و روی و عدم همکاری در توسعه صادرات موجب فشار مضاعف بر دوش تولیدکنندگان سرب و روی کشور شده است. در عین حال، در این شرایط انتظار می‌رود تسهیلات مالی مناسب و امکان پرداخت آسان‌تر برای تسهیل تجارت فراهم شود. بهتر است در شرایط فعلی شاهد امتیازهای دیگری به فعالان تولید‌کننده از جمله توقف صادرات گاز و برق باشیم تا نیاز داخل به طور کامل تامین شود. بدین‌ترتیب در کل کارشناسان معدنی خواهان بازنگری در سیاست‌های قبلی دولت و حذف مقررات سختگیرانه در شرایط فعلی هستند. تا جایی که تاکید می‌شود وقت آن رسیده است که دولت از صنایع و معادن حمایت عملیاتی کند تا از تعطیلی گسترده واحدهای تولیدی جلوگیری شود. در غیر این صورت پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و امنیتی ناشی از توقف فعالیت معادن جبران‌ناپذیر خواهد بود.
نگران تامین مواد ناریه هستیم
حسن حسینقلی در خصوص تامین مواد اولیه و سایر اقلام مصرفی خانوار به «جهان صنعت» گفت: در طول ۱۲روز با وجود مشکلات و گرفتاری‌های فراوان، توانستیم بخش‌هایی از معدن و کارخانه را فعال نگه داریم اما با توجه به اینکه پارچین مورد اصابت موشک قرار گرفت درنتیجه ما نگران تامین مواد ناریه هستیم.
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران اظهار کرد: در شرایط دشوار کنونی که کشور با پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم جنگ و تحریم دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، صنایع و معادن کشور با فشارهای بی‌سابقه‌ای مواجه شده‌اند. البته این فشارها تنها به مسائل اخیر محدود نمی‌شود بلکه ریشه در مشکلاتی دارد که پیش از آغاز بحران فعلی نیز وجود داشته‌اند.
حسینقلی ادامه داد: نارسایی در تامین برق، گاز، گازوئیل، مواد اولیه، قطعات و همچنین مشکلات مرتبط با واردات و صادرات سال‌هاست گریبان تولیدکنندگان داخلی را گرفته است. در ادامه این شرایط با ضعف ارتباطات بین‌المللی، محدودیت‌های بانکی و بستن بازارها به مراتب بدتر شده است. اگر مجموعه‌هایی مانند پارچین و دیگر واحدهای تولیدی نتوانند مواد ناریه تولید کنند، زنجیره تولید در معادن و صنایع وابسته متوقف خواهد شد و این مساله تبعات اقتصادی و امنیتی گسترده‌ای به دنبال خواهد داشت.
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران در پاسخ به این سوال که در شرایط فعلی چه پیشنهادی برای دولت دارید، گفت: پیشنهاد مشخص ما این است که برای تامین مواد ناریه اجازه واردات فوری داده شود. این مهم می‌تواند از سوی افراد مورد اعتماد که سابقه حضور در نهادهای مسوول مانند ساحفاجا و جاهای مرتبط را داشته‌اند، صورت گیرد؛ یا اینکه دولت مستقیما وارد عمل شود. این موضوع باید زمان‌بندی مشخصی داشته باشد و در نظر گرفته شود که چه زمانی واحدهای آسیب‌دیده دوباره به چرخه تولید بازمی‌گردند. علاوه بر این، لازم است مسیرهای ترانزیتی امن تعریف شود تا تولید در معادن متوقف نشود.
گمرک همکاری نکرد!
حسینقلی همچنین با اشاره به مشکلات موجود در گمرک تصریح کرد: در همین مدت اخیر، مواد شیمیایی مورد نیاز ما در گمرک متوقف شده و همکاری لازم از طرف این نهاد جهت واردات صورت نگرفته است. متاسفانه در حوزه صادرات نیز همین وضعیت حاکم است! انتظار این بود که حداقل امکان پرداخت با چک برای ترخیص کالا فراهم شود. باید تسهیلات ویژه‌ای برای تولیدکنندگان در نظر گرفته می‌شد که هنوز این اتفاق نیفتاده است.
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران با اشاره به وضعیت برق نیز گفت: تصمیمی که تولیدکنندگان با مصرف بالای یک مگاوات را موظف به تولید برق خود می‌کند، در عمل قابل اجرا نیست. متاسفانه نه منابع مالی برای تامین تجهیزات تولید برق وجود دارد و نه تخصص کافی برای طراحی، ساخت و نگهداری نیروگاه‌های گازی یا خورشیدی! اگر دولت انتظار دارد که صنایع خاموش نشوند، باید فورا موانع واردات ژنراتورهای برق (اعم از گازی، گازوئیلی، خورشیدی یا بادی) را حذف کرده و اجازه دهد این تجهیزات بدون نیاز به انتقال ارز و با شرایط ساده وارد کشور شوند. متاسفانه مطرح می‌کنند که تولید‌کننده باید نیروگاه ایجاد کند این در حالی است که ما اصلا تخصص ایجاد نیروگاه را نداریم!
حسینقلی همچنین تاکید کرد: لازم است صادرات گاز و برق تا زمانی که نیاز داخل به طور کامل تامین نشده متوقف شود. معادنی که گاز آنها نصف شده، عملا به نصف ظرفیت تولید خود کاهش یافته‌اند. این یک زنجیره مخرب ایجاد می‌کند که بر صنایع فلزی و سایر بخش‌های فرآوری نیز اثرگذار است.
پاسخ‌ها شفاف نیست!
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران ادامه داد: در حال حاضر مازوت را صادر می‌کنند در حالی که از سوی دیگر ما واحدهایی در کشور داریم که می‌توانند مازوت را تصفیه کرده و به سوخت تبدیل کنند اما به دلیل نبود پاسخ شفاف درباره تامین و ارائه مازوت، این ظرفیت نیز بلااستفاده مانده است.
او در پاسخ به این سوال که چه انتظاری از مسوولان دارید، تصریح کرد: در شرایط جنگ و بحران، سیاست‌های قبلی باید بازنگری شود. گرفتن عوارض سنگین و پایبندی به شعارهایی مانند جلوگیری از خام‌فروشی، در این شرایط که صنایع در آستانه تعطیلی هستند، به هیچ عنوان منطقی نیست. اکنون وقت آن است که به صنایع و معادن کشور کمک شود، نه اینکه با موانع اداری و مالی بیشتر مسیر فعالیت آنها را سد کرد.
حسینقلی تاکید کرد: اگر حمایت جدی از سوی دولت صورت نگیرد، تعطیلی گسترده‌ای در واحدهای تولیدی و معدنی رخ خواهد داد؛ اتفاقی که تبعات اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی جبران‌ناپذیری برای کشور به همراه خواهد داشت.
