پایان بنزین ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی؛ نسل جدید بدون یارانه وارد جاده میشود
جهان صنعت – مصوبه جدید دولت درباره سهمیهبندی بنزین، تصویر نسبتاً روشنی از مسیر آینده قیمت سوخت در ایران ارائه میدهد؛ تصویری که نشان میدهد ساختار فعلی بنزین یارانهای در حال پایان یافتن است و دولت بهتدریج به سمت تکنرخیکردن بنزین یارانه ای حرکت میکند. مهمترین نشانه این تغییر، تصمیم اخیر درباره قطع سهمیه ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی برای خودروهای نوشماره داخلی است؛ تصمیمی که پیام سیاسی و اقتصادی مشخصی دارد: «جمعیت جدید، دیگر وارد دنیای بنزین یارانهای نمیشود.»
بر اساس مصوبه، خودروهای جدید تنها یک سهمیه ماهانه با نرخ کارت اضطراری دریافت میکنند؛ نرخی که دولت آن را ۵ هزار تومان تعیین کرده است. به این ترتیب، اولین نرخ رسمی برای نسل جدید مصرفکنندگان بنزین، دیگر نه ۱۵۰۰ تومان است و نه ۳۰۰۰ تومان، بلکه ۵ هزار تومان است. این همان نرخی است که بهنظر میرسد دولت قصد دارد بهتدریج بهعنوان قیمت واحد بنزین یارانهای در سال آینده تثبیت کند.
از سوی دیگر، محدودشدن سهمیه مالکان چندخودرو، افزایش هزینه سوختگیری با کارت اضطراری و تبدیل بخشی از سهمیهها به اعتبار ریالی، همگی نشانههایی هستند که نشان میدهند دولت در حال بازطراحی آرام و تدریجی سیاست انرژی است. این رویکرد خزنده، تجربهای است که بسیاری از دولتها پیش از اصلاح قیمت سوخت بهکار میگیرند: ابتدا ورود به یارانه را مسدود میکنند، سپس نرخ مرجع جدید را در گروههای محدود اعمال میکنند و در نهایت آن نرخ را به کل جامعه تعمیم میدهند.
در شرایطی که مصرف بنزین رشد کرده، ایران دوباره واردکننده بنزین شده و فاصله قیمت داخلی با منطقه به بالاترین سطح رسیده است، حرکت به سمت تعدیل قیمتها برای دولت تقریباً اجتنابناپذیر است. بر این اساس، تحلیلها نشان میدهد که دولت در سال آینده بهسمت تکنرخیسازی بنزین با نرخ حدود ۵ هزار تومان حرکت میکند و بنزین آزاد نیز احتمالاً با قیمتهای بالاتری عرضه خواهد شد.
بهبیان دیگر، بنزین ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی به پایان خود نزدیک شده و دولت در حال آمادهسازی تدریجی جامعه برای اصلاح قیمت سوخت است.
