مهارت مهم‌ترین حلقه از زنجیره اشتغال
جهان‌صنعت – «فانوس اول؛ همافزایی برای ایران ماهر»، نخستین رویداد از سلسله نشست‌هایی است که طبق برنامه‌ریزی انجام شده قرار است توسط دبیرخانه مرکز ملی توسعه مهارت که در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، مستقر است، برگزار شود.
نایب‌رییس اتاق ایران، در نخستین برگزاری این رویداد پس از شکل‌گیری مرکز ملی توسعه مهارت، تصریح کرد: در زنجیره اشتغال، مهارت مهم‌ترین حلقه است و ارتقای بهره‌وری و استفاده بهینه از ظرفیت نیروی انسانی را تضمین می‌کند.
پیام باقری، نایب‌رییس اتاق ایران ضمن حضور در این رویداد از مهارت به عنوان مهم‌ترین حلقه زنجیره اشتغال یاد کرد. وی در ادامه تاکید کرد: امروزه تامین نیروی کار ماهر یک دغدغه و چالش مهم در اقتصاد ایران به‌شمار می‌آید و جزو معضلات اصلی در محیط کسب‌وکار کشور است. از طرفی باید توجه داشت که مهارت یک موضوع ملی و جدی بوده که باید به گفتمان ملی تبدیل شود؛ مهارت مهم‌ترین حلقه از زنجیره اشتغال و متضمن ارتقای بهره‌وری و بسترساز استفاده بهینه از نیروی انسانی است.
نایب‌رییس اتاق ایران با بیان این مطلب که مهارت منجر به بالندگی اقتصاد می‌شود، تاکید کرد: باید همه تجربیات این حوزه را کنار گذاشت و در بعد آموزشی به صورت هدفمند و هوشمند جلو رفت. باید آموزش‌ها را متناسب با نیاز بازار کار دنبال کرد و در مسیر سفارشی‌سازی آموزش‌ها قدم برداشت.
او در کنار آموزش هدفمند، به‌کارگیری از آنچه آموزش داده می‌شود را نیز مورد تاکید قرار داد و گفت: برای تربیت نیروی کار ماهر باید جهتی را پیش بگیریم که روشن و شفاف باشد و مهم‌ترین نکته، استفاده از ظرفیت بخش‌خصوصی است.
باقری به امضای تفاهمنامه بین اتاق ایران و سازمان فنی‌وحرفه‌ای که اسفندماه سال گذشته انجام شد و به دنبال آن مرکز ملی توسعه مهارت شکل گرفت، اشاره و آن را سرآغاز همکاری بین فعالان بخش‌خصوصی با دولت در مسیر هدفمندسازی و مهارت‌آ‌موزی دانست.
نایب‌رییس اتاق ایران از جوانان به عنوان سرمایه اصلی کشور یاد کرد که با مهارت‌آ‌موزی، قدرت مولدسازی این سرمایه بی‌بدیل را پیدا می‌کنیم. او خاطرنشان کرد: در حال حاضر یکی از دغدغه‌های اصلی در محیط کسب‌وکار جذب نیروی کار ماهر است که به سختی اتفاق می‌افتد چون تربیت نیروی انسانی با طرف تقاضا، همخوانی ندارد.
او یادآوری کرد: مرکز ملی توسعه مهارت، سلسله نشست‌هایی را با عنوان فانوس، طراحی کرده و در قدم اول به مرور تجربیات بنگاه‌ها در این حوزه پرداخته است. هدف اصلی این نشست‌ها، مولدسازی سرمایه عظیم نیروی انسانی کشور است.
آموزش‌های جاری نیاز بازار کار را پاسخ نمی‌دهد
عیسی منصوری، رییس مرکز پژوهش‌های اتاق ایران نیز در این نشست به الگوهای متعدد آموزشی که در دنیا طراحی و اجرا می‌شوند، اشاره کرد و گفت: در برخی از این الگوها، آموزش‌های عمومی و پایه‌ای اهمیت پیدا می‌کنند و در مقابل، الگوهایی هستند که آموزش‌های عالی را در اولویت قرار می‌دهند. البته در کنار این دو الگو، مدلی هست که هم آموزش‌عالی و هم عمومی را دنبال می‌کند و نسبت به جنبه مهارتی، کم‌توجه است.
عیسی منصوری، الگویی که در نظام آموزشی ایران استفاده می‌شود را از نوع سوم یعنی تمرکز بر سطوح عمومی و عالی آموزش بدون تمرکز بر مهارت‌آ‌موزی، عنوان کرد و افزود: این ادعا که نظام آموزشی کشور از نوع سوم است با نگاهی بر بودجه‌ای که سالانه به بخش مهارت آموزشی اختصاص دارد، مشخص می‌شود؛ سطح بودجه‌های سالانه این بخش بسیار اندک است.
