یافتههای کوتاه پیرامون کتاب رسانهها و بحرانهای مالی
حیدر مستخدمینحسینی – آدام کوکس نویسنده بریتانیایی است که در عرصه رسانه، روزنامهنگاری و تحلیل بحرانهای مالی فعالیت کرده است. یکی از آثار مهم او کتاب رسانههای خبری و بحران مالی: چگونه روزنامهنگاری نخبه، مبنای تغییر پارادایم را تضعیف کرده است. در این کتاب او بررسی میکند که چگونه رسانههای خبری در بحران مالی۲۰۰۸ و سالهای پس از آن چارچوبهای تحلیلی و گفتمانی را ترویج دادند که از دید او باعث تقویت الگوهای اقتصادی لیبرال بازار آزاد شدند، حتی زمانی که وضعیت اقتصادی شوک بزرگی تجربه کرده بود. او استاد ارشد در دانشگاه روهامپتون است و در زمینه نظریه و عمل روزنامهنگاری تدریس میکند. پیش از ورود به دنیای آکادمیک وی بیش از ۲۰سال در آژانس خبری رویترز (Reuters) فعالیت کرده و نقشهای ارشدی در سردبیری در اروپا و آسیا عهدهدار بوده است. او در طول دوران کاریاش برخی از بزرگترین وقایع مالی و اقتصادی جهان را پوشش داده است از جمله بحرانها نوسانهای ارز اروپا در دهه۱۹۹۰ و راهاندازی یورو آدام کوکس در کتاب، به این سوال میپردازد که چگونه رسانههای خبری مهم در جریان بحران مالی ۲۰۰۸ و در دوران پس از آن چارچوبهای تحلیلی و روایتهایی را بازتولید کردند که نهایتا از اصلاحات ساختاری و دخالت دولت در بازار ممانعت یا آن را تضعیف کردند.
او در این مسیر از روش ترکیبی- تحلیل کمی از پوشش رسانهای و مصاحبه با خبرنگارانی که آن بحران را پوشش داده بودند بهره میگیرد تا نشان دهد چگونه بر رسانهها، بیشتر بر هزینههای نظارت و مقرراتگذاری تمرکز کردند تا مزایای جلوگیری از بحران در آینده و روایت غالب را به سمتی سوق دادند که زیاد کردن مقررات بازار را به عنوان مانعی برای رشد اقتصادی بیان کنند. در عین حال ضعفها و نقش نهادهای مالی بزرگ و لابیگران اقتصادی در شکلگیری ساختار بازار را کم برجسته کردند. در نهایت باوجود وقوع بحران شدید روایت غالبی را بازتولید کردند که میگوید وضعیت اقتصادی باید به همان چارچوب بازار آزاد بازگردد نه اینکه مدل جدیدی در سیاست اقتصادی شکل بگیرد کتاب شامل فصلهایی است چون:
۱- دیدگاه کلی در مورد نقش رسانه در پسابحران
۲-نمایش لیبرالیسم بازار در پوشش مقررات قبل از بحران
۳-بازی انگاری. اینکه چه کسی مقصر است
۴- تصویرگری آینده و پیامدهای مقررات
۵- فقدان مباحث اخلاقی در تمایز با نهادهای مالی
۶- راه پیشرو/ راهکارها
آدام کوکس با این تحلیل نشان میدهد که حتی در وضعیت بحران، رسانهها تمایل داشتند روایتهایی را تقویت کنند که اساسا از همان پارادایم بازار آزاد دفاع میکردند، به جای اینکه پیشنهادات جدیدی برای بازسازی ساختار اقتصاد و سیاست مالی بدهند. او تاکید میکند که دولتها نهادهای مالی لابیها و رسانهها غالبا به شکلی هماهنگ عمل کردند تا از تغییرات رادیکال جلوگیری و بر بازگشت به قواعد عادی بازار تاکید کنند. نقاط قوت کتاب در چند بعد برجسته است: رویکرد ترکیبی و مستند بودن، ترکیب دادههای کمی پوشش رسانهای با مصاحبه با خبرنگاران باعث میشود استدلالها به لحاظ شواهد تقویت شوند و کمتر جنبه حدسی داشته باشد. تمرکز بر روایتها و چارچوب رسانهای تمرکز بر چگونگی روایت اهمیت زیادی دارد زیرا رسانهها ساختار فهم عمومی را شکل میدهند. کوکس نشان میدهد که حتی در موقعیت بحران، خود روایت میتواند مانعی برای تغییر باشد. نقد ساختاری بر پارادایم غالب، کتاب به چالش بازار آزاد همیشه برتر است میپردازد و نشان میدهد بحران میتوانست فرصتی برای بازبینی جدی مدل اقتصادی باشد. قابل استفاده برای دانشجویان و پژوهشگران اثر در حوزههای ارتباطات سیاست عمومی اقتصاد سیاسی و مطالعات رسانه کاربرد دارد.
نقدها و محدودیتهایی هم در کتاب برجسته است: تمرکز بر ایالاتمتحده- رسانههای انگلیسیزبان: اگرچه کتاب ادعا به تحلیل عمومی دارد اما بخش قابلتوجهی از دادهها و مصاحبهها به رسانههای آمریکا معطوف است.ممکن است الگوها در کشورهای مختلف متفاوت باشد که کتاب به آنها نپرداخته است. غفلت از تنوع رسانهای و رسانههای جایگزین، رسانههای مردمی رسانههای دیجیتال جدید و… گاهی نقش متفاوتی ایفا میکنند. کتاب ممکن است کمتر به نقش این رسانهها توجه کرده باشد. تعامل با انتقادات شدید به پارادایم بازار کوکس نقد میکند رسانهها از نقد پارادایم بازار دوری کردند اما ممکن است برخی خوانندگان بگویند که رسانهها تحت فشار اقتصادی یا ساختاری قرار دارند و انتخاب آزاد آنها محدود است. کتاب ممکن است ظرفیت تاثیر محدود رسانه را دستکم بگیرد. عدم پیشنهادات قدرتمند عملیاتی در حالی که کتاب راه پیشرو را بررسی میکند ممکن است کمبود جزئیات عملی و راهبردی برای اینکه چگونه دقیقا رسانه و سیاست میتواند تغییر یابد، برای برخی خوانندگان جای سوال اساسی باشد.
