قعرنشین دنیای دیجیتال

جهان صنعت– مراسم رونمایی از پنجمین گزارش کیفیت اینترنت روز گذشته در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد. این گزارش را انجمن تجارت الکترونیک ایران منتشر کرده و بر مبنای آن کیفیت اینترنت ایران در جهان رتبه۹۷ از ۱۰۰ را دریافت کرده است. نیما قاضی، رییس انجمن تجارت الکترونیک در ابتدای این مراسم گفت: «ما این گزارش را در وضعیتی ارائه میدهیم که در چند ماه اخیر هجمهای که به حوزه اقتصاد دیجیتال و تجارت الکترونیک وارد شده، ابعاد جدیدی پیدا کرده است که من در ۱۵سال اخیر شاهد چنین مواردی نبودهام. در همین شرایط میبینیم که زیرساخت اصلی حوزه اقتصاد دیجیتال یعنی اینترنت، همچنان دچار مشکلات و اختلالهای زیادی است. مجموع این مسائل همراه با واقعیتهای اقتصادی باعث میشود که این حوزه از اقتصاد کوچک شود.» قاضی افزود: «سه زیرساخت اساسی برای رشد این صنف، «اینترنت»، «کیفیت رگولاتوری» و «تامین مالی» است. برنامه کشور در ظاهر این است که اقتصاد دیجیتال باید رشد کند تا به ۱۰درصد از GDP کشور برسد اما تمام اقداماتی که در کشور انجام میشود، عکس این است.» او همچنین یادآوری کرد که این شرایط اینترنت، در کنار عوامل دیگر باعث خروج همه سرمایهگذاران از اقتصاد دیجیتال میشود و حتی سرمایهگذاران وابسته هم دیگر کمتر رغبت میکنند در این حوزه سرمایهگذاری کنند.
مالکیت پلتفرمها را گرفتند
در بخش دیگری از این نشست سادینا آبایی، رییس کمیسیون فاوا اتاق ایران درباره بحران مالکیت در اکوسیستم اقتصاد دیجیتال گفت: «ما به دنبال حکمرانی داده هستیم تا مشخص شود صاحب داده کیست بعد بلافاصله میگویند داده را ول کنید، صاحب اصلی پلتفرم ماییم. اینها باعث ضعیفتر شدن این اقتصاد کوچک بسته میشود. با این اوضاع و احوال شاید اوضاع اینترنت از این بهتر هم نشود.»
نیما قاضی، رییس انجمن تجارت الکترونیک نیز گفت: «تمام امید حوزه اقتصاد دیجیتال این است که وارد بورس شود و در معرض سرمایهگذاری عمومی قرار بگیرد. الان راه این امید سد شده و میگویند بخشی از مالکیت شرکت را بدهید تا به بورس راهتان بدهیم. قبلا این را در خفا میگفتند اما الان خیلی رسمی مطرح میکنند و این به معنای از بین بردن تمام امید این حوزه است.»
۹۳درصد جوانان از فیلترشکن استفاده میکنند
حمیدرضا احمدی، نایبرییس کمیسیون اینترنت انجمن تجارت الکترونیک در تشریح جزئیات این گزارش گفت: «براساس تحقیقات ما، ایران همچنان از لحاظ کیفیت اینترنت با سه ویژگی «پراختلال بودن»، «محدود بودن» و «کند بودن» در رتبه ۹۷ از ۱۰۰ کشور اول دنیا از نظر GDP قرار دارد.»
احمدی با اشاره به پنجمین گزارش کیفیت اینترنت ایران توضیح داد: «در این گزارش یک نظرسنجی اختصاصی با همکاری ایسپا انجام دادیم که نشان میدهد ۹۳درصد از جوانان
۱۵ تا ۳۰ساله (۸۶درصد از کل کاربران اینترنت) از فیلترشکنهای مختلف استفاده میکنند. این آمارها برای چندمینبار اثبات میکند که سیاست فیلترینگ نهتنها مشکلاتی را حل نکرده که مشکلاتی هم ایجاد کرده است.» او افزود: «کاربران استارلینک به عنوان یک ابرفیلترشکن هم در ایران ماهانه در حال افزایش است.»
