تراژدی ناتمام!
پویا اصل‌باغ- صدای قتل یک دختر دیگر به گوش می‌رسد. این‌بار آیدا علیزاده، دختر ۱۴ساله بومی، ساکن جزیره هرمز به قتل رسیده است. بعد از گذشت چند روز از این حادثه هنوز هیچ اطلاع‌رسانی صورت نگرفته و همچنان کالبد شکافی نیز انجام نشده است. محتوای تاریک این حادثه، زمانی تبدیل به یک تراژدی می‌شود که بدانید جسد این دختر در اطراف یکی از خانه‌های جزیره پیدا شده و هنوز قاتل این دختر دستگیر نشده است. شنیدن چنین موضوعاتی متاسفانه امروز تبدیل به یک عادت شده که نشان می‌دهد امنیت زنان بیش از پیش در خطر است. از ابتدای سال جاری تاکنون، ۱۳مورد قتل زنان در ایران اتفاق افتاده که توسط رسانه‌ها تایید شده است. روند فزاینده خشونت علیه زنان در ایران، به ویژه زن‌کشی، نگران‌کننده‌تر از همیشه است؛ گویی جامعه به این جنایت‌ها عادت کرده و مرزهای حساسیت اجتماعی یکی پس از دیگری در حال فرو ریختن هستند. در این میان سوالاتی در ذهن‌ها به وجود می‌آید که بسیار قابل تامل است: چندین زن در جامعه به قتل رسیده‌اند اما هیچ خبری از آنها منتشر نشده است؟ چه زمانی قرار است این سلسله بی‌پایان خشونت علیه زنان پایان یابد؟
معضلات ادامه‌دار
قتل، تجاوز و خشونت از جمله مشکلاتی‌اند که زنان با آن مواجه هستند. آمار دقیقی از این سه معضل وجود ندارد. طبق آماری که صرفا در رسانه‌ها اعلام شده، در نیمه نخست سال گذشته حدود ۷۸مورد قتل زنان گزارش شده که توسط افراد نزدیک به آنها صورت گرفته است. براساس این برآورد، ۲۱مورد قتل در مردادماه سال۱۴۰۳ اتفاق افتاده است.
این اعداد از جایی تلخ‌تر می‌شود که تمامی این قتل‌ها به فاصله یک تا سه روز رخ داده‌‌اند! با ناپدید شدن الهه حسین‌نژاد در خردادماه امسال، گمانه‌زنی‌های مختلفی در این‌باره به وجود آمد. بعد از پیدا شدن پیکر الهه در بیابان‌های اطراف تهران، بحث سرقت و تجاوز مطرح شد. ناگفته نماند موضوع تجاوز همان ابتدا تکذیب شده و سرقت تلفن همراه علت اصلی این حادثه اعلام شد.
متاسفانه در مورد معضل تجاوز هم نه آمار دقیقی وجود دارد، نه اطلاع‌رسانی کاملی! سعید مدنی، جامعه‌شناس در مصاحبه‌ای که در سال۹۹ با «جهان‌صنعت» انجام داده بود، اظهار کرده: من به دو مطالعه درباره تجاوز در کشور اشاره می‌کنم؛ یکی مطالعه‌ای که در سال ۹۱-۹۰ در استان کهگیلویه‌وبویراحمد درباره پرونده‌های پزشکی قانونی انجام شده بود. در این گزارش میانگین سنی کسانی که مورد تجاوز قرار گرفته بودند ۲۰ سال بود و قربانیان در محدوده سنی حداقل ۷ تا ۲۸ سال قرار داشتند بنابراین تجاوز در گروه‌های سنی کودکان و دختربچه‌ها بیشتر از سایر سنین است.
مطالعه دیگری در سال۹۴ در اصفهان انجام شد، میانگین سن قربانیان ۲۳سال گزارش شده بود و از حدود ۱۷ تا ۲۸سال را شامل می‌شد بنابراین با تصویری که از وضعیت تجاوز در ایران داریم، امکان مقایسه آن با خارج از کشور وجود ندارد چراکه اطلاعات بسیار ناقص و محلی و مقطعی است و هرگونه مداخله برای بهبود این وضع و کنترل تجاوز لازمه‌اش شناخت کامل و روشن از پدیده است.
وی درباره علل افزایش تجاوز در کشور افزود: این آسیب دلایل و عوامل گسترده‌ای دارد و از سطح کلان تا سطوح خرد می‌تواند در امر تجاوز دخیل باشد. اثر وضعیت اقتصادی بر کاهش امکان ازدواج تا سطوح خرد یعنی وجود اختلال روان در افرادی که کودکان را آزار می‌دهند. به طور مشخص در این زمینه باید گفت افرادی که از جهت روانی مشکلات عاطفی و خانوادگی دارند یا خودشان در کودکی مورد تعرض جنسی قرار گرفته‌اند، می‌توانند در ردیف تجاوزکنندگان قرار گیرند.
