وزارت نیرو کمر صنعت را شکست

جهان صنعت– تا به امروز ۳۵عضو فعال در انجمن فروآلیاژ ایران حضور دارند اما با تاسف باید گفت براساس آمار این انجمن برخی شرکتها بهخاطر مشکلات برق یا تعطیل شدهاند یا با کمترین ظرفیت فعالیت میکنند تا جایی که بعضی کارخانهها با ۱۰درصد ظرفیت برق فعال هستند و حتی میتوان به طور مثال گفت یک کارخانه ۱۸مگاواتی تنها ۱۰مگاوات برق دریافت میکند! موضوعی که باعث کاهش تولید و کیفیت محصولات شده و ضربهای اساسی به رونق تولید است. جای تاسف دارد که میبینیم سال به سال دریغ از پارسال! سال گذشته فعالان صنعتی ۹ماه از سال را توانستند فعالیت کنند و امسال پیشبینی شد که این عدد به هفت ماه برسد اما این آمارها برای فعالان فروآلیاژ بسیار متفاوتتر است بهگونهای که براساس آمارهای سال گذشته آنها تنها هفت ماه توانستند فعالیت کنند و امسال عددی که تخمین زده میشود پنج ماه است! این در حالی است که مدیران اقتصادی باید ۱۲ماه سال را حقوق و بیمه پرداخت کنند بنابراین با توجه به این مهم متوجه میشویم شرایط فعلی برای فعال اقتصادی بیش از پیش بغرنج است. متاسفانه با سیاستهای وزارت نیرو امسال واحدهای تولیدی عملا تعطیل شدهاند و دیری نمیگذرد که شاهد تعطیلی کامل واحدها باشیم. متاسفانه امروز کارخانهای با ظرفیت ۶۰هزار تن تنها سعی کرده که نهایتا یک خط تولید خود را با ۳۰درصد ظرفیت روشن نگه دارد تا شاهد مرگ ناگهانی خود نباشد!
گفتنی است فروآلیاژ ترکیبی از آهن و یک یا چند عنصر دیگر (مثل منگنز، کروم، سیلیسیم و…) است که معمولا به عنوان ماده افزودنی در تولید فولاد و چدن استفاده میشود. فرو آلیاژ، آلیاژی است که از آهن و برخی دیگر از عناصر مثل آلومینیوم، کروم، منگنز و سیلیس تشکیل میشود. امروزه فروش فروآلیاژها بسیار مرسوم است زیرا برای تولید انواع آلیاژهای فلزی و غیرفلزی به کار میروند. در ضمن آنها روی کیفیت فلزات و محصولات تاثیری زیادی دارند اما امروز مشکل قطع برق در صنایع فروآلیاژ، یک معضل جدی بوده که منجر به ضرر و زیان مالی و توقف تولید شده است. علاوه بر اینکه قطعی برق به این صنعت ضربه میزند باید گفت این مشکل به صنایع دیگر هم از جمله فولاد خسارت وارد میکند. مساله این است که دولت پیش از اینکه صنایع کشور همگی در گرداب تعطیلی فرو روند، باید کاری کند.
ظرفیت تولید داریم اما واردات ارجح است!
اکبر استادحسن، دبیر انجمن فروآلیاژ ایران با ابراز نگرانی از وضعیت فعلی صنعت فروآلیاژ گفت: متاسفانه شرایط خوبی نداریم. عمده شرکتهای تولیدکننده فروآلیاژ خصوصی و از بین آنها تنها دو شرکت خصولتی و بالغ بر ۱۰هزار نفر بهصورت مستقیم در این صنعت شاغل هستند. همچنین حدود ۴۰هزار نفر نیز به صورت غیرمستقیم از این حوزه ارتزاق میکنند. وی با اشاره به کاهش ظرفیت اشتغال در سالهای اخیر افزود: این صنعت ظرفیت صادرات بالغ بر ۲۰۰میلیون دلار دارد. با این وجود هم در حوزه صادرات و هم فروش داخلی در سال۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه سال قبل، اوضاع به شدت بدتر شده و همچنین سال جاری بسیار بدتر از سال گذشته است. دبیر انجمن فروآلیاژ ایران با اشاره به سیاستهای وزارت نیرو در خصوص تعرفه برق صنایع گفت: سال گذشته و به ویژه از بهمن سال۱۴۰۲ براساس بخشنامهای از سوی وزیر وقت نیرو، تعرفه برق صنایع فولادی و آلیاژی دو برابر شد. در حالی که قبلا برق حدود ۱۴درصد از هزینه تمامشده