موشک گرسنگی
مهدیه بهارمست– در بسیاری از درگیری‌های معاصر سلاح تنها به معنای گلوله یا موشک نیست. در برخی جنگ‌ها، غذا، آب و دارو به ابزاری برای اعمال فشار بر جمعیت غیرنظامی تبدیل شده‌اند. گرسنگی دادن عامدانه یکی از روش‌هایی است که در آن نیازهای اولیه انسان برای بقا به ابزاری برای اهداف نظامی یا سیاسی تبدیل می‌شود. با اینکه ساکنان غزه سال‌هاست که برای احقاق حقوق خود با رژیم صهیونیستی می‌جنگند اما حالا دیگر جنگ معطوف به خاک نیست، جانشان در خطر است. به گفته نهادهای بین‌المللی، بیش از ۹۰درصد جمعیت غزه برای تامین غذا با دشواری شدید روبه‌رو هستند و هزاران کودک در معرض خطر مرگ قرار دارند. براساس آمارهای رسمی تاکنون ۱۰۰تن بر اثر گرسنگی جان باخته‌اند. آنچه در غزه می‌گذرد فقط گرسنگی نیست بلکه سیاستی برنامه‌ریزی‌شده برای گرسنگی دادن عامدانه است. رژیم صهیونیستی با این گرسنگی‌های عمدی می‌خواهد، نسل‌کشی عظیمی را انجام دهد.
استفاده از گرسنگی به عنوان سلاح، شیوه‌ای سیستماتیک و هدفمند بوده که پیامد آن فراتر از نبود غذا و آب است و با مختل کردن زندگی روزمره مردم، کل ساختار اجتماعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. البته این سیاست در طول ادوار تاریخی بی‌سابقه نبوده است. به عنوان نمونه در جریان کشتار ارامنه و آشوری‌ها و همینطور در جنگ بوسنی. در همه این موارد هدف نه صرفا گرسنگی دادن بلکه فروپاشی انسجام اجتماعی و مهاجرت یا تسلیم اجباری مردم بوده است. در جریان جنگ‌های داخلی در سودان، سوریه و یمن، گزارش‌هایی درباره جلوگیری از ورود کمک‌های بشردوستانه، نابودی زمین‌های کشاورزی و محاصره مناطق غیرنظامی در اسناد بین‌المللی دیده می‌شود. گزارش‌های سازمان ملل درباره جنگ تیگرای در اتیوپی نیز حاکی از استفاده از گرسنگی به عنوان ابزاری نظامی برای کنترل منطقه است. جامعه جهانی و حقوق بشری هم طبق معمول سکوت اختیار کردند و کمک‌های هلال‌احمر و دیگر کشورها به شکل نامتعارفی به دست مردم می‌رسد. در نوار غزه نیز برخی ساکنان می‌گویند دسترسی به کمک‌های غذایی تنها با به خطر انداختن جان ممکن است. یکی از خبرنگاران حاضر در خان یونس در صفحه ایکس خود نوشت: «هر بار که کامیونی حامل غذا وارد منطقه می‌شود، ازدحام و درگیری شکل می‌گیرد. بعضی افراد فقط برای رسیدن به یک کیسه آرد جان خود را از دست می‌دهند. این وضعیت چیزی فراتر از بحران انسانی است.» با اینکه رژیم صهیونیستی با آتش بس ۱۰روزه ورود کمک‌های بشردوستانه را به غزه آزاد کرده اما نحوه ارسال آنها منجر به مرگ ساکنان شده است. آنها برای یک لقمه نان زیر دست و پا یا گلوله جان می‌بازند.
گرسنگی دادن در قوانین بین‌المللی
در قوانین بین‌المللی استفاده عامدانه از گرسنگی به‌عنوان ابزار جنگی جرم شناخته می‌شود. کنوانسیون‌های ژنو در سال ۱۹۴۹ و پروتکل الحاقی اول در سال۱۹۷۷، استفاده از گرسنگی علیه غیرنظامیان را ممنوع کرده‌اند. اساسنامه رم مربوط به دیوان کیفری بین‌المللی در سال۱۹۹۸، «گرسنگی دادن عامدانه به جمعیت غیرنظامی» را جنایت جنگی معرفی می‌کند به‌ویژه زمانی که مانع رسیدن اقلام ضروری به مردم شود.
قطعنامه ۲۴۱۷ شورای امنیت که در سال ۲۰۱۸ به تصویب رسید، استفاده از گرسنگی به عنوان سلاح جنگی را محکوم کرده و با ابراز نگرانی شدید از افزایش موارد ناامنی غذایی در مناطق درگیر، بر پیوند مستقیم میان درگیری مسلحانه، اختلال در دسترسی به منابع غذایی و خطر قحطی تاکید کرده است.
۹۰۰هزار کودک در معرض سوءتغذیه
شاید حالا که تجربه ۱۲روز جنگ را داشتیم، بیشتر بتوانیم این ظلم را درک کنیم. جنگ، جنگ است و ویرانی. هر روز شاهد تخریب بیشتر، کشتار بیشتر و کاستن از کرامت انسانی فلسطینی‌ها هستیم. دکتر محمد ابو سلمیه، مدیر بیمارستان شفا در غزه نیز در صفحه ایکس خود نوشت: «طی ۷۲ساعت گذشته ۲۱کودک به‌علت سوءتغذیه و گرسنگی در سراسر غزه جان باخته‌اند. حدود ۹۰۰هزار کودک در غزه دچار گرسنگی هستند و ۷۰هزار نفر از آنها در وضعیت سوءتغذیه قرار دارند.»
