پایان حضور ۱۷ ساله صدیقی در نماز جمعه
علیرضا کیانپور– سرانجام حدود یک‌سال و پنج ماه از افشای پرونده فساد باغ ازگل و بیش از دو ماه پس از بازداشت فرزند و همسر فرزند کاظم صدیقی که منجر به واکنش گسترده افکار عمومی شد و موجی از اعتراضات کاربران شبکه‌های اجتماعی را نیز به همراه داشت، نیمروز گذشته منابع خبری از پایان دوران ۱۷ساله فعالیت صدیقی به‌عنوان یکی از خطیبان نماز جمعه تهران خبر دادند. خبری که ابتدا توسط یک خبرگزاری نزدیک به برخی نهادهای نظامی رسانه‌ای شد و متعاقبا دیگر منابع رسانه‌ای نیز اقدام به بازنشر آن کردند. این در حالی بود که بنابر خبر حوالی نیمروز گذشته خبرگزاری فارس، درپی نامه کاظم صدیقی خطاب به مقام معظم رهبری برای معاف شدن از اقامه نماز جمعه تهران، ایشان با درخواست این خطیب موقت نماز جمعه تهران موافقت کردند. صدیقی که نامه خود را با تشکر از رهبری آغاز کرده، در حالی پس از ۱۷سال اقامه نماز جمعه پایتخت، خواستار معاف شدن از این مسوولیت شده که در کمال شگفتی در متن این نامه هیچ اشاره‌ای به پرونده فساد باغ ازگل که در حدود دو سال گذشته، منجر به انتقاد گسترده افکار عمومی از او شد، نکرده و علت درخواست کناره‌گیری خود را صرفا «تمرکز بر کارهای علمی و تدریسی و تبلیغی» عنوان کرده است. هرچند به هر تفسیر رهبری با این درخواست صدیقی موافقت کرده و این، دوران ۱۷ساله حضور کاظم صدیقی در نمازجمعه پایتخت به پایان رسیده و طبیعتا از این پس، شاهد حضور او پشت تریبون نماز جمعه تهران نخواهیم بود.
کاظم صدیقی و پرونده فساد باغ ازگل
واپسین روزهای اسفندماه ۱۴۰۲ بود که نخستین اخبار درخصوص شکل‌گیری یک فساد در منطقه ازگل روی خروجی منابع رسانه‌ای رفت. پرونده‌ای که به‌ویژه چون به نام کاظم صدیقی و مدرسه علمیه امام خمینی که تحت مدیریت او فعالیت می‌کرد، گره خورده بود، توجه افکار عمومی را به خود معطوف کرد. ماجرا اما از این قرار بود که یاشار سلطانی، روزنامه‌نگاری که عمدتا به‌دلیل افشاگری و سوت‌زنی برای فساد برخی مقام‌های ارشد سیاسی شناخته می‌شود، در گزارشی از واگذاری باغی به مساحت ۴هزارو ۲۰۰ مترمربع خبر داد و اعلام کرد که این باغ در مجاورت مدرسه علمیه امام خمینی در منطقه ازگل تهران قرار داشته که تحت تولیت کاظم صدیقی اداره می‌شود. آن هم در حالی که بنابر گزارش این روزنامه‌نگار، اسناد مالکیت این باغ گرانبها در آذرماه ۱۴۰۲ به شرکت «موسسه غیرتجاری پیروان اندیشه‌های قائم» واگذار شده که حدود یک ماه قبل در آبان‌ماه همان سال ثبت شده بود. شرکتی که مالکانش کاظم صدیقی و چند تن از پسران و دوستان این روحانی اصولگرا هستند و همسر یکی از فرزندان صدیقی نیز به‌عنوان بارزس این شرکت فعالیت می‌کند. افشاگری روز ۲۴اسفندماه ۱۴۰۲ یاشار سلطانی که بلافاصله با واکنش گسترده افکار عمومی مواجه شد، در نهایت در روز ۲۷اسفندماه همان سال، کاظم صدیقی را نیز به واکنش واداشت اما صدیقی برخلاف انتظار به‌جای پذیرش تخلفات صورت گرفته، در نامه‌ای خطاب به دادستان تهران ادعا کرد که شخصی که سابقا مورد اطمینان او بود و مسوولیت‌هایی نیز در شرکت برعهده داشته، با جعل امضایش این ملک ۴۲۰۰متری واقع در شمال تهران را به شرکت او منتقل کرده است! آن هم در حالی که تنها چند روز بعد، حوزه علمیه امام خمینی در بیانیه‌ای که در نخستین روزهای فروردین‌ماه ۱۴۰۳ منتشر کرد، تایید داشت که کاظم صدیقی شخصا سند انتقال ملک را در دفترخانه اسناد رسمی امضا کرده و «جعل امضا» در مفاد و اساسنامه موسسه صورت نگرفته است.