را تشکیل میداد، اکنون این عدد به ۲۸ تا ۳۲درصد رسیده است. مساله نگرانکنندهتر این است که این افزایش قیمت پس از فروش محصول اعلام شد و شرکتها دیگر راه برگشتی نداشتند. وی تاکید کرد: وزارت نیرو با اتکا بر فرمولی به نام «ECA» که هر سال توسط کمیتهای متشکل از وزارت نیرو، وزارت صمت و مجلس تعیین میشود، نرخ برق را تعیین کرده اما بههیچوجه به واقعیتهای میدانی توجهی نکردهاند. طی پنج سال اخیر، نرخ برق برای صنعت فروآلیاژ حدود ۲۲برابر شده که با محاسبات اشتباه و ناعادلانه، کمر صنعت توسط وزارت نیرو شکسته شده است. استاد حسن اضافه کرد: متاسفانه هزینه ترانزیت معادل دیماند دریافت میشود در حالی که تنها ۱۰درصد آن تامین و همچنین تعدیل بابت تاخیر در پرداختها با جریمه ماهانه ۳درصد محاسبه میشود. با وجود توافق بین تولیدکننده و وزارت نیرو مبنی بر تخصیص بدهی و دریافت چک توسط وزارت نیرو، تا زمان پاس شدن چک، تعدیل همچنان محاسبه خواهد شد.دبیر انجمن فروآلیاژ با اشاره به پتانسیل داخلی در تولید فروآلیاژها گفت: در حال حاضر در زمینه تولید فروسیلیس، تولیدکنندگان توانایی تامین ۱۰۰درصدی نیاز داخلی را دارند و به همین علت وارداتی انجام نمیگیرد. از سوی دیگر در حوزه تولید سیلیکومنگنز نیز پتانسیل تامین ۱۰۰درصدی نیاز کشور را داریم اما بهدلیل پایین بودن قیمت واردات نسبت به تولید داخل، همچنان واردات انجام میشود. مثلا در حال حاضر برای تولید فروسیلیکومنگنز، هزینه تولید داخلی بالای ۸۰هزار تومان تمام میشود در حالی که نمونههای وارداتی با قیمت ۷۰هزار تومان قابل تامین هستند. این در حالی است که در آمریکا نیز برای حمایت از صنایع داخلی خود، تعرفه واردات را افزایش دادهاند. وی ادامه داد: این اختلاف قیمت بهدلیل عدم حمایت از صنایع داخلی و تعرفههای غیرمنطقی است. اگر قرار بر حمایت باشد، باید همانطور که از خودروسازی و لوازم خانگی حمایت میشود، از صنعت فروآلیاژ نیز پشتیبانی شود. مشکل ما عدم واقعی بودن نرخ ارز و سیاستهای دوگانه در حوزه واردات است.
مجوزدهی بیحساب، ظرفیت مازاد و بنبست برق
استاد حسن با انتقاد از نحوه صدور مجوزهای بیرویه برای تولید گفت: اگرچه تاکنون عملا به تولید ۵۵میلیون تن فولاد در کشور نرسیدهایم اما حتی اگر فرض بگیریم که این میزان تحقق پیدا کند، حداکثر نیاز کشور به فروسیلیس حدود ۲۳۰هزار تن در سال خواهد بود در حالی که در حال حاضر نیاز واقعی بازار حدود ۱۳۰هزار تن بوده و این در حالی است که ما ۳۵۰هزار تن ظرفیت تولید داخلی داریم. جالبتر آنکه حدود ۲میلیون تن مجوز تولید نیز از سوی وزارت صمت به افراد مختلف داده شده است! از این عدد، ۶۰۰هزار تن در مرحله پیشرفت فیزیکی است. این در حالی است که هر تن تولید، نیاز به ۱۰مگاوات برق دارد بنابراین وزارت نیرو باید بتواند برق ۲میلیون تن ظرفیت را تامین کند در حالی که چنین امکانی وجود ندارد. وی اضافه کرد: مشکل اصلی اینجاست که وزارت نیرو با تایید و دریافت ۱۲میلیارد تومان بابت هر مگاوات، اقدام به تایید مجوز میکند اما هیچ تعهدی در قبال تامین برق ندارد. کارخانههای زیادی بهدلیل نبود برق و افزایش تعرفهها تعطیل شدهاند یا با حداقل ظرفیت تولید میکنند. وی تشریح کرد: ما آمادگی توسعه بازار صادراتی را داریم و صادرات فعلیمان به ترکیه، پاکستان، فرانسه و مقطعی اروپا و امارات بوده اما نیاز به یک برنامهریزی واقعی و حمایت همهجانبه داریم.