این دکتر هشدار می‌دهد شرایط مرگبار است و بیماران دیابتی و کلیوی در این وضعیت بیشتر در معرض خطر هستند. تعداد کل مرگ‌ومیر ناشی از سوءتغذیه از آغاز جنگ در سال۲۰۲۳ تاکنون به ۱۰۱نفر رسیده که ۸۰نفر آنها کودک هستند.
روایت آتش و گرسنگی
در روزهایی که غزه زیر بار آتش جنایت می‌سوزد و ساکنان آن از قحطی و گرسنگی شدیدی رنج می‌برند، این خبرنگاران و فعالان فضای مجازی هستند که با قلم و دوربین‌شان شرایط فاجعه‌بار غزه را به جهانیان مخابره می‌کنند. یکی از آنها محمد الخلدی، فعال رسانه‌ای اهل غزه است که در همین شهر به دنیا آمده و امروز با به دست گرفتن دوربین خود، درحال انتشار وقایعی از روزهای سخت غزه است. محمد را در اینستاگرام پیدا کردیم و توانستیم با او ارتباط بگیریم. محمد درباره شرایط مصیبت‌بار غزه به «جهان‌صنعت» گفت: به هیچ‌وجه نمی‌توانم واقعیت را با آوردن کلمات روایت کنم. ای‌کاش می‌توانستید به اینجا بیایید و از نزدیک شاهد این نسل‌کشی باشید. اگر اسمش را فاجعه بگذاریم، کم لطفی بزرگی در حق ساکنان غزه است. طی روزهای گذشته، لحظاتی را به چشم دیدم که نمونه‌اش را شاید در تاریخ نمی‌توان یافت. نمی‌خواهم از خرابی ساختمان و خانه‌ها برای شما تعریف کنم بلکه می‌خواهم جنایتی را روایت کنم که قلب هر آدمی را به درد می‌آورد. وی افزود: رژیم صهیونیستی با جلوگیری از ارسال موادغذایی به این شهر چنان وضعیتی را به ارمغان آورده که در طول تاریخ ننگینش، چنین چیزی وجود نداشته است. حدودا ۱۲روز پیش برای فیلمبرداری و عکاسی به یکی از محله‌های اطراف محل سکونت خود رفته بودم که با ابعاد هولناکی مواجه شدم. در میان آن همه خرابی به بار آمده، دو کودک سه تا چهارساله گوشه‌ای نشسته و تکه نانی در دست داشتند. از صحبت‌هایشان متوجه شدم، با یکدیگر برادر هستند. اسم یکی از آنها ولید و دیگری عبابه بود. اندازه آن تکه نانی که در دست برادر بزرگ‌تر «ولید» بود به نصف کف دست هم نمی‌رسید. با این حال او چنان از خود گذشتگی نشان داد که نمونه‌اش را در طول عمرم ندیده بودم. ولید هنگامی که دید برادر کوچکش «عبابه» از فرط گرسنگی چشمانش اشک‌آلود شده، نان را به او داد تا برادرش حداقل حالت نیمه سیری پیدا کند اما این داستان غم‌انگیز به همین‌جا ختم نمی‌شود، زمانی که ولید تنها دارایی خود را به عبابه بخشید، عبابه سه ساله رو به برادر بزرگ‌تر نگاه کرد و گفت:« ولید تو چه چیزی می‌خواهی بخوری؟» ولید دور و اطرافش را نگاه کرد، مشتی خاک برداشت و به دهان فرو برد. خنده‌ای که در صورت برادر کوچک نمایان شد، حاکی از رضایت بود اما ولید، این بزرگمرد کوچک، فقط برای اینکه برادرش را از گرسنگی نجات دهد و دل او را شاد کند، حاضر شد خاک بخورد ولی خم به ابرو نیاورد. به جرات می‌توانم بگویم که این تلخ‌ترین لبخندی است که به عمرم دیدم.
محمد با اشاره به شرایط ساکنان و خبرنگاران در غزه ادامه داد: روایتی که پیشتر گفتم خودش گواه بر این است که وضعیت مردم و کسانی که به اینجا آمدند به چه صورت است. در چند روز گذشته مادرانی را دیدم که برای سیر کردن شکم فرزندان خود از سهم‌شان گذشتند، پسری را دیدم که از شرایط قحطی به خوبی آگاه بود اما از غذا خوردن صرف‌نظر کرد تا پدرش گرسنه سر بر بالش نگذارد با این اوصاف نه‌تنها شهروندان غزه بلکه خبرنگاران مستقر در اینجا نیز با گرسنگی و قحطی دست و پنجه نرم می‌کنند. یکی از دوستانم به نام احمد، عکاس و خبرنگار است طی روزهای گذشته به صورت داوطلب به اینجا آمده تا از شرایط غزه اخبار تهیه کند. طی تماس تلفنی که با او داشتم متوجه شدم، سه روز است که چیزی نخورده و اوضاعش بسیار وخیم است.
وی در پایان گفت: در میان جنگ رسانه‌ای که رژیم صهیونیستی به راه انداخته، توقعی که از شما داریم این است، نگذارید متجاوزان در سایه سانسور، هر جنایتی که دلشان می‌خواهند را انجام دهند. شاید زور بمب و موشک رژیم از دستان خالی مردم غزه بیشتر باشد اما این حقیقت را نباید فراموش کنند، با مردمی مواجه هستند که با همین دستان خالی سال‌هاست دوام آورده و امیدشان را از دست نداده‌اند.