در بخشی از این گزارش آمده: چند نفر از دانش‌آموزان یکی از مدارس می‌گویند اگر خانواده‌شان از ماجرای تجاوز مطلع شوند، ممکن است مدت زیادی زنده نمانند! چنین سخنی نشان می‌دهد بخش اعظمی از جامعه موضوع تجاوز را لکه ننگی برای حیثیت خانوادگی خود می‌دانند و برای اینکه از آن خلاص شوند، چه‌بسا باید جگرگوشه خود را نیز به قتل برسانند! چنین تصور غلطی باعث شده که با پیش آمدن یک رخداد تلخ، نتیجه هولناکی رقم بخورد. شرایط از جایی بدتر می‌شود که بعضی از دختران به‌خاطر همکلام شدن با جنس مخالف مورد خشونت خانگی توسط پدر یا برادرشان قرار گرفته‌اند، چه رسد به اینکه بخواهند موضوع تجاوز را مطرح کنند! برای نمونه، رومینا اشرفی، دختر ۱۴ساله اهل تالش به‌خاطر یک عشق نافرجام توسط پدرش سر بریده شد.
به گفته برخی کارشناسان، در ایران نرخ همسر آزاری و بدرفتار‌ی نسبت به زنان بین ۳۵ تا ۸۵درصد برآورد شده است. در سال۹۸ براساس آمار ۸۵هزار و ۳۵۷مورد همسر آزاری از نظر جسمی انجام شده است که شامل ۳هزار و ۷۳۳ مورد مرد و ۸۱هزار و ۶۴۲مورد زن بوده‌اند. در همین سال از نظر روانی ۱۵۲مورد همسر آزاری انجام شده است که ۴۹مورد آن مرد و ۱۰۳مورد زن بوده‌اند، همچنین در سال۹۹، تعداد ۸۰هزار و ۱۸۷مورد همسر آزاری از نظر جسمی رخ داده که شامل ۲هزار و ۹۹۱مرد و ۷۷هزار و ۱۹۶زن بوده است.
ماجرای قتل در جزیره
راحله یکی از ساکنان جزیره هرمز است. او درباره قتل آیدا علیزاده به «جهان‌صنعت» گفت: حدودا یک هفته پیش این اتفاق افتاد. به هیچ‌وجه چنین چیزی باورم نمی‌شود. جسد آیدای ۱۴ساله را در کنار یک خانه پیدا کردند. آیدا عاشق کتاب خواندن بود. این حادثه در سکوت کامل رخ داد و همه ما را شوکه کرده است. قاتل همچنان دستگیر نشده و این نشان می‌دهد که او همچنان در جزیره در حال راه رفتن است! همه چیز در سکوت اتفاق افتاده، طبیعی است چون همه نگران کار و کاسبی خود هستند و اطلاع‌رسانی نمی‌کنند.
او درباره سابقه چنین رخدادهایی در جزیره گفت: ما اینجا بارها شاهد تجاوز، دزدی و دعوا بودیم اما قتل باورنکردنی است. چند هفته پیش تعدادی دختر مسافر مورد تجاوز قرار گرفتند که در حال طی کردن مراحل قانونی هستند. ما نباید در این‌باره سکوت کنیم. ساکت شدن من و شما باعث می‌شود که چنین اتفاقاتی رخ دهد و جنایتکاران به کار خود ادامه دهند.
راحله ادامه داد: بدن آیدای ۱۴ساله آنقدر ورم کرده بود که نمی‌توانستند چهر‌ه‌اش را شناسایی کنند اما از طریق لباس‌ها و دمپایی‌ای که به پا داشت فهمیدند خودش است. پس از آن بود که به پلیس هم اطلاع دادند. همان موقع مادرش شکایت کرد و پلیس هم قول پیگیری داد تا قاتلش پیدا شود اما هنوز خبری نیست.
انتظارات بی‌نتیجه!
انتظار می‌رفت لایحه حمایت از زنان در همان روزهای ابتدایی توسط نمایندگان تصویب شود اما حدودا ۱۳سال است که این قانون همچنان پشت درهای مجلس معطل مانده است.
در شرایطی که نبود یک قانون کامل برای حمایت و حفاظت از صیانت زنان حس می‌شود، مشخص نیست چرا و به چه علت این قانون سال‌هاست پشت درهای بسته بهارستان باقی مانده است!
