چشمانداز ورود رسمی رمزارزها به بورس
بهمن فلاح، تحلیلگر بازار سرمایه
به گفته حجتاله صیدی رییس سازمان بورس و محمود گودرزی مدیرعامل شرکت بورس تهران قرار است ETFهای رمزارزی زیر نظر سازمان بورس شکل بگیرند. مزیت اصلی این صندوقها شفافیت قیمتی است چراکه نرخ رمزارزها معادل دلاری و مبتنی بر بازار آزاد محاسبه میشود و امکان دستکاری یا ایجاد رانت ارزی وجود نخواهد داشت.
باید توجه داشت که حوزه رمزارزها یک حوزه چندسازمانی است؛ به این معنا که وزارت ارتباطات، بانک مرکزی و سازمان بورس بهطور همزمان باید مدیریت آن را برعهده داشته باشند.
در حال حاضر سازمان بورس بهعنوان متولی این حوزه در نظر گرفته شده است؛ موضوعی که پیشتر نیز مطرح شده بود و الگوبرداری از بورسهای موفق جهان به شمار میرود. بهعنوان نمونه در آمریکا متولی رمزارزها بورس این کشور است که با ایجاد صندوقهای ETF توکنی، مجوز صندوقها را صادر کرده و پرتفوی متشکل از رمزارزها تشکیل میدهند تا سرمایه جذب شود.
در این ساختار، سازمان بورس بستر معاملاتی واحدهای صندوق را فراهم کرده و بر فعالیت آنها نظارت میکند، همچنین با عرضه اولیه مسیر جذب سرمایه هموار میشود.
در ایران نیز باید فرآیند ورود به حوزه رمزارزها به شکل رسمی و قانونی از سالهای۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ آغاز میشد تا از خروج ارز جلوگیری شود.
طبق برآوردها حدود ