آیا ماچا همان چای سبز است؟ پاسخ یک متخصص تغذیه
جهان صنعت، تصاویر لاته سبز، ماکیاتو، امریکانو، بستنی ماچا و دسر‌های زمردی‌رنگ با جذابیت بصری بالا، این روز‌ها فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی را پر کرده است. انگار چای سر صبح دیگر معنایی ندارد؛ اگر میخواهیم روزی متفاوت داشته باشیم، باید صبحمان را با یکی از این نوشیدنیها شروع کنیم؛ نوشیدنیهای لوکسی که حس خاص بودن را به مصرف‌کنندگان القا میکنند. گاهی هم این نوع محصولات آنقدر میان مردم محبوب میشوند که با افزایش قیمت یا کمبود روبه‌رو میشوند. به گفته دکتر عبدالرضا نوروزی، قیمت جهانی قهوه به دلیل افزایش مصرف ایرانیها طی سه سال گذشته ۱۵ درصد گرانتر شده است.
عبدالرضا نوروزی، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه قهوه یکی از قدیمیترین نوشیدنیهای تاریخ است، میگوید: «تاریخچه قهوه به حدود سه هزار سال پیش میرسد. قهوه از نظر نژادی دو دسته دارد؛ قهوه عربیکا که برای مناطق یمن و اتیوپی است و قهوه روبوستا که نژادی آمریکایی دارد. قهوه عربیکا معمولاً مزه شیرینتری دارد، اما اسیدیته وکافئین آن کمتر است. قهوه روبوستا تیره‌رنگ است و کافئین بیشتری دارد و به طور کلی قهوه ارزانقیمتتری است به این دلیل که هر درخت قهوه روبوستا سه‌ونیم برابر بیشتر از درخت قهوه عربیکا باردهی دارد.»
قهوه، نوشیدنی فراسودمند
دکتر نوروزی درباره فواید قهوه و چای میگوید: «اگر بخواهم به زبان ساده در مورد این دو نوشیدنی پرطرفدار بگویم، خداوند چای و قهوه را برای کمک به انسانها آفریده است. برای اینکه انسانها مداوم در حال تلاش و فعالیت هستند، نیاز به مصرف مواد و خوراکی‌ای دارند که انرژی کافی را تا پایان شب به آنها بدهد و چای و قهوه در بدن انسان مثل مواد انرژی‌زا و دوپینگ عمل می‌کند. مواد عمده تشکیل‌دهنده نوشیدنی قهوه، آب است و میتواند آب بدن انسان را تأمین کند. قهوه دارای مواد مغذی است که اثرات بسیاری در سلامتی افراد دارد؛ آنتیاکسیدانهای قوی که برای خنثی‌سازی بدن از هوای آلوده و کمک به وضعیت قلب و عروق بسیار کارایی دارد. رنگ قهوهای دانههای قهوه نشانه وجود آنتی‌اکسیدان است، به همین دلیل قهوه را به عنوان نوشیدنی فراسودمند نامگذاری میکنند.»
کافئین، ماده دیگر قهوه است که ضرورت مصرف آن را دوچندان می‌کند. این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در اینباره توضیح میدهد: «کافئین ماده محرکی است که مغز انسان برای آن گیرنده دارد. وقتی قهوه مصرف میکنیم، گیرندههای مغز، کافئین را دریافت میکنند و همین فرآیند باعث میشود حس انرژی و آرامش بیشتری در سیستم عصبی ایجاد شود. همچنین نوشیدن قهوه با افزایش ضریب هوشیاری مغز و با تنگتر شدن مردمکهای چشم، سبب بینایی بهتر چشم هم میشود. اما همین انتقال انرژی میتواند سبب افزایش ضربان قلب و خونرسانی بیشتر به عضلات بدن شود. به همین دلیل برخی از مردم با خوردن قهوه میگویند دچار تپش قلب میشوند. این افراد نسبت به کافئین قهوه حساسیت دارند و توصیه میشود کمتر قهوه مصرف کنند.»
به گفته این متخصص تغذیه، بر اساس تحقیقات انجام شده، کمتر از ۱۰ درصد مردم دنیا نسبت به کافئین قهوه حساسیت دارند. البته ایرانیها جزو نژادی هستند که حساسیت کمتری نسبت به قهوه نشان میدهند.
ماچا، چای سبز
از منوی کافه‌های لوکس تهران تا پست‌های اینستاگرامی و ویدیو‌های مجازی، ماچا نه‌تنها یک نوشیدنی، بلکه نمادی از سبک زندگی مدرن و سلامت‌محور شده، اما در واقعیت چای ماچا همان چای سبز است که در سایه رشد داده شده است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره تبلیغات بلاگر‌ها از خواص این چای ژاپنی میگوید: «گیاه چای به شکل برگ است، با چیدن برگها و فرآیندی که روی آن انجام میشود، انواع چای شکل میگیرد. اگر فرآوری کمتری در برگ چای انجام شود، تبدیل به چای سبز میشود. حالا کشور ژاپن برخی از این برگهای چای را در سایه و با نور کم کشت می‌کند و به همین دلیل رشد کند و با بازدهی کمتری دارد. همین خصیصه سبب شده رنگ سبز خوشرنگی هم داشته باشد. با فرآیندی که روی این نوع برگ چای انجام میشود، پودر نرمی شکل میگیرد که حلال آب است و ژاپنیها آن را «ماچا» مینامند و خواصش همان خواص چای سبز است.»
دکتر نوروزی با بیان اینکه این چای به دلیل کندی رشدی که دارد، گران‌قیمت است، میگوید: «۹۵ درصد چای که به عنوان ماچا در دسترس ماست، چای سبز خودمان است که رنگ خوراکی به آن اضافه میکنند تا سبزتر و شبیه چای ماچا ژاپنی به نظر برسد. اما به طور کلی ماچا به عنوان چای سبز برای سلامتی مفید است و حتی میتوان همراه قهوه هم نوشید. اگر دیده میشود بلاگر‌ها به یکباره به سمت نوعی از نوشیدنی سوق پیدا میکنند، حتماً نفع اقتصادی برایشان دارد، اما طرف دیگر ماجرا مردمی هستند که به دنبال مزههای جدید و تنوع غذایی میگردند و به نوعی میخواهند برای فراغ از مشکلات کار و دغدغههای روزمره، تجربه جدیدی در خوردن یا نوشیدن کسب کنند. هیچ ایرادی ندارد، اما باید بدانند چای ماچا همان چای سبز است.»
ایران
