بورس؛ آینه تقابل بیم و امید
جهان‌صنعت- هفته گذشته بورس تهران روزهای پررونقی را پشت سر گذاشت و نشان داد تمایل دارد به هر شکل ممکن خود را از چرخه سقوطی که در آن گرفتار شده است نجات دهد. به این ترتیب بازار سهام از آرامش نسبی در بازار ارز و طلا نهایت استفاده را کرد تا یکه‌تاز جذب سرمایه‌های حقیقی بازار باشد.
روز سه‌شنبه ۱۸شهریور‌ماه بازار سرمایه هفته خود را با حجم معاملات بیش از ۹هزار میلیارد تومان به پایان برد. اگرچه بازار با عرضه‌های قابل پیش‌بینی مواجه شد اما در سمت تقاضا برای هر عرضه مشتری وجود داشت و همین عامل باعث ثبت ارزش معاملات بیش از میانگین هفته قبل شد.
در نهایت شاخص‌کل روی عدد ۲میلیون و ۶۲۹هزار واحد ایستاد. در این بین صندوق‌های اهرمی که روزهای متوالی ریزش و خروج سرمایه را تجربه کرده بودند، با ثبت بازدهی ۴۶/۱۵درصدی هفته درخشانی را پشت سر گذاشتند. همچنین گروه بانکی، فولادی، معدنی و پالایشی بیشترین جذب سرمایه حقیقی را داشتند.
نقش پررنگ خودرویی‌ها در بازار سهام
اما نکته قابل تامل در رابطه با گروه خودرو و قطعه‌سازهاست که با توجه به اخبار مربوط به پرداخت بدهی قطعه‌سازان و همین‌طور تقاضا روی دو نماد مهم این گروه یعنی ایران‌خودرو و سایپا باعث رونق بازار سرمایه شدند و حجم معاملات بالایی را به ثبت رساندند اما به یکباره روز پنجشنبه و در تعطیلی بازار خبر مربوط به محکومیت ایران‌خودرو با شکایت سازمان تعزیرات حکومتی و موضع متقابل ایران‌خودرو با اطلاعیه‌ای که روی کدال درج شد شگفتی فعالان بازار را برانگیخت که به احتمال زیاد فضای بورس را در هفته پیش رو تحت‌تاثیر خود قرار خواهد داد.
فرصت‌ها و تهدیدهای پیش روی بازار سرمایه
با توجه به رخدادهای سیاسی و اقتصادی هفته گذشته و نیز فضای بازار سرمایه در این هفته بازار با چند مساله مواجه خواهد بود؛
– برهم خوردن آرامش روانی بازار
اخبار مربوط به ایران‌خودرو که در بالا به آن اشاره شد از جهت برهم خوردن آرامش روانی بازار حایز اهمیت است چرا که نماد خودرو به طور سنتی همیشه یک پای رونق یا رکود بازار بوده تا آنجا که گاهی تشکیل صف فروش روی این نماد با عرضه در نمادهای دیگر و چه بسا قرمز شدن تابلوی بورس همراه بوده است. حال باید دید با توجه به اینکه حکم صادره علیه ایران‌خودرو غیر‌قطعی بوده و قابلیت اعتراض دارد، دعوای حقوقی ایران‌خودرو و سازمان تعزیرات در نهایت به کدام سمت و سو خواهد رفت اما تا آن زمان همچنان سرمایه‌گذاران در تعلیق تصمیم گیری به سر خواهند برد.
با این حال در رابطه با کاهش آثار منفی این خبر بر کلیت بازار انتظار می‌رود بازارساز نسبت به حمایت از بازار اقداماتی انجام دهد چرا که واکنش‌ها نسبت به اخبار در بازار سرمایه همواره سریع و گسترده اتفاق می‌افتد به‌خصوص واکنش به این دست خبر که مستقیما سودآوری شرکت‌ها را هدف قرار می‌دهد.
-احتمال غلبه عرضه بر تقاضا در کلیت بازار
با مدنظر قرار دادن رشد بازار طی دو هفته گذشته می‌توان انتظار داشت آن دسته از سهامداران که به سود نسبی رسیده‌اند و یا به میزانی از ضررهای هفته‌ها و ماه‌های گذشته‌شان کاسته شده است، نسبت به فروش و نقد کردن دست‌کم بخشی از سهام خود اقدام کنند که می‌توان آن را جزیی از طبیعت بازار تفسیر کرد.
چنانکه معامله‌گران در پایان هفته شاهد بودند در برخی از گروه‌های بازار این اتفاق رخ داد اما اگر این روند با عرضه‌های گسترده‌ای از سوی حقوقی‌ها نیز همراه شود، مجددا فضای سردرگمی و تردید بازار را فراخواهد گرفت چرا که از روزهای تلخ معاملاتی بازار بیش از چند هفته نگذشته و گرچه بازار چندین روز مداوم ورود پول را ثبت کرده است اما همین سرمایه‌ها همچنان انگشت بر ماشه فروش دارند و در صورت خروج آنان در مقطع فعلی بورس با سقوط و رکودی عمیق‌تر مواجه خواهد شد.
-تاثیر ریسک‌های سیاسی بر بازار
به نظر می‌رسد با توجه به توافقی که در چند روز گذشته میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صورت گرفت تا حدودی از فشار و تنش بر فضای داخلی کاسته شد. البته باید منتظر ماند تا ابعاد و جزئیات این توافق شفاف‌تر شود اما دست‌کم می‌توان برای این هفته تاثیر ریسک‌های منفی سیاسی را در بازار کم دانست.
اگرچه باید در نظر داشت که مشخص نیست آیا این توافق می‌تواند منجر به توقف روند فعال‌سازی مکانیسم ماشه شود یا خیر اما حداقل می‌توان امیدوار بود که در یک جبهه سیاست خارجی، دولت حداقل برای مدتی موفق به کاهش تنش بین‌المللی و خریدن زمان برای ایجاد فضای مذاکراتی فراهم آورده است که یک نشانه آن از منظر اقتصادی کاهش تقاضای کاذب برای ارز در بازار و اصلاح قیمتی دلار طی چند روز اخیر است.
در مجموع با توجه به موارد گفته شده می‌توان اینگونه نتیجه‌گیری کرد که همچنان اخبار و فضای مثبت در بازار بر اخبار منفی آن برتری دارد و با اضافه کردن این فاکتور که بازار هنوز جذابیت قیمتی خود را حفظ کرده است، احتمال می‌رود فعالان بازار همچنان وزن بیشتری به خرید سهام و باقی‌ماندن در بازار سرمایه بدهند چرا که به نظر می‌رسد بازار با ریسک‌های موجود کنار آمده و تا زمانی که اخبار منفی بزرگ‌تری بازار را تحت‌الشعاع خود قرار ندهد روند فعلی پابرجا خواهد بود.
