خیز سرمایه به سوی آسیا
احسان کشاورز– با افزایش بی‌سابقه نوسانات در بازار اوراق قرضه جهانی، سرمایه‌گذاران بین‌المللی در حال بازنگری در استراتژی‌های خود هستند. کاهش اطمینان به بازارهای توسعه‌یافته، به‌ویژه ایالات‌متحده، به‌دلیل رشد پایین، تورم بالا و سیاست‌های نامنظم، موجب تغییر جهت جریان‌های سرمایه‌ای به سوی بازارهای نوظهور شده است. در این میان، منطقه آسیا- اقیانوسیه، با محوریت اقتصادهایی همچون چین، هند، کره‌جنوبی و تایوآن، به کانون جدید جذب سرمایه تبدیل شده است.
بازار هند به عنوان یکی از اصلی‌ترین مقصدهای سرمایه‌گذاری، پس از موج رشد قابل توجهی که از آوریل آغاز شد، اکنون به‌دلیل ارزشگذاری بالا و کاهش برآورد سود شرکت‌ها وارد مرحله‌ای از اصلاح کوتاه‌مدت شده است. با این حال، چشم‌انداز بلندمدت آن به‌واسطه عوامل بنیادین مثبت نظیر افزایش مصرف داخلی، رشد سرمایه‌گذاری دولت در زیرساخت‌ها و کاهش نرخ بهره، همچنان روشن ارزیابی می‌شود.
بازارهای آسیایی اکنون در موقعیتی قرار دارند که با حفظ ثبات سیاست‌های اقتصادی، می‌توانند از واگرایی سیاسی در کشورهای توسعه‌یافته بهره‌برداری کرده و سهم بیشتری از جریان‌های سرمایه‌ای جهانی را جذب کنند. در این گزارش، به بررسی این تحولات، دلایل تغییر رفتار سرمایه‌گذاران و چشم‌انداز آینده بازارهای نوظهور، به‌ویژه آسیا، خواهیم پرداخت.
بازارهای توسعه‌یافته زیر فشار
رشد ضعیف اقتصادی در ایالات متحده و افزایش انتظارات تورمی موجب شده است تا جایگاه سنتی بازارهای توسعه‌یافته به عنوان مقصد امن سرمایه‌گذاری مورد تردید قرار گیرد. نرخ بازدهی اوراق خزانه آمریکا افزایش یافته اما این امر برخلاف انتظار، موجب جذب سرمایه نشده، چرا که نگرانی از استمرار تورم و بی‌ثباتی در سیاستگذاری پولی و مالی، اعتماد سرمایه‌گذاران را کاهش داده است.
افزایش هزینه‌های استقراض، فشار مضاعفی بر شرکت‌های بورسی وارد کرده و چشم‌انداز سودآوری آنها را تیره‌تر ساخته است. در این شرایط، بسیاری از سرمایه‌گذاران نهادی به‌دنبال بازارهایی با پتانسیل رشد بالاتر و ثبات ساختاری بیشتر هستند.
آسیا، قطب نوین سرمایه‌گذاری
در میانه آشفتگی‌های مالی غرب، آسیا به کانون تازه سرمایه‌گذاری‌های جهانی بدل شده است. نوسانات بازار اوراق قرضه در ایالات متحده، فشار تورمی، و تغییرات سیاستی فدرال رزرو موجب شده‌اند بسیاری از سرمایه‌گذاران، چه نهادی و چه خرد، نگاه خود را به شرق معطوف کنند؛ جایی که اقتصادهای در حال رشد آسیا- اقیانوسیه فرصت‌های بکر و متنوعی برای سرمایه‌گذاری فراهم آورده‌اند.
طبق داده‌های موسسه بلک‌راک، در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵حدود ۸/۴۶میلیارد دلار خالص سرمایه به صندوق‌های ETF منطقه آسیا- اقیانوسیه وارد شده که ۶/۳۲میلیارد دلار از آن به سهام تعلق داشته است. در همین مدت، دارایی‌های تحت مدیریت ETF در ژاپن به ۵۲۷میلیارد دلار رسیده و چین نیز با ۲۷۱میلیارد دلار در جایگاه دوم قرار دارد. هند نیز رشدی قابل توجه داشته و با عبور از ۷۳میلیارد دلار، توجه جهانیان را جلب کرده است.