بازداشت فرزند و عروس صدیقی پس از ماه‌ها سکوت
در شرایطی که با گذشت زمان، تا حدودی از شدت و حدت واکنش افکار عمومی به این پرونده فساد کاسته شد، دست‌کم تا همین یکی، دوماه پیش، خبر دیگری درخصوص رسیدگی قضایی به این پرونده منتشر نشد. هرچند سرانجام در روزهای آغازین خردادماه امسال، برخی منابع خبری از بازداشت فرزندان کاظم صدیقی به‌دلیل «تخلفات و زدوبندهای مختلف» خبر دادند و سخنگوی قوه‌قضاییه نیز ۱۰روز پس از انتشار این اخبار، در جریان نشست مطبوعاتی روز ۲۰خردادماه ۱۴۰۴ خود، این خبر را تایید کرد. اصغر جهانگیر که در واکنش به پرسشی درخصوص بازداشت نزدیکان کاظم صدیقی از بازداشت شش تن در این پرونده خبر داد، در توضیحات تکمیلی خود یادآور شد که «دو تن از این شش فرد بازداشتی از نزدیکان آقای صدیقی هستند که عبارتند از یکی از فرزندان ذکور آقا صدیقی و همسر فرزندش که عروس خانواده است.»
بازگشت صدیقی به نمازجمعه پس از بازداشت‌ها و جنگ ۱۲روزه
در حالی که تنها سه روز پس از برگزاری نشست مطبوعاتی سخنگوی قوه قضاییه و تایید خبر بازداشت یکی از فرزندان و همسر این فرزند کاظم صدیقی، رژیم صهیونیستی به خاک ایران حمله کرد و تا چند هفته بعد نیز عملا همه‌‌چیز تحت‌الشعاع این جنگ ۱۲روزه قرار گرفت، طبیعتا افکار عمومی هم چندان توجهی به این پرونده فساد و فعالیت‌های کاظم صدیقی نشان نداد اما وقتی با فروکش کردن آتش جنگ، بار دیگر کاظم صدیقی در خطبه‌های نماز جمعه تهران حاضر شد، انگار بغضی فروخورده ترکید و موج عظیم انتقادها به کاظم صدیقی این‌بار حتی شدیدتر از گذشته به راه افتاد. انتقادهایی که این‌بار حتی برخی چهره‌های سیاسی نیز با آن همصدا شدند و کار به جایی رسید که صدای بعضی از چهره‌های اصولگرا نیز درآمد. چنانکه اکبر نبوی، روزنامه‌نگار اصولگرایی که سابقه فعالیت در صداوسیما و اجرای برخی برنامه‌های تلویزیونی را نیز در کارنامه دارد، در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر)، «حواشی مربوط به کاظم صدیقی» را «تاسف‌بار» توصیف کرد و نوشت: «او با استعفا نکردن از ریاست ستاد امر به معروف و نهی از منکر و نیز با کنار نکشیدن از امامت جمعه نشان داده که حاضر است بار منفی این حواشی را همچنان بر سر جامعه آوار کند.» همزمان علیرضا معزی، دبیر پیشین شورای اطلاع‌رسانی دولت در دوران ریاست‌جمهوری حسن روحانی نیز به این تحولات واکنش نشان داد و نوشت: «انتخاب آقای صدیقی برای امامت نماز جمعه این هفته، آن هم بلافاصله پس از تاکید رهبری بر «اتحاد عظیم ملی»، چیزی فراتر از دهن‌کجی به مردم است؛ اخطار مدعیان هسته سخت است به اصل نظام، بدان معنا که موجودیت‌شان را مقدم بر موجودیت ایران و نظام می‌دانند و حذف نمادهایشان را برنمی‌تابند.»
