تغییر قانون مشاغل سخت بدون حضور کارگران
جهان صنعت– به‌گفته یک فعال کارگری، در حال حاضر کارگران بسیاری داریم که در محیط سخت و زیان‌آور به مدت ۳۰ سال کار کرده‌اند، آسیب دیده‌اند و در دوران بازنشستگی دچار بیماری‌های شدید ریوی و بعضا سرطان‌های دردناک شده‌اند. چه کسی مسوولیتِ جان این کارگران را قبول می‌کند؟
مدتی است ناقوس تغییر قانون مشاغل سخت و زیان‌آور به صدا درآمده است؛ از وزیر کار و رییس سازمان تامین اجتماعی گرفته تا نمایندگان مجلس، همه از لزوم تغییر قوانین مشاغل سخت و زیان‌آور برای کمتر شدن بازنشستگی‌های پیش از موعد و کاهش فشار بر سازمان تامین اجتماعی صحبت می‌کنند. آنها تاکید دارند که تغییر قوانین به‌نفع کارفرما، کارگر و منابعِ کلی سازمان است.
به‌تازگی نیز جلسه‌ای با حضور اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس و مسوولان سازمان تامین اجتماعی برای تصمیم‌گیری در رابطه با برخی مسائل حوزه تامین اجتماعی، از جمله تغییر قانون مشاغل سخت و زیان‌آور برگزار شده است؛ جلسه‌ای که با پیگیری فعالان کارگری تشکل‌های رسمی متوجه شدیم که هیچ‌کدام از آنها در این جلسه و جلسات دیگری که در این خصوص برگزار شده شرکت نداشته‌اند. عدم حضور گروه‌های کارگری در این‌دست جلسات و اصلاح قوانین بدون توجه به نظر آنها می‌تواند آسیبی جدی بر حقوق کارگران وارد کند. ضمن اینکه باید بدانیم که تشکل‌های مستقل کارگری عملا جایگاهی در تصمیم‌گیری‌ها ندارند و آنچه با مخالفت مواجه می‌شود، نظر و آرای تشکل‌های رسمی کارگری است. سیدسعید فتاحی، مشاور کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران در این رابطه می‌گوید: متاسفانه به‌نظر می‌رسد کمر همت به تغییر قانون مشاغل سخت و زیان‌آور بسته‌اند. این در حالی است که نمایندگان کارگری در این جلسات جایی ندارند و بیشترین مشاوره را از کارفرمایان و اتاق بازرگانی می‌گیرند. بارها پیش آمده که در بسیاری از جلساتِ مهم تصمیم‌گیری برای کارگران، نمایندگان رسمی کارگری دعوت نشده‌اند درحالی‌که که بارها از سوی همین مسوولان بر ضرورت سه‌جانبه‌گرایی تاکید شده است. وی در رابطه با جلسه اخیر کمیسیون اجتماعی مجلس و سازمان تامین‌اجتماعی گفت: در این جلسه نیز تا جایی که ما می‌دانیم نمایندگان کارگری دعوت نشده‌اند. انتظار می‌رفت که کمیسیون اجتماعی مجلس و دولت جدید، با رویکردی منصفانه‌تر این مساله را به سرانجام برسانند. ارتباط با تشکل‌های کارگری باید تقویت شود چراکه این تشکل‌ها پل ارتباطی میان کارگران، دولت، مجلس و وزارت کار محسوب می‌شوند و حفظ این ارتباط به‌نفع همه طرف‌هاست. نمایندگان کارگری از نزدیک با مشکلات محیط کار آشنا هستند و درک دقیقی از آسیب‌های جسمی و روحی ناشی از شرایط کار سخت دارند. مشاور کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران با انتقاد از تصمیم مسوولان برای تغییر قانون مشاغل سخت و زیان‌آور گفت: در موضوع مشاغل سخت و زیان‌آور نیز مشکلات فراوانی وجود دارد. بارها از سوی همه گروه‌های کارگری، کارفرمایی و مسوولان تکرار شده که باید بازنشستگی‌های پیش از موعد را کاهش داد. ما با کارفرمایان، دولت و تامین اجتماعی سرِ این موضوع به شدت اشتراک نظر داریم اما معتقدیم برای کاهش بازنشستگی‌های پیش از موعد باید کارگاه‌ها را اصلاح کرد. در قانون آمده که باید سختی و زیان‌آوری را از محیط کار گرفت، چرا این اتفاق نمی‌افتد؟ چون هزینه‌بر است و به‌نفع کارفرمایان نیست. فتاحی تاکید کرد: هدف اصلی باید حفظ سلامت کارگران و کاهش آسیب‌ها باشد، نه صرفا کاهش هزینه‌ها برای کارفرمایان. به‌جای تغییرات صوری در آیین‌نامه‌ها، بهتر است کارگاه‌ها از نظر ایمنی و بهداشت تقویت شوند و با شرکت‌های سنجش سختی کار به‌صورت سالم و شفاف همکاری شود. متاسفانه برخی شرکت‌ها با تبانی با کارفرمایان، گزارش‌های نادرست ارائه می‌دهند که در نهایت به‌ضرر کارگر تمام می‌شود. این فعال کارگری گفت: رقم ۴ر‌درصد بازنشستگی مشاغل سخت به مبالغ سنگینی، در مواردی به حدود ۷۸۰میلیون تومان رسیده و برخی کارفرمایان به‌دنبال حذف یا دور زدن این پرداخت‌ها هستند. این موضوع به‌هیچ‌وجه به‌نفع کارگر نیست. استفاده برخی از کارفرمایان از مشاوران بازنشسته وزارت کار و تامین اجتماعی نیز سبب شده به‌جای اصلاح ساختار، راه‌های قانونی برای دور زدن حقوق کارگران در پیش بگیرند. وی گفت: کارگر از یک طرف با سختگیری‌های سازمان تامین اجتماعی برای بهره‌مندی از حقوق خود مواجه است و از طرفی دیگر با تلاش‌های کارفرما برای جلوگیری از بازنشستگیِ سخت و زیان‌آور و عدم پرداخت ۴درصد بازنشستگیِ این مشاغل، درگیر است، در نتیجه بدون تغییر قوانین نیز بسیاری از کارگران این مشاغل از بهره‌مندی از سنوات ارفاقی بی‌بهره هستند. مشاور کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران گفت: در حال حاضر کارگران بسیاری داریم که در محیط سخت و زیان‌آور به مدت ۳۰سال کار کرده‌اند، آسیب دیده‌اند و در دوران بازنشستگی دچار بیماری‌های شدید ریوی و بعضا سرطان‌های دردناک شده‌اند. چه کسی مسوولیتِ جان این کارگران را قبول می‌کند؟
فتاحی بیان کرد: تمام حرف ما این است که نباید با جانِ کارگر حساب سود و زیان کرد. برای جلوگیری از ضرر سازمان تامین اجتماعی نباید قوانین سفت و سخت گذاشت تا کارگرانِ بیشتری از سنوات ارفاقی محروم شوند. باید راه را درست و انسانی طی کرد. باید هوای جانِ کارگر را داشت. نگاه سودجویانه به همه‌چیز اشتباه است و باید از این نگاه فاصله گرفت. برای همین است که ما تاکید داریم در جلساتی که برای تغییر قانون مشاغل سخت و زیان‌آور برگزار می‌شود نمایندگان واقعی کارگران نیز حضور داشته باشند و رای و نظر آنها نیز گرفته شود. در غیر این صورت تغییر قانون فقط به ضرر کارگران خواهد بود. مشاور کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران گفت: کارفرمایان و اتاق بازرگانی تشکل‌های قدرتمندی دارند، آنها پول دارند و به‌راحتی می‌توانند در سطوح بالا رایزنی کنند و قوانین را به‌نفع خود تغییر دهند درحالی‌که تشکل‌های کارگری به‌دلیل محدودیت منابع مالی و ساختاری، از قدرت لازم برای دفاع از حقوق خود برخوردار نیستند. وی گفت: ما در طول سال‌ها قوانین ضدکارگری بسیاری داشته‌ایم؛ بخشنامه‌هایی که به ضرر کارگران بوده و حتی با قوانین بالادستی نیز مغایرت داشته اما به دلیل ضعف کارگران و تشکل‌های کارگری موفق نشدیم در مقابل تصمیم‌گیران بایستیم و جریان را به‌نفع کارگران تغییر دهیم. فتاحی در پایان گفت: تجربه سال‌ها فعالیت در حوزه کارگری به ما می‌گوید که تغییر قانون مشاغل سخت و زیان‌آور عملا فرآیند بازنشستگی را برای کارگران دشوارتر و زمان‌برتر می‌کند و درنهایت به ضرر کارگران تمام می‌شود. در یک کلام بگویم، هرگونه اصلاحِ قوانین بدون توجه به مواردی که گفتم، درمانده کردن هرچه بیشتر کارگران است.
منبع: ایلنا