رییس مرکز پژوهش‌های اتاق ایران عدم تطابق آموزش‌هایی که در سطح مدارس و دانشگاه‌ها ارائه می‌شود با نیاز بازار کار و سمت تقاضا را به عنوان یک دغدغه مهم در کشور عنوان کرد و گفت: برای رفع این نقص و استفاده از ظرفیت‌های کشور، تمهیدی اندیشیده شد تا بین سازمان فنی‌وحرفه‌ای و اتاق ایران به عنوان نماینده بخش تقاضای نیروی کار، همکاری در قالب مرکز ملی توسعه مهارت شکل بگیرد. هدف این مرکز این است که نیاز به نیروی کار ماهر در کشور را پاسخ دهد.
هدفمند شدن مهارت‌آ‌موزی را دنبال می‌کنیم
در بخش دیگری از این نشست، غلامحسین محمدی، رییس سازمان فنی‌وحرفه‌ای کشور از اهمیت برداشتن دیوارها در فرآیند آموزش فنی‌وحرفه‌ای کشور سخن گفت و تاکید کرد: در سازمان به این نتیجه رسیدیم که باید دیوارها را برداریم به این معنا که متوجه شدیم در حوزه آموزش مهارت به نوآوری و همکاری نیاز داریم و سطح کار تا حدی است که همه دستگاه‌ها و بخش‌خصوصی باید با هم همکاری کنند.
غلامحسین محمدی مهارت‌آ‌موزی را فراتر از فعالیت‌هایی توصیف کرد که تنها به همت یک سازمان یا دستگاه قابل انجام باشد و گفت: پیش از اینکه متوجه شویم برای مهارت‌آ‌موزی باید ملی نگاه کنیم، به جایی رسیدیم که از هر دو کارجو، یک نفر دچار فقر مهارت است. از هر ۱۰کارگر، ۶ کارگر به ارتقای مهارت نیاز دارد. این آمارها نشان می‌دهد که در بعد مهارت‌آ‌موزی، عملکرد موفقی نداشتیم.
محمدی همکاری بخش‌خصوصی در جریان مهارت‌آ‌موزی را موضوعی کلیدی عنوان کرد و افزود: کمک بخش‌خصوصی در این مسیر بسیار مهم و اثرگذار است و اراده‌ای که برای همکاری با اتاق ایران به وجود آمد بدون شک منجر به تغییر خواهد شد.
رییس سازمان فنی‌وحرفه‌ای کشور از شکل‌گیری مرکز ملی توسعه مهارت در قالب تفاهمنامه‌ای که بین اتاق ایران و سازمان فنی‌وحرفه‌ای امضا شد، صحبت کرد و آن را قدمی مؤثر در مسیر ایجاد یک شبکه گسترده در سطح کشور به همت اتاق‌های استانی برای هدفمند شدن مهارت‌آ‌موزی دانست.
محمدی با بیان این مطلب که ۱۳۰مرکز آموزشی در چارچوب مرکز ملی توسعه مهارت به مشارکت عمومی- خصوصی گذاشته شده و مورد اقبال واقع شدند، تصریح کرد: همین اقدامات منجر به تحول در نظام آموزشی کشور می‌شود و به تدریج می‌توانیم با هم‌آفرینی شکل گرفته، الگوی مناسبی طراحی کنیم تا مشکلات کشور در تامین نیروی کار ماهر برطرف شود.
طراحی آموزش‌های مهارتی براساس آمایش سرزمین
پیش از اینکه صاحبان بنگاه‌های اقتصادی به تشریح تجربیات موفق خود در روند مهارت‌آ‌موزی بپردازند، احمد آقامحمدی، مدیرکل بخش آموزش وزارت آموزش‌وپرورش کشور با تاکید بر اینکه این وزارتخانه ماموریت پیدا کرده تا تعداد دانش‌آموزان حوزه کاردانش را افزایش دهد، گفت: متناسب با این ماموریت توانستیم به جایی برسیم که امروز ۴۳درصد از دانش‌آموزان دوره متوسطه کشور در هنرستان‌ها مشغول به تحصیل هستند.
او ایجاد مدلی که براساس آن بتوان گفت کدام منطقه و شهر به کدام رشته بیشتر نیاز دارد را بسیار مفید و ضروری خواند و ادامه داد: در رسیدن به این مدل تا حدودی موفق بودیم اما همچنان به نقطه ایده‌آل دست پیدا نکرده‌ایم. باید به جایی برسیم که نوع آموزش‌ها برای آماده‌سازی افراد در محیط کار، مناسب باشد.
مدیرکل بخش آموزش وزارت آموزش‌وپرورش کشور بازطراحی و بازنگری رشته‌ها براساس مشاغل فعال در جامعه با محوریت استانداری‌ها را یکی از برنامه‌های اصلی وزارتخانه دانست و گفت: باید براساس آمایش استانی که صورت می‌گیرد، نوع آموزش‌ها را طراحی کنیم.
آقامحمدی تغییر در نوع آموزش‌ها برای هماهنگ‌سازی بین آنچه در محیط کاری نیاز است و آنچه در محیط‌های آموزشی ارائه می‌شود را ضروری خواند و گفت: نوع ارزش‌یابی‌ها به سمتی رفته که هنرجو را برای ورود به محیط کاری، آماده می‌کند.
