فرونشست به ۱۰متری آرامگاه شاهان هخامنشی رسید
جهان صنعت_استادتمام پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله گفت: در مجاورت محوطه باستانی نقش رستم به دلیل کشاورزی و دامپروری گسترده و تداوم کشت برنج و ذرت، برداشت آب از منابع زیرزمینی به میزان بسیار زیاد ادامه دارد. این امر موجب فرونشست‌هایی به فاصله ۱۰متری نقش‌رستم و ۳۰۰ تا ۵۰۰متری تخت جمشید شده است که به صورت شکاف‌های عظیم قابل مشاهده هستند.
به گزارش ایسنا، نشست تغییرات اقلیم با دبیری امین‌الله کمالی در پژوهشگاه میراث فرهنگی برگزار شد و مهدی زارع، استادتمام پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در این نشست، با ابراز نگرانی از گسترش فرونشست زمین در کشور، تاکید کرد: این پدیده نه‌تنها میراث فرهنگی ارزشمند ایران را تهدید می‌کند، بلکه می‌تواند بر تحریک گسل‌های فعال نیز تاثیرگذار باشد.
زارع با اشاره به وضعیت بحرانی در مرودشت استان فارس اظهار کرد: در مجاورت محوطه باستانی نقش رستم (آرامگاه شاهان هخامنشی و کعبه زرتشت) به دلیل کشاورزی و دامپروری گسترده و تداوم کشت برنج و ذرت، برداشت آب از منابع زیرزمینی به میزان بسیار زیاد ادامه دارد. این امر موجب فرونشست‌هایی به فاصله ۱۰متری نقش رستم و ۳۰۰ تا ۵۰۰ متری تخت جمشید شده است که به صورت شکاف‌های عظیم قابل مشاهده هستند.
او افزود: در دشت مرودشت، میزان فرونشست در سال‌های اخیر به حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر در سال رسیده است. این وضعیت در حالی ادامه دارد که میزان برداشت از منابع آب زیرزمینی دشت، بیش از میزان تغذیه آن است.
زارع خواستار اقدامات فوری برای کنترل برداشت‌های بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی و بازنگری در سیاست‌های کشاورزی
به عنوان یک راهکار تاثیرگذار شد تا از تشدید بحران فرونشست و تهدیدات ناشی از آن جلوگیری شود.
۸۰۰ شهر و ۱۶ کلانشهر درگیر فرونشست
معصومه آمیغ‌پی، رییس اداره ترازیابی دقیق و تداخل‌سنجی راداری سازمان نقشه‌برداری کشور با اشاره به وضعیت بحرانی فرونشست زمین در ایران، گفت: این پدیده اکنون به تهدیدی جدی برای آثار باستانی، امنیت غذایی و منابع طبیعی کشور تبدیل شده است.
آمیغ‌پی با بیان اینکه بیش از ۸۰۰ شهر و ۱۶کلانشهر کشور در پهنه‌های فرونشست قرار دارند، گفت: ۳۰استان با درجات مختلفی از این پدیده مواجه هستند. برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌های مکرر از‌جمله عوامل اصلی این بحران به‌شمار می‌روند.
او تاکید کرد: فرونشست زمین موجب از بین رفتن تخلخل خاک شده و به سرعت اراضی کشاورزی را روبه نابودی می‌کشاند. نمونه آن دشت ورامین است که برخی از اراضی غیرقابل کشت شده‌اند. همچنین، شور شدن آب‌های زیرزمینی، ایجاد فروچاله‌ها و گسست سطحی از دیگر عوارض فرونشست زمین هستند که می‌توانند منجر به بروز سیلاب‌های شدید شوند.
رییس اداره ترازیابی دقیق و تداخل‌سنجی راداری سازمان نقشه‌برداری افزود: در این راستا، سازمان نقشه‌برداری کشور اقدام به تهیه اطلس‌های فرونشست برای مناطق مختلف کشور کرده است.
این پژوهشگر میراث فرهنگی گفت: این اطلس‌ها با استفاده از داده‌های تداخل‌سنجی راداری و ترازیابی دقیق، مناطق پرخطر را شناسایی کرده و اطلاعات لازم برای مدیریت بحران را فراهم می‌کنند.
آمیغ‌پی همچنین بر لزوم همکاری میان سازمان‌های مرتبط برای حفاظت از میراث فرهنگی کشور تاکید کرد و پیشنهاد داد که اطلس فرونشست آثار باستانی داخلی و جهانی تهیه شود تا آثار در معرض تهدید شناسایی و اقدامات حفاظتی لازم انجام شود.
