اما و اگرهای گردشگری ایران در فردای توافق
اسرافیل شفیع‌زاده، عضو جامعه تورگردانان ایران و دکترای اقتصاد گردشگری از اسپانیا
باید در نظر داشت چنانچه به واقع توافقی صورت بگیرد و روابط اصلاح و تحریم‌ها طبق خواست ایران برداشته شود، نتیجه این موضوع روی بخش گردشگری ایران قابل تجزیه و تحلیل است.
گفتنی است یک بخش مهم از چالش‌های ایران برای جذب گردشگر به بحث تصور عمومی از کشورمان در جهان برمی‌گردد. به هر حال تصور عمومی از وضعیت ایران بخشی صحیح و بخشی ناصحیح است. باید پذیرفت بخشی از تصویر بعضا منفی که از ایران در خارج از کشور وجود دارد نتیجه بی‌عملی ما و استفاده نکردن از فرصت‌های موجود است. معرفی کردن ایران در فضای مجازی مساله‌ای نیست که کسی دست و پای ما را برای انجام آن بسته باشد اما آنطور که باید و شاید به انجام نرسیده است.
چنانچه قصد معرفی ایران به عنوان یک مقصد گردشگری مطرح باشد، معرفی جاذبه‌های کشور ایران در فضای مجازی و رسانه‌های بین‌المللی بسیار اهمیت دارد. متاسفانه اما برخی افرادی که سکان امور را در حوزه گردشگری در مقاطعی در دست می‌گیرند آگاهی کافی درخصوص وضعیت معرفی ایران در جهان ندارند. این فقدان آگاهی باعث می‌شود که تصور کنند ایران کشوری شناخته‌شده است و ملاک آنها هم بیشتر تعداد بالای آثار ثبت جهانی ایران است. این در حالی است که تاثیر سیمای ایران بر گردشگری کشور مطلوب نبوده و نتوانسته‌ایم از فضای مجازی برای معرفی توریسم کشور به شکل کافی و موثر بهره ببریم.
از سوی دیگر فراموش نکنیم که نباید در پهنه اجتماعی اقداماتی انجام گیرد که باعث شود برخی کشورها در شیپور ناامن بودن ایران بدمند. به نظرم دستگاه دیپلماسی باید با رایزنی‌هایی که انجام می‌دهد باعث بهبود وضعیت افکار عمومی جهان درخصوص ایران شود و بتواند موج جهانگردان را به سمت ایران روانه کند.
باید در نظر داشت که امروز جریان غالب رسانه‌های جهان در اختیار جهان غرب است و کمتر پیش می‌آید که این رسانه‌ها درخصوص نکات مثبت ایران صحبت کنند و این وضعیت باعث می‌شود احساس عدم امنیت درخصوص سفر به ایران وجود داشته باشد.
با این تفاسیر به نظرم چنانچه توافق حاصل شده و تحریم‌ها برداشته شود و در کنار آن تبلیغات موثر برای معرفی ایران شکل بگیرد، می‌توان به حل مشکلات گردشگران خارجی در کشور از جمله رفع مشکل دسترسی به سیستم‌های بانکی جهانی خوش‌بین بود، همچنین رفع تحریم‌ها و توافق می‌تواند زمینه جذب سرمایه‌گذاری خارجی در حوزه گردشگری را فراهم کند.
در نظر داشته باشید زمانی که جا‌به‌جایی‌های مالی بزرگ مقیاس بین ایران و سایر کشورها اتفاق بیفتد و بانک‌های خارجی برای پشتیبانی از سرمایه‌گذاری‌های کلان در زیرساخت‌های گردشگری در ایران حاضر باشند، می‌توان به توسعه توریسم امیدوار بود، همچنین توسعه کشتیرانی و گردشگری دریایی همه به نوعی به توسعه صنعت گردشگری و حصول توافق وابسته است.
به نظرم یکی دیگر از اتفاقات مثبت پس از توافق و لغو تحریم‌ها این است که می‌توان امیدوار بود سرمایه‌گذاران خارجی به سرمایه‌گذاری در ایران روی بیاورند و زنجیره‌های بین‌المللی به کشور آمده و سرمایه‌گذاری کنند. در سال۲۰۱۵ (بعد از توافق برجام) شاهد مسافرت‌های دسته‌جمعی از اقصی نقاط جهان به ایران بودیم اما پس از تصمیم ترامپ برای خروج از برجام، این سفرهای دسته‌جمعی به ایران نیز کاهش یافت و این امر نشانی از اثرات توافق احتمالی بر گردشگری است.
به نظرم برای استفاده از فرصت بعد از توافق احتمالی اما لازم است که مجلس شورای اسلامی مصوبه‌ای داشته باشد که سرمایه‌گذاران خارجی را تشویق به حضور در ایران کند. در حال حاضر سرمایه‌گذاران خارجی در حوزه گردشگری بیشتر به سرمایه‌گذاری در عربستان سعودی، امارات‌متحده عربی و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس راغب هستند و شرایط این کشورها در قیاس با ایران به لحاظ شانس بازگشت سرمایه و کسب سود مساعدتر است. نتیجه این وضعیت رشد بالای سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه هتلداری در کشورهای عربی و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس است.