تحلیل ناصر قوامی درباره استعفای دیرهنگام صدیقی
حال اما در شرایطی بالاخره پس از ۵۰۷روز از افشای پرونده فساد باغ ازگل، منابع رسانه‌ای از استعفای کاظم صدیقی خبر داده‌اند، یک روحانی اصلاح‌طلب که کاظم صدیقی را از سالیان دور می‌شناسد، به تحلیل این استعفای دیرهنگام او پرداخته و معتقد است که «انتصاب صدیقی به‌عنوان یکی از خطیبان موقت نماز جمعه تهران از همان ابتدای امر در ۱۷سال پیش هم اشتباه بود.» ناصر قوامی که همزمان با روی کار آمدن مجلس ششم، به نمایندگی از مردم قزوین راهی پارلمان شد و به‌عنوان یک روحانی‌زاده شهر قزوین که از دیرباز با کاظم صدیقی، دیگر روحانی متولد قزوین آشنایی دارد، در گفت‌وگویی با «جهان‌صنعت» به تحلیل موضوع استفعای دیرهنگام صدیقی پرداخته و می‌گوید: «وقتی نظام جمهوری اسلامی برقرار شد، روحانیون بزرگی همچون آیات منتظری، طالقانی و هاشمی‌رفسنجانی خطبه‌های نماز جمعه تهران را اقامت می‌کردند. همچنین مقام معظم رهبری در مقاطعی این مسوولیت خطیر را ایفا کرده و می‌کنند. بنابراین می‌بینیم که وقتی یک چنین شخصیت‌هایی نماز جمعه تهران را اقامه می‌کردند و امروز کار به جایی رسیده که چهره‌هایی همچون آقایان کاظم صدیقی یا احمد خاتمی در این مقام فعالیت می‌کنند، درمی‌یابیم که یک جای کار اشکال دارد.»
انتصاب صدیقی از همان ابتدا نادرست بود
رییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ششم گفت: «واقعیت این است که طی این سال‌ها، به مرور سطح و جایگاه افرادی که در قامت خطیب نماز جمعه تهران ایفای مسوولیت کرده‌اند، تنزل یافته و امروز به جایی رسیده‌ایم که فردی همچون آقای صدیقی به امامت جمعه رسیده است. حال آنکه ایشان از همان ابتدا هم در این حد و حدود نبود؛ در واقع نه به لحاظ علمی و نه از سایر جهات، دارای خصوصیت‌های لازم نبود. بنابراین معتقدم که انتصاب آقای صدیقی به عنوان خطیب نماز جمعه تهران از همان ابتدای امر هم کار درستی نبود.» او خاطرنشان کرد که «ما در کشور، علمای باسواد، متدین و دارای شناخت فراوانی داریم و شرایط به‌گونه‌ای نیست که نیاز باشد فردی همچون آقای کاظم صدیقی به امامت نماز جمعه برسد.»
انتخاب صدیقی پس از حواشی اخیر، اشتباه شورای سیاستگذاری ائمه جمعه بود
قوامی که معتقد است «احتمالا به آقای صدیقی گفته‌اند که استفعا کند»، می‌گوید: «البته بنده از جزئیات پرونده آقای صدیقی و فرزندانش باخبر نیستم اما بهتر بود که از همان ابتدا، خودش این مسوولیت را نمی‌پذیرفت و هنگامی هم که این حواشی مطرح شد، با تشخیص خود کناره‌گیری می‌کرد.» رییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ششم یادآور شد: «همچنین معتقدم شورای سیاستگذاری ائمه جمعه هم اشتباه کرد که پس از این قضایا از آقای صدیقی دعوت کرد که برای اقامه نماز جمعه حاضر شود چراکه همچنان که اشاره کردم ما در کشور علمای فرهیخته بسیاری داریم که به‌خوبی از عهده این کار مهم برمی‌آیند.»
