رانت واردات موز در قبال صادرات سیب!
جهان صنعت– موز باوجود مسیر طولانی واردات از کشورهایی مانند اکوادور، هند و فیلیپین امروز در برخی میادین از بسیاری از میوه‌های داخلی ارزان‌تر عرضه می‌شود؛ موضوعی که پرسش‌های جدی درباره کارکرد سیاست‌های این حوزه ایجاد کرده است. فاصله قیمتی سیب داخلی و موز وارداتی در کنار تداوم شرط قدیمی «صادرات سیب در برابر واردات موز» بازار را در وضعیت پیچیده‌ای قرار داده به‌گونه‌ای که فعالان بخش کشاورزی معتقدند بخشی از این نوسانات ناشی از مجوزفروشی، رانت و فرآیندهای غیرشفاف واردات است و هزینه نهایی آن مستقیما از جیب مصرف‌کننده پرداخت می‌شود.
رییس اتحادیه ملی صادرات محصولات کشاورزی با اشاره به سیاست‌های گذشته وزارت جهاد کشاورزی درباره واردات موز در قبال صادرات سیب گفت: در دوره‌ای که تولید سیب کشور بسیار بالا و مصرف داخلی محدود بود و صادرات نیز حجم کمی داشت بخشی از سیب تولیدی از بین می‌رفت. از همین‌رو وزارت جهاد کشاورزی برای تشویق صادرات قانونی وضع کرد که واردات هر یک‌کیلو موز منوط به صادرات یک‌ونیم‌کیلو سیب شود.
سیدرضا نورانی افزود: پیش از آن نیز برای هر کیلو صادرات ۳۰کیلو سیب یا کشمش ۵۰۰تومان جایزه می‌دادند که این رقم بارها تغییر کرد. همان زمان هم مجوزها و فرآیند صدور آنها با حاشیه‌هایی همراه شده بود اما به هر حال در دوره‌ای که تولید سیب زیاد بود این سیاست اجرا شد. به گفته نورانی، تداوم همان قانون قدیمی امروز موجب ایجاد رانت و فشار بر مصرف‌کننده شده است. او توضیح داد: اکنون سیب درختی روی درخت کیلویی ۵۰تا۶۰هزار تومان و در میدان عمده‌فروشی سیب خوب ۱۲۰تا ۱۴۰هزار تومان معامله می‌شود یعنی حدود یک‌دلارو۳۰ تا یک‌دلارو۴۰سنت. این قیمت‌گذاری در هیچ جای دنیا سابقه ندارد. با این شرایط وزارت جهاد همچنان برای واردات موز شرط صادرات سیب را قرار داده و مجوزها در بازار دست‌به‌دست می‌شود.
رییس اتحادیه ملی صادرات محصولات کشاورزی ادامه داد: این مجوزها کیلویی ۳۰تا ۴۰هزار تومان و گاهی بیشتر در بازار فروخته می‌شود. سوال اینجاست که صادرکننده واقعی سیب کیست و این مجوزها دست چه افرادی می‌گردد؟ هزینه این مجوزفروشی را مصرف‌کننده پرداخت می‌کند. نورانی با اشاره به قیمت موز افزود: موزی که از اکوادور می‌آید معمولا حدود یک‌دلارو۲۰ تا یک‌دلارو۴۰سنت قیمت دارد. با دلار ۱۰۰تا ۱۱۰هزار تومانی قیمت تمام‌شده آن بسیار پایین‌تر از نرخ فعلی بازار است. حتی موز وارداتی از هند با قیمت ۷۰سنت نیز وقتی با همین نرخ ارز محاسبه شود باید با قیمت بسیار پایین‌تری به دست مردم برسد اما به دلیل رانت و مجوزفروشی مصرف‌کننده هزینه اضافی پرداخت می‌کند. او تاکید کرد: این مساله بارها توسط فراجا پیگیری و حتی تعدادی پرونده تشکیل شده اما همچنان این بساط ادامه دارد. چه نهادی باید از حقوق مصرف‌کننده دفاع کند؟
نورانی با بیان اینکه موز سال‌هاست در سبد مصرف خانوار ایرانی جای گرفته گفت: امروز موزی که از چند قاره عبور کرده و در ایران رنگ‌آوری می‌شود از بسیاری از میوه‌های داخلی ارزان‌تر است، پس چرا باید با ایجاد رانت و شرط‌گذاری‌های غیرضروری قیمت آن برای مردم افزایش پیدا کند؟
وی افزود: وقتی از رانت جلوگیری نمی‌کنیم یعنی مخالف مردم عمل کردیم. اگر واقعا می‌خواهیم موز در سبد خانوار بماند نیازی به شرط صادراتی نیست. ارز صادراتی نیز وجود دارد و حتی با ارز آزاد هم موز ارزان‌تر از قیمت فعلی بازار قابل تامین است. بازی با ارز و شرط صادرات تنها فشار را بر دوش مردم بیشتر می‌کند.
نورانی در پایان خطاب به مسوولان گفت: مصرف‌کننده امروز موز را کیلویی ۱۳۰تا ۱۴۰هزار تومان می‌خرد در حالی که با حذف رانت و مجوزفروشی قیمت می‌تواند به مراتب پایین‌تر بیاید. حمایت از مصرف‌کننده باید واقعی و موثر باشد و نه شعاری.
منبع: ایسنا