رشد جمعیت فعال اقتصادی، گسترش طبقه متوسط و توسعه زیرساخت‌های دیجیتال در آسیا از دلایل کلیدی این جابه‌جایی سرمایه هستند. علاوه بر این، دولت‌های منطقه در تلاش هستند تا با سیاست‌های مالی هدفمند، زیرساخت‌های سبز و فناوری‌های نوظهور را گسترش دهند؛ این امر بستر امن‌تری برای جذب سرمایه خارجی فراهم می‌کند. از منظر عملکرد بازار نیز، شاخص MSCI Asia ex-Japan در نیمه اول سال ۲۰۲۵ بیش از ۴/۱۲درصد رشد داشته، در حالی که شاخص S&P500 طی همین بازه، تنها ۸/۵درصد افزایش یافته است. این شکاف نشان‌دهنده انتقال سرمایه و توجه روزافزون به ظرفیت‌های آسیایی است. از طرف دیگر، کاهش پیش‌بینی درآمد شرکت‌ها در آمریکا و نرخ‌های بهره بالا باعث جذاب‌تر شدن بازارهای نوظهور شده است.
در مجموع، ساختار اقتصادی پویای آسیا، در کنار تعدیل ریسک در بازارهای توسعه‌یافته، این منطقه را به یک مقصد استراتژیک برای سرمایه‌گذاران بلندمدت بدل کرده است. ورود تدریجی سرمایه‌گذاران بزرگ مانند صندوق‌های بازنشستگی نروژ، ژاپن و کانادا به پروژه‌های زیرساختی و انرژی پاک آسیا نیز این روند را تایید می‌کند.
جهت‌گیری تازه سرمایه‌گذاران جهانی
سرمایه‌گذاران جهانی در سال ۲۰۲۵ با مجموعه‌ای از ریسک‌های ساختاری و کوتاه‌مدت در بازارهای توسعه‌یافته مواجه شده‌اند. بدهی‌های سنگین دولت ایالات متحده، سیاست‌های نامشخص پولی و کاهش رتبه اعتباری این کشور توسط Moody’s باعث ایجاد تزلزل در بازار اوراق قرضه شده است. بازدهی اوراق ۱۰ساله خزانه‌داری آمریکا در هفته سوم مه ۲۰۲۵ به حدود ۵۶/۴درصد و اوراق ۳۰ ساله به بیش از ۹۸/۴درصد رسیده؛ سطوحی که بیانگر نگرانی بازار نسبت به تورم و سیاست‌های مالی آینده است.این وضعیت باعث شد تا بسیاری از صندوق‌های بین‌المللی از جمله Fidelity و BlackRock، نسبت به کاهش موقعیت‌های خود در ایالات متحده و تمرکز بر بازارهای آسیایی هشدار دهند. در مقابل، بازارهای آسیا به‌ویژه در شرق و جنوب شرق این قاره، با رشد اقتصادی پایدار، چشم‌انداز تورمی معتدل و سیاست‌های مالی و ارزی محافظه‌کارانه، جذابیتی فزاینده برای سرمایه‌گذاران پیدا کرده‌اند. در حال حاضر، چین، هند، اندونزی و ویتنام از مهم‌ترین مقاصد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) هستند. طبق گزارش UNCTAD، ورودی FDI به منطقه آسیا- اقیانوسیه در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۶۸۷ میلیارد دلار رسیده که ۲/۴درصد رشد سالانه را نشان می‌دهد. همچنین در هفته دوم ماه می میلادی، خالص ورود سرمایه به بازار سهام کره‌جنوبی ۱/۲میلیارد دلار و به تایوآن ۸/۱میلیارد دلار بوده است. جالب‌تر آنکه جریان سرمایه نه‌تنها به سهام و اوراق قرضه، بلکه به حوزه‌های فناوری سبز، استارتاپ‌های AIو زیرساخت‌های حمل‌ونقل نیز هدایت شده است. ورود صندوق بازنشستگی کانادا (CPPIB) و Temasek سنگاپور به پروژه‌های حمل‌ونقل در ویتنام و هند، نمونه بارز این روند است. در این میان، هند با برنامه اصلاحات ساختاری، کاهش مالیات شرکت‌ها و حمایت هدفمند از تولید داخلی، جایگاه ویژه‌ای یافته است. نتیجه این جهت‌گیری نوین، بازتعریف نقشه سرمایه‌گذاری جهان با محوریت آسیا خواهد بود؛ تحولی که می‌تواند ساختار قدرت مالی جهانی را در سال‌های آینده دگرگون سازد.
