افت مخاطب یا بحران اعتماد؟
جهان صنعت– تعداد تماشاگران سینما در هشت‌ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته از ۲۰میلیون نفر به ۱۶میلیون نفر رسیده که به نظر می‌رسد علت آن را نمی‌توان تنها در دلایل غیرسینمایی جستجو کرد.
بررسی آمار ثبت‌شده در سامانه مدیریت و فروش سینماها(سمفا) نشان می‌دهد که فروش کلی سینما از ابتدای فروردین ۱۴۰۴تا پایان ۱۵آبان امسال به بیش از ۱۳۲۰میلیارد تومان رسیده و در این مدت ۱۶میلیون و ۶۵۵هزار نفر هم تماشاگر فیلم‌های اکران شده در سالن‌های سینمایی بودند. در این هشت‌ماه پرفرازونشیب ایران که جنگ ۱۲روزه و حواشی آن بر میزان مخاطبان و فروش سینما بی‌تاثیر نبود پرفروش‌ترین فیلم سینماها «پیرپسر» با ۲میلیون‌و۲۱نفر تماشاگر بوده و اگرچه تعداد مخاطبانش از فیلم «مرد عینکی» کمتر بود اما ۱۸۱میلیاردو۵۰۸میلیون‌تومان فروش در گیشه برایش ثبت شده است. «مرد عینکی» که دومین فیلم پرفروش سال تا نیمه آبان است با ۲میلیون‌و۲۷۴هزارنفر تماشاگر به میزان ۱۷۶میلیاردتومان بلیت فروخته و اکرانش همچنان ادامه دارد. سومین فیلم پرفروش گیشه در هشت‌ماه ابتدایی سال نیز «صددام» است که با یک‌میلیون‌و۶۸۶هزارنفر تماشاگر به فروش ۱۳۴میلیارد تومان رسید. نکته قابل‌توجه مقایسه آمار هشت‌ماه ابتدایی امسال با مدت مشابه سال۱۴۰۳ است که اگرچه به مدد افزایش قیمت بلیت سینماها فروش کلی فیلم‌های امسال بیشتر از سال گذشته بوده ولی تعداد مخاطبان تقریبا نزدیک به ۴میلیون(۳میلیون و ۹۳۶هزار) نفر کمتر شده است. طبق آمار سمفا، از اول فروردین تا پایان ۱۵آبان سال۱۴۰۳ فروش کلی سینما ۱۱۵۴میلیاردتومان بوده و بیش از ۲۰میلیون‌و ۵۹۱هزار نفر به تماشای فیلم‌های روی پرده رفته بودند. پرفروش‌ترین فیلم در آن مقطع «تگزاس۳» بوده که از زمان اکرانش یعنی خردادماه ۱۴۰۳ تا نیمه آبان ۴میلیون و ۴۱۹هزار نفر تماشاگر داشته و بعداز آن فیلم‌های «تمساح خونی» و «زودپز» در رده‌های بعدی قرار داشته که هر کدام بیش از ۲میلیون نفر تماشاگر داشتند.
کارشناسان سینمایی برای کاهش آمار مخاطبان سینما دلایل مختلفی را از جمله حال و هوای اجتماعی و اقتصادی مردم بیان می‌کنند و یک دلیل مهم دیگر را هم اشباع مخاطب از تماشای فیلم‌های کمدی می‌دانند اما اگر به آمار امسال برگردیم از ابتدای آبان تاکنون سه فیلم «آقای زالو»، «کج پیله» و انیمیشن «یوز» پرفروش‌ترین فیلم‌های دو هفته گذشته بودند. «قرمز یواش» هم که تقریبا بی‌سروصدا از دو روز قبل روی پرده آمده فعلا ۲۱سالن در اختیار دارد و تا بامداد جمعه بیش از ۲۰۰ بلیت فروخته است. فیلم «پیرپسر» هم که چند روز پیش نسخه غیرقانونی و قاچاق آن در فضای مجازی منتشر و برای جبران خسارت به سرعت راهی اکران آنلاین در یکی از پلتفرم‌های اینترنتی شد پس از گذشت چند روز در آنجا نیز توقیف شده ولی با وجود فروش ۶۰هزار بلیت و اینکه نسخه رایگان آن با بهترین کیفیت در دسترس بوده هنوز مشکلش برای ادامه اکران آنلاین برطرف نشده است. به این ترتیب فیلم پرحاشیه اکتای براهنی پس از حدود پنج‌ماه اکران در سینما با ۲میلیون‌و۲۱هزارنفر تماشاگر و ۱۸۱میلیاردو۵۰۸میلیون تومان فروش به کار خود پایان داد. در میان فیلم‌های روی پرده پیش‌بینی می‌شد که دو فیلم «غریزه» و «آقای زالو» با توجه به تبلیغات خبری و حاشیه‌ای و همچنین گروه بازیگران مخاطبان بیشتری را به سینما بکشانند اما با توجه به مدت زمانی که روی پرده بودند در مقایسه با برخی دیگر از فیلم‌های سال گذشته در جذب مخاطب عقب‌تر هستند.
براساس اطلاعات ثبت‌شده تا بامداد جمعه ۱۶آبان‌ماه نیز وضعیت فروش و تعداد تماشاگران فیلم‌های روی پرده نشان می‌دهد که فیلم «مرد عینکی» به کارگردانی کریم امینی با ۲میلیون و ۲۷۴هزارنفر تماشاگر و ۱۷۶میلیارد و ۷۱۲میلیون تومان فروش در صدر جدول قرار دارد. پس از آن فیلم «زن و بچه» ساخته سعید روستایی با یک‌میلیون و ۱۵۰هزار نفر تماشاگر و فروش ۹۹میلیارد و ۹۸۲میلیون تومان در جایگاه بعدی قرار گرفته است. فیلم «قسطنطنیه» به کارگردانی کریم امینی نیز توانسته ۷۵۸هزارنفرتماشاگر را جذب کند و فروش آن به ۶۱میلیارد و ۷۸۹میلیون تومان رسیده است.
