تداوم روند صعودی بازار سرمایه
جهان‌صنعت – بازار سرمایه در روز گذشته با تداوم روند صعودی، توانست بار دیگر شاخص‌ها را به سمت سطوح بالاتر هدایت کند. هرچند همچنان نشانه‌هایی پررنگ و واضح از ضعف در عمق معاملات به چشم می‌خورد اما شاخص‌کل بورس با رشد ۵هزار واحدی معادل ۱۸/۰درصد، در سطح ۲میلیون و ۸۴۳هزار و ۹۰۵واحد ایستاد. شاخص‌کل هم‌وزن نیز عملکرد بهتری داشت و با افزایش ۲۵۰۰واحدی، معادل ۳/۰درصد رشد کرد و در سطح ۸۵۲هزار و ۷۵۸واحد به کار خود پایان داد اما در سوی دیگر ماجرا، جریان نقدینگی همچنان به ضرر بازار عمل می‌کند. برخلاف رشد شاخص‌ها، سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی دیروز شاهد خروج ۷۲۶میلیارد تومان پول حقیقی بود. این موضوع در کنار ارزش معاملات خرد حدود ۸هزار‌میلیارد تومانی، از ادامه وضعیت نیمه‌جان بازار و میل ضعیف سهامداران به ورود پول جدید حکایت دارد. این شرایط نشان می‌دهد که صعود شاخص‌ها بیشتر از آنکه حاصل موجی قدرتمند از تقاضا باشد، ناشی از تحرکات محدود در نمادهای مشخصی بودند که با توجه به رشد شاخص‌کل هم‌وزن نمی‌توان ادعا کردند همه آنها شاخص‌سازان و بزرگان بوده‌اند بلکه حتی با توجه به اختلاف رشد شاخص‌کل و شاخص‌کل هم‌وزن می‌توان گفت عمده سبزپوشان در میان غول‌های بازار نبوده‌اند.
قدرت خرید حقیقی‌ها نیز منفی ۰۳/۱ ثبت شد که یعنی فروشندگان حقیقی همچنان دست بالا را دارند و تمایل به نقد کردن سهام، بیش از میل به خرید بوده است. سرانه فروش نیز نسبت به سرانه خرید برتری داشت و این موضوع بار دیگر مهر تاییدی بر غلبه جو فروش در بخش قابل‌توجهی از بازار است.
در پایان معاملات، حدود ۴۶درصد نمادها در محدوده منفی قیمتی بسته شدند که نشان می‌دهد بخش بزرگی از بازار با وجود رشد شاخص‌ها، حال و روز چندان مطلوبی نداشته است. در این میان، صندوق‌های درآمد ثابت نیز با ورود ناچیز ۲میلیارد تومان پول حقیقی، تحرک خاصی از خود نشان ندادند و همچنان در حالت محافظه‌کارانه به سر می‌برند.
در مجموع می‌توان گفت بازار سهام با وجود رشد عددی شاخص‌ها، هنوز با چالش‌های مهمی در حوزه نقدینگی، اعتماد عمومی و وزن معاملات دست‌وپنجه نرم می‌کند. این رشدها اگر با ورود پول همراه نشوند، پایدار نخواهند بود.
در میانه اخم و لبخند
بازار سرمایه در روزهای اخیر چهره‌ای متغیر و غیرقابل پیش‌بینی از خود به نمایش گذاشته است و گاهی معامله‌گران را امیدوار می‌کند و گاهی همه را به شک می‌اندازد که آیا این بازار واقعا قصد صعود دارد یا هنوز درگیر تردید و بی‌تصمیمی است. آنچه از روند کلی معاملات این هفته پیداست، تکرار رفتاری پرنوسان و متزلزل است. شاخص‌کل بورس که مدت‌هاست در نقش بازیگر اول صحنه ظاهر شده، همچنان با حرکت‌های سبزرنگ اما کم‌جان، سعی دارد تا تصویر مثبتی از وضعیت بازار ارائه دهد. این در حالی است که بسیاری از نمادها در دل بازار، با فشار فروش‌های مقطعی و ورود و خروج‌های بی‌برنامه سرمایه‌گذاران دست‌وپنجه نرم می‌کنند. بررسی عمق بازار و جریان ورود و خروج نقدینگی نشان می‌دهد که هرچند میل به رشد در بخشی از سهام وجود دارد اما این میل هنوز به قدرتی قابل‌اتکا برای صعود مستمر تبدیل نشده است. برخی تحلیلگران این وضعیت را ناشی از تعارض بین نگاه کوتاه‌مدت معامله‌گران و افق‌های بلندمدت سرمایه‌گذاری می‌دانند. از سوی دیگر، فقدان اخبار محرک یا گزارش‌های مالی غافلگیرکننده در روزهای اخیر نیز موجب شده تا بازار در یک وضعیت خنثی و ناپایدار باقی بماند.
با این حال، نوع واکنش بازار به حمایت‌ها و اصلاح‌های مقطعی نشان می‌دهد که احتمال تغییر فاز رفتاری در روزهای آینده وجود دارد. به عبارتی دیگر، بازار نشان داده که در محدوده‌های حمایتی، خریداران با انگیزه بیشتری وارد می‌شوند و از ریزش‌های سنگین جلوگیری می‌کنند. اگرچه این ورودها هنوز به موج‌های پایدار و پرقدرت خرید تبدیل نشده اما نفس حضورشان می‌تواند برای روزهای آینده نشانه‌ای مثبت باشد.
در چنین شرایطی، پیش‌بینی رفتار شاخص‌کل در روز آینده کار ساده‌ای نیست اما با توجه به واکنش‌های انتهای معاملات امروز و کاهش هیجان فروش، می‌توان انتظار داشت که فردا بازار با حال و هوایی متعادل‌تر و شاید کمی مثبت‌تر آغاز شود. هرچند تجربه نشان داده که شاخص‌کل، حتی در روزهایی که بیشتر نمادها با افت مواجه هستند، می‌تواند مثبت باقی بماند و خود را از واقعیت عینی بازار جدا کند.
غافلگیری فصلی بازار
بیشتر گزارش‌های فصلی که در روزهای اخیر منتشر شده‌اند، نشان‌دهنده بهبود جدی عملکرد شرکت‌ها در بازار سرمایه هستند. برخلاف انتظارات معمول، بسیاری از این گزارش‌ها نه‌تنها قابل قبول، بلکه فراتر از انتظار ظاهر شدند و تصویری امیدوارکننده از وضعیت شرکت‌ها ارائه دادند. این سطح از کیفیت در گزارش‌های مالی، در چند فصل اخیر کمتر دیده شده بود و حالا تحلیلگران با دقت بیشتری عملکرد سه‌ماهه را زیر ذره‌بین برده‌اند. نمونه بارز این وضعیت، نماد خودرو است. اگرچه در نگاه اول، همچنان با زیان خالص مواجه است اما بررسی سود ناخالص شرکت، تصویر متفاوتی ارائه می‌دهد. زیان اعلام شده، بیشتر مربوط به عملکرد گذشته و اثرات انباشته آن است. از سوی دیگر، با کاهش سهم هزینه‌های مالی در دوره‌های آتی و حذف برخی درآمدهای متفرقه غیرپایدار، انتظار می‌رود ساختار سودآوری ایران‌خودرو بهبود یابد. نکته کلیدی، برنامه شرکت برای تغییر ترکیب تولید و افزایش قیمت‌ها در سال آینده است که اگر طبق پیش‌بینی‌ها پیش برود، می‌تواند خودرو را وارد فاز سوددهی کند.
از طرفی، صنعت پالایشی نیز عملکردی بسیار درخشان به ثبت رسانده است. بیشتر پالایشگاه‌ها توانسته‌اند سودآوری چشمگیری را در این فصل تجربه کنند که عمدتا ناشی از بهبود نرخ فرآورده‌ها، ثبات در نرخ خوراک و افزایش بهره‌وری عملیاتی بوده است. این گزارش‌های قوی، امید تازه‌ای به بازار داده‌اند که طی هفته‌های اخیر تحت‌تاثیر عوامل بیرونی، فضای رکودی را تجربه کرده بود.
در مجموع، با تکیه بر داده‌های منتشر شده، می‌توان گفت فصل جاری یکی از فصول درخشان در گزارش‌دهی شرکت‌ها بوده است. اگرچه سرمایه‌گذاری در بورس همواره نیازمند نگاه بلندمدت است اما در کوتاه‌مدت نیز این گزارش‌ها می‌توانند به‌عنوان سیگنالی مثبت برای فعالان بازار تلقی شوند. بازار به چنین نقاط امیدبخشی نیاز داشت و حالا به‌نظر می‌رسد موتور محرکه جدیدی برای بازگشت اعتماد در حال روشن شدن است.
سیمانی‌های همیشه جذاب
گروه سیمان در تیرماه توانست دوباره جان بگیرد و با ثبت رکوردی تازه در حجم معاملات ماهانه، نشان دهد که تقاضا برای این محصول استراتژیک همچنان پابرجاست. آمارهای منتشر شده از بورس کالا حاکی از آن است که تیرماه، پررونق‌ترین ماه بازار سیمان در سال ۱۴۰۴ بوده است؛ ماهی که در آن بسیاری از کارخانه‌های سیمانی با افزایش حجم فروش و رقابت‌های قیمتی، توانستند جایگاه خود را در بازار تثبیت کنند. در این میان، برخی از نمادهای بورسی سیمانی بیشتر از سایرین در مرکز توجه خریداران و رقابت قیمتی قرار گرفتند. نمادهایی نظیر سقاین، سباقر، سمازن، سصوفی و سخاش با ثبت بیشترین حجم رقابت در معاملات، نقش اصلی را در رشد بازار سیمان ایفا کردند. این رقابت‌ها نشان می‌دهد که بازار با وجود رکود نسبی در برخی صنایع، همچنان برای محصولات پایه‌ای مثل سیمان جذابیت دارد.
از سوی دیگر، تحلیلگران معتقدند بازگشت رونق به بازار سیمان می‌تواند نشانه‌ای از تحرکات جدید در بخش ساخت‌وساز یا افزایش تقاضای صادراتی باشد. در عین حال، برخی فعالان بازار معتقدند بخش عمده‌ای از این رشد، ناشی از انتظارات تورمی و پیش‌خور شدن قیمت‌ها در مواجهه با نوسانات ارزی است. با این حال، رشد معاملات در تیرماه نشان می‌دهد که بازار سیمان همچنان یکی از بازیگران مهم بورس کالا باقی مانده و نمادهای سیمانی می‌توانند در صورت تداوم تقاضا، نقش پررنگ‌تری در معاملات ماه‌های آینده ایفا کنند. حال باید دید که در مردادماه نیز این روند ادامه خواهد داشت یا خیر.
