پزشکیان و چوب ادب بودجه
یکم- نام آن اقتصاددان ایرانی که گفته است چوب بودجه همه را ادب خواهد کرد میدانید؟ به نظر میرسد نخستینبار این اصطلاح از سوی مسعود نیلی که سالهای طولانی بودجهنویس کلان بوده بیان شده است. خب مراد از این اصطلاح چیست؟ اقتصاددانان باور دارند دولتها تا روزی که کفگیر درآمدشان به ته دیگ نخورده دست از ولخرجی و پولپاشی در بودجههای سالانه برنمیدارند تا همه افراد و سازمانها و گروههای پیدا و پنهان را راضی نگه دارند اما روزی میرسد که نمیتوانند زیرا پولپاشی ته ندارد اما درآمدها سقف دارند. در این روزها که درآمدها کمتر از هزینه میشود بودجه سیاستمدار را ادب میکند. اگر بخواهد پولپاشی کند کسری میآورد و نرخ تورم شتاب میگیرد و اگر پولپاشی را قطع کند دشمنتراشی میکند.
دوم- حالا این داستان به مسعود پزشکیان چگونه ارتباط پیدا میکند؟ واقعیت این است که وی براساس قانون اساسی نفر اول مسوول در بودجه سالانه است. او حالا فهمیده است دیگر نمیتواند مثل دولتهای پیشین و حتی مثل سال گذشته هزینه کند زیرا درآمدهایش با سرعت لاکپشت اما هزینههایش با سرعت خرگوش پیش میروند.
سوم- او مگر حرفی زده است؟ بله او در سخنرانیهایش در استان اردبیل و نیز پیش از آن نیز گفته است بسیاری از نهادها و ادارهها هستند که بودجه میگیرند اما بازدهی برای کشور و مردم ندارند. پزشکیان گفته باید این نهادها تعطیل شوند.
چهارم- اینکه حرف درستی است اما پرسش چیست؟ پرسش این است که از کجا قرار است شروع شود.
پنجم- این نوشته توصیه میکند از خود نهاد ریاستجمهوری شروع شود. به طور مثال خوب است معاونت علمی فناوری ریاستجمهوری و بازدهی آن بررسی شود. میتوان این نهاد را تعطیل کرد و کار را به بخش خصوصی سپرد.