در میان آثار پویانمایی انیمیشن «یوز» به کارگردانی رضا ارژنگی با ۷۷۸هزارنفر تماشاگر و ۴۹میلیاردو۸۹۲میلیون‌تومان فروش عملکرد قابل‌توجهی داشته است. فیلم «ناجورها» به کارگردانی محمدحسین فرحبخش نیز با ۶۳۱هزار نفر تماشاگر و ۴۸میلیارد و ۵۸۲میلیون تومان فروش در میان آثار پرمخاطب قرار می‌گیرد. در ادامه فیلم «کج پیله» ساخته هاتف علیمردانی با ۴۰۷هزار نفر تماشاگر و ۳۳میلیاردو ۵۴۱میلیون تومان فروش قرار دارد. «آقای زالو» به کارگردانی مهران احمدی توانسته ۲۷۹هزارنفر را به سالن‌های سینما بکشاند و فروش آن به ۲۴میلیارد و ۵۲۱میلیون تومان رسیده است. پس از آن فیلم «ناتور دشت» به کارگردانی محمدرضا خردمندان با ۲۵۱هزارنفر تماشاگر و فروش ۱۹میلیاردو ۹۵۹میلیون تومان در جدول فروش قرار گرفته است. فیلم «گوزن‌های اتوبان» به کارگردانی ابوالفضل صفاری نیز با ۱۶۸هزار نفر تماشاگر و فروش ۱۴میلیارد و ۸۲۹میلیون تومان در ادامه فهرست دیده می‌شود. فیلم «فرمانروای آب» ساخته مجید اسماعیلی ۲۲۸هزار نفر تماشاگر داشته و فروش آن ۱۱میلیاردو۶۶۴میلیون تومان ثبت شده است. فیلم «لاک پشت» به کارگردانی بهمن کامیار نیز با ۱۲۱هزارنفر مخاطب به فروش ۱۰میلیاردو۹۸۱میلیون تومان رسیده است. فیلم «مجنون» به کارگردانی مهدی شاه‌محمدی هم ۱۴۲هزار نفر تماشاگر داشته و فروش آن ۱۰میلیاردو۳۴۲میلیون تومان بوده است. در میان آثار کم‌فروش‌تر فیلم «غریزه» ساخته سیاوش اسعدی با ۸۰هزار نفر تماشاگر و فروش ۷میلیارد و ۳۷۰میلیون تومان قرار دارد. «بچه مردم» به کارگردانی محمود کریمی نیز ۷۰هزار نفر مخاطب و ۵میلیاردو۸۲۵میلیون تومان فروش داشته است. فیلم «آدم فروش» به کارگردانی محمود کلاری با ۴۶هزارو۹۶۳ نفر تماشاگر و ۳میلیاردو۷۹۴میلیون تومان فروش در ادامه فهرست دیده می‌شود. فیلم «سالن ۴» نیز به کارگردانی حسین ترک‌جوش تا این مقطع ۱۰هزار نفر تماشاگر و ۸۸۸میلیون تومان فروش داشته است.
«سینما متروپل» ساخته محمدعلی باش‌آهنگر با ۹۵۰۰ نفر تماشاگر و ۶۹۶میلیون تومان فروش و «ملکه آلیشون» ساخته ابراهیم نورآور با ۱۰هزار نفر تماشاگر و ۶۶۶میلیون تومان فروش در رده‌های پایین‌تر قرار دارند. فیلم «لیپار» به کارگردانی حسین ریگی نیز با ۳۶۰۰نفر تماشاگر فروش ۲۹۸میلیون تومان را ثبت کرده است. در ادام فیلم «حرکت آخر» به کارگردانی شهاب حسینی با ۲۵۳۰نفر تماشاگر و فروش ۲۳۶میلیون تومان و فیلم «شاه نقش» ساخته شاهد احمدلو با ۹۲۹ نفر تماشاگر و ۹۲میلیون‌و ۹۳۹هزار تومان فروش قرار گرفتند. درنهایت تازه‌ترین فیلم واردشده به جدول «قرمز یواش» به کارگردانی علی جبارزاده بوده که تاکنون ۲۲۸نفر تماشاگر داشته و تنها ۲۳میلیون‌و۲۲۱هزارتومان فروش برای آن ثبت شده است.
تقدیر هیات داوران قرار گرفت. نمایش «پرومته» نیز به کارگردانی علیرضا مظفری عنوان برگزیده بهترین طرح و ایده را از آن خود کرد. در بخش کودک هم نمایش «حامیان محیط‌زیست» به کارگردانی سوران حسینی عنوان نمایش برگزیده بخش کودک را به دست آورد. در همین بخش الهه پورجمشید به‌عنوان برگزیده بازیگری زن و آراد مرادی به‌عنوان بازیگر برگزیده نوجوان معرفی شدند.
امیر زارع‌زاده و پژمان جمشیدی در بخش کودک و بزرگسال عضو هیات داوران بودند و الهام دارابی به‌عنوان منتقد و مجری آیین پایانی حضور داشت. جعفر دهقان، بازیگر سرشناس سینما و تئاتر ایران نیز به‌عنوان مهمان ویژه مراسم مورد تقدیر قرار گرفت. جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی کرکوک با هدف گسترش تعاملات فرهنگی و هنری میان هنرمندان منطقه، تبادل تجربیات و ترویج هنر خیابانی برگزار شده و حضور پررنگ گروه‌های ایرانی جلوه‌ای ویژه به این رویداد بخشید.
