رشد فولاد اقتصاد هند را تکان داد
جهان صنعت– هند پس از مدتها دوباره به وضعیت صادرکننده خالص فولاد بازگشت. مصرف داخلی فولاد با ۷/۴درصد افزایش به ۶/۱۳میلیون تن رسید در حالی که صادرات به رشد ۸/۴۴درصدی دست یافت. کارشناسان معتقدند که ترکیب رونق بازار خودرو، اصلاحات مالیاتی و سرمایهگذاریهای زیرساختی عامل اصلی این جهش اقتصادی بوده است.
در اکتبر ۲۰۲۵، هند پس از مدتها مجددا به وضعیت صادرکننده خالص فولاد بازگشت. عرضه خارجی این کشور نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸/۴۴درصد افزایش یافت و به ۶۴۰هزار تن رسید در حالی که واردات ۶/۵۵درصد کاهش یافت و به ۴۵۹هزار تن رسید. آخرین بار که هند مازاد تجاری مثبت در بازار فولاد ثبت کرده بود، مربوط به سال۲۰۲۳ است. همزمان مصرف داخلی فولاد نیز با رشد ۷/۴درصدی به ۶/۱۳میلیون تن رسید. این تحولات نشاندهنده تغییرات قابلتوجه در بازار فولاد هند است. در اوایل اکتبر بانک جهانی پیشبینی خود از رشد تولید ناخالص داخلی هند در سال مالی ۲۰۲۶- ۲۰۲۵ را از ۳/۶ به ۵/۶درصد ارتقا داد. این اصلاح پس از انتشار نتایج سهماهه دوم سال مالی انجام شد که نشان میداد اقتصاد هند با رشد ۸/۷درصدی مواجه شده است؛ بالاترین رقم در ۱۵ ماه اخیر.
همزمان هزینههای دولت ۵/۷درصد و مصرف خصوصی ۷درصد افزایش یافت. فروش خردهفروشی نسبت به فصل قبل ۸/۶درصد رشد داشت و به ویژه فروش کالاهای روزمره با جهش ۹/۱۳درصدی همراه شد. یکی از محرکهای اصلی این رشد، اصلاحات مالیاتی سپتامبر بود. در چارچوب این اصلاحات، نرخ مالیات بر کالاها و خدمات (GST، مشابه مالیات بر ارزشافزوده) برای طیف وسیعی از کالاها کاهش یافت. به طور خاص، مالیات بر سیمان از ۲۸به۱۸درصد کاهش یافت که هزینه ساختوساز مسکن و زیرساختها را به شکل قابلتوجهی کاهش داد و بر قیمت نهایی آن تاثیر گذاشت.
علاوه بر این، نرخ GST برای خودروهای تجاری و سواری کوچک (با حجم موتور تا ۵/۱لیتر) از ۲۸به۱۸درصد کاهش یافت که تقاضا در بخشهای خودرو و ساختوساز، اصلیترین مصرفکنندگان فولاد نهایی را تحریک کرد.
سایر نوآوریهای مالیاتی نیز به طور غیرمستقیم به رشد کمک کردند، از جمله کاهش نرخ GST از ۱۲- ۱۸به ۵درصد برای کالاهای غذایی، خدمات پزشکی و بیمه و… که نهایتا منجر به افزایش درآمد خانوارها شد. لازم به ذکر است که نرخ تورم مصرفکننده در پایان اکتبر تنها ۳/۰درصد نسبت به سال قبل بود؛ رقمی که آخرین بار در نوامبر ۱۹۹۹ مشاهده شده بود. به طور کلی، بانک مرکزی هند (RBI) پیشبینی تورم سال مالی ۲۰۲۶- ۲۰۲۵ را ۲/۴درصد اعلام کرده است. ثبات قیمتها قدرت خرید هندیها را بیش از پیش افزایش داده است. در نهایت در تاریخ ۹ فوریه بانک مرکزی هند نرخ بهره کلیدی خود را ۲۵واحد پایه کاهش داد و به ۲۵/۶درصد رساند. این اقدام برای اولینبار در پنجسال اخیر انجام شد و دسترسی به وام برای خرید خودرو و مسکن را آسانتر کرد.