ایراناکسس مشکلی را حل نمیکند
نایبرییس کمیسیون اینترنت انجمن تجارت الکترونیک درباره ناکارآمدی سیاست «ایراناکسس» نیز توضیح داد: «در حال حاضر ۸۰درصد سایتهای دولتی ایراناکسس هستند و در جنگ ۱۲روزه دیدیم که سازمانهای بزرگ مالی و بانکها از طریق سرورهای داخل ایران هک شدند و این نشان میدهد که ایراناکسسکردن سرویسها مشکلات را حل نمیکند.»
احمدی افزود: «در گزارش قبلی قولی برای خارجشدن برخی سایتها از حالت ایراناکسس از دولت گرفته بودیم اما هنوز اتفاقی نیفتاده است.»
اینترنت طبقاتی گره را کورتر میکند
از سوی دیگر پویا پیرحسینلو، رییس کمیسیون اینترنت و زیرساخت انجمن تجارت الکترونیک هدف از انتشار گزارش کیفیت اینترنت ایران را تلاش برای درخواست دادهمحور و دقیق برای بهبود کیفیت اینترنت عنوان کرد و گفت: «نهادهای مختلف درگیر موضوع اینترنت هستند اما شورایعالی فضای مجازی نقطه مهمی در مساله اینترنت بوده و دولت هم شش عضو در آن دارد. انتظار ما این است که بعد از یکسال تکرار حرفهای خستهکنندهای مثل وفاق تغییر کند و وفاق واقعی با مردم اتفاق بیفتد نه با کسانی که میخواهند در مقابل مردم بایستند و به وحدت عمومی ضربه بزنند.»
پیرحسینلو درباره اینترنت طبقاتی هم توضیح داد: «اینترنت طبقاتی منطقی نیست و گره را کورتر میکند. اینترنت آزاد برای همه مردم ایران راهگشاست و دسترسی به عدهای خاص نهتنها مشکلی را حل نمیکند که مشکلات زیادی هم اضافه میکند.»
او درباره جایگاه ۹۷ از ۱۰۰ کیفیت اینترنت ایران در جهان توضیح داد که درباره سه کشوری که وضعیت بدتری دارند، داده کافی وجود ندارد.
باید مطالبه اینترنت آزاد برای همه مردم را تکرار کنیم
رییس کمیسیون اینترنت و زیرساخت انجمن تجارت الکترونیک درباره اختلال پروتکلهای اینترنتی گفت: «بسیاری از پروتکلها و سرویسها بازگشایی شده ولی در مورد ۳/HTTP به ما گفتند دستور داریم.» به گفته رییس کمیسیون اینترنت انجمن، این دستور از سوی شورایعالی فضای مجازی صادر شده است. او درباره رد این ادعا از سوی شورا نیز اعلام کرد که انجمن تجارت الکترونیک نامهای به شورا مینویسد و اگر این اتفاق با دستور شورا انجام نشده، باید در پاسخ به این نامه رسما اعلام شود.
پیرحسینلو همچنین یادآور شد که با وجود بازگشایی پروتکلهایی مانندIPV6، این پروتکلها همچنان اختلالهای شدیدی دارند. او درباره ایدههایی مثل ایجاد «مناطق آزاد سایبری» برای رفع تدریجی محدودیتها، آن را ناکارآمد دانست و گفت: «ما باید مطالبه اینترنت آزاد و پرسرعت برای همه مردم ایران را تکرار کنیم. آقای پزشکیان با این شعار رای آورده و باید از شش عضوی که دولت در شورایعالی فضای مجازی دارد استفاده کند. وظیفه ما همدلی با سیاستمداران نیست و رییسجمهور باید پای شعارهایش بایستد.»