پشت پرده خشک‌شدن تالاب صالحیه و یورش گردوغبار به پایتخت!
جهان صنعت– نتیجه سه دهه مداخله انسانی و سیاست‌های ناپایدار در توسعه کشاورزی باعث شده تالاب صالحیه که زمانی ذخیره‌گاه آب و زیستگاه پرندگان بود حالا منشأ گردوغبار تهران شود.
با افزایش دما در تابستان، میزان آلودگی هوا در پایتخت افزایش یافته و ریزگردها به تهران حمله‌ور شدند به طوری که کیفیت هوای تهران در سه ماه اول سال‌جاری بارها به وضعیت هشدار و نزدیک به آن رسید، همچنین به محض تیرگی آسمان پایتخت، عوامل مختلفی برای آن اعلام شد اما شینا انصاری، رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست می‌گوید که خشک شدن تالاب صالحیه گردوغبار را به تهران سرازیر کرد.
تالاب صالحیه در مرز مشترک دو استان البرز و قزوین روزگاری بخشی از یک دشت زنده و پرآب بوده حالا به نقطه‌ای خشکیده و غبارآلود تبدیل شده که به گفته کارشناسان، تهدیدی بالقوه برای سلامت ساکنان تهران، کرج و شهرهای میانی محسوب می‌شود. نقش تالاب‌ها علاوه بر ایران، برای سایر کشورها نیز مهم است. به عنوان نمونه خشک شدن دریای آرال (یکی از بزرگ‌ترین تالاب‌های جهان) باعث شد منطقه اطرافش (مثل نوکورگان و مویناک در قزاقستان و ازبکستان) به کانون گرد و غبار تبدیل شود و میزان ذرات معلق گرد و غبار تا سه‌برابر افزایش یافته است.
فرزانه کریمی، کارشناس ارشد منابع طبیعی و متخصص تالاب‌ها معتقد است که خشک شدن تالاب صالحیه نه یک اتفاق طبیعی بلکه نتیجه مستقیم مداخله انسانی است اما نادر رفیعی، کارشناس توسعه کشاورزی و مشاور سابق در پروژه‌های آبیاری گفت که زهکشی دشت صالحیه با هدف کنترل شوری و زه‌آب طراحی شده بود.
احمدرضا لاهیجان‌زاده، معاون تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز اعلام کرد که زهکش دشت صالحیه به عاملی برای خشک شدن کامل این پهنه آبی تبدیل شده است. لاهیجان‌زاده در ادامه می‌گوید که مطالعات اولیه انجام شده و طرحی برای کنترل یا مسدودسازی زهکش تهیه و همچنین پیشنهاد شده که آب موجود در کانال زهکش به تالاب بازگردانده شود. در این موضوع حتما باید وزارت جهاد کشاورزی با ما همکاری کند.
حدود ۳۰سال پیش سیاست توسعه کشاورزی در منطقه باعث شد جهاد کشاورزی اقدام به حفر زهکشی عریضی در دشت صالحیه کند. هدف کاهش سطح آب‌های زیرزمینی بود تا زمین برای کشاورزی مناسب‌تر شود اما این زهکش به‌تدریج نه‌تنها آب‌های سطحی را خارج کرد بلکه در ترکیب با افت بارش‌ها، توسعه بی‌رویه کشاورزی و برداشت گسترده از منابع زیرزمینی، مسیر خشکیدن تالاب را هموار کرد. در نتیجه جایی که زمانی آبگیرِ پرندگان مهاجر و منبعی برای تغذیه آب‌خوان‌های زیرزمینی بود، امروز به کانونی برای خیزش گردوغبار بدل شده است.
منبع: فارس