وضعیت مصرف فولاد
روندهای مثبت کلان اقتصادی تاثیر مستقیم بر مصرف فولاد داشته است. در اکتبر۲۰۲۵، مصرف فولاد هند با رشد ۷/۴درصد نسبت به سال قبل به ۶/۱۳میلیون تن رسید. به طور کلی، از آوریل تا اکتبر، این شاخص ۵۳/۱۲درصد افزایش یافت و به ۴۴/۹۶میلیون تن رسید. شایان ذکر است که رشد مداوم مصرف فولاد در سالهای اخیر مشاهده شده، به جز دورههایی که با اختلالات اقتصادی یا نوسانات شدید بازار مواجه بودهایم.
این تحولات نشان میدهد که بازار فولاد هند تحتتاثیر ترکیبی از سیاستهای مالیاتی هوشمندانه، تورم پایین، رشد درآمد خانوار و دسترسی آسانتر به وام، وارد مرحلهای از رونق شده و موقعیت هند به عنوان صادرکننده خالص فولاد در سالهای آتی تقویت خواهد شد. صنعت فولاد هند در شرایط کنونی با ترکیبی از رشد تقاضای داخلی و فشارهای صادراتی روبهرو است. براساس آمار انجمن تولیدکنندگان خودروی هند (SIAM)، تولید صنعت خودروی هند در شش ماهه اول سال مالی جاری شامل خودروهای سواری و تجاری، چهارچرخهها و موتورسیکلتها، با ۶/۴درصد رشد به ۸/۱۲میلیون دستگاه رسید که این امر باعث افزایش تقاضا برای فولاد نوردی تخت شد.
در اکتبر ۲۰۲۵، بازار خودرو هند شاهد جهش تاریخی فروش بود؛ فروش خودروهای سواری جدید با رشد ۱۱درصدی نسبت به سال قبل به ۵۵۷هزار دستگاه رسید. این رکورد طبق اعلام فدراسیون انجمنهای فروشندگان خودرو (FADA) بیسابقه است. علاوهبر تقاضای داخلی، صادرات خودرو نیز باعث افزایش ظرفیت استفاده از نورد ورق شد؛ صادرات خودروهای سواری در دوره آوریل تا سپتامبر ۴/۱۸درصد رشد کرد و به ۴۴۵۹۰۰دستگاه رسید در حالی که صادرات کامیونها با رشد ۲۶درصدی به ۲۱۱۴۰۰دستگاه رسید.
وضعیت تقاضای محصولات نورد
در مقابل تقاضای محصولات نورد که عمدتا توسط صنعت ساختوساز مصرف میشود، با چالشهایی مواجه است. برنامههای دولت هند مانند
Pradhan Mantri (Awaas Yojana-Gramin PMAY-G)i که ساخت ۵/۴۹میلیون واحد مسکونی تا مارس ۲۰۲۹ را هدفگذاری کرده، به دلیل مشکلات تخصیص بودجه تنها ۱۳درصد پیشرفت داشته است. برنامه اصلی ساخت جادهها Pradhan Mantri Gram Sadak Yojana نیز با کاهش بودجه ۳۷درصدی نسبت به سال قبل سرعت کمتری دارد. افت فروش تجهیزات ساختمانی نیز گواهی بر کاهش تقاضاست؛ در اکتبر سالجاری فروش تجهیزات ساختوساز ۳۰درصد کاهش یافت و رشد سال مالی ۲۰۲۵- ۲۰۲۴ به ۴درصد رسید در حالی که در سال مالی گذشته این رقم ۲۶درصد بود. منابع محلی نیز از تاخیر پرداختهای دولتی به پیمانکاران خبر دادهاند که این امر اجرای پروژهها را کند کرده است. این مشکلات باعث انباشت موجودی فولاد نورد بلند شده و شرکتهای فولادی هند را به کاهش قیمتها و افزایش صادرات سوق داده است. صادرات فولاد در دوره آوریل تا اکتبر با رشد ۳/۲۵درصدی به ۴۵/۳میلیون تن رسید که دو سوم آن محصولات نورد بلند بودند. بازارهای اصلی مقصد شامل اتحادیه اروپا، کشورهای حوزه خلیجفارس و برخی کشورهای جنوب شرق آسیا به ویژه ویتنام است.
پیشبینی تقاضای فولاد هند
کاهش درآمدهای GST و تاثیرات اصلاحات مالیاتی ریسکهایی بر اجرای بودجههای فدرال و منطقهای ایجاد کرده است. این بدان معناست که پیمانکاران ساختمانی همچنان با مشکلات مالی مواجه خواهند بود و تقاضا برای محصولات نورد بلند ناپایدار باقی خواهد ماند. با این حال سهم بالای صنعت ساختوساز در GDP هند (۲/۹درصد در پایان سال مالی ۲۰۲۵- ۲۰۲۴) نشاندهنده اهمیت بلندمدت این بخش است. بانک توسعه آسیایی پیشبینی رشد اقتصادی هند در سال مالی ۲۰۲۶- ۲۰۲۵ را از ۷درصد به ۵/۶درصد کاهش داده است. شرکت مشاوره Deloitte نیز انتظار دارد رشد اقتصادی به ۵/۶- ۹/۶درصد کاهش یابد. در حوزه خودرو، Moody’s رشد فروش خودروهای جدید را در سال ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ به ترتیب ۵درصد پیشبینی کرده و ICRA نیز انتظار رشد ۳- ۵درصدی فروش خودروهای سواری و تجاری در سال مالی ۲۰۲۷- ۲۰۲۶ را دارد.
تقاضای فولاد ضخیم نیز تحتتاثیر برنامه توسعه کشتیسازی هند افزایش خواهد یافت. این برنامه هدف دارد سهم هند در صنعت کشتیسازی جهانی تا ۲۰۳۰ به ۵- ۷درصد افزایش یابد و برای این منظور ساخت هشت خوشه کشتیسازی جدید و توسعه تاسیسات موجود در ایالتهای مختلف در دستور کار است.
سرمایهگذاریهای بزرگ دولتی
دولت فدرال هند با تخصیص بودجه ۶۰۳میلیارد دلار به بخش حملونقل در سال مالی ۲۰۲۶- ۲۰۲۵، شامل ۵/۳۴میلیارد دلار برای وزارت راه و حملونقل و ۹/۳۰میلیارد دلار برای وزارت راهآهن، زیرساختهای گستردهای ایجاد میکند. پروژههای ساخت نیروگاههای هیدرو و ذخیرهسازی پمپی و گسترش ظرفیت انرژی هستهای نیز باعث تحریک تقاضای فولاد در بلندمدت خواهند شد. ظرفیت تولید فولاد هند در سال مالی جاری به ۲۰۵میلیون تن رسیده و دولت هدفگذاری کرده تا ۲۰۳۰ به ۳۰۰میلیون تن و تا ۲۰۴۷ به ۵۰۰میلیون تن برسد. با توجه به ناپایداری تقاضای داخلی، صادرات فولاد هند تاثیر قابلتوجهی بر بازارهای خارجی بهویژه اتحادیه اروپا و خلیجفارس خواهد داشت. این روند میتواند هند را به یکی از عوامل نوسانات قیمت جهانی فولاد تبدیل کند بهویژه در شرایطی که مصرف داخلی ناپایدار و وابسته به بودجه دولتی است.
این گزارش نشان میدهد که هند با ترکیبی از رشد قدرتمند در بازار خودرو و فشارهای متغیر در بخش ساختوساز، اکنون نقش مهمی در بازار جهانی فولاد ایفا میکند و نوسانات صادراتی آن میتواند تاثیر مستقیمی بر قیمتها و عرضه در سایر مناطق جهان داشته باشد.
منبع: ایراسین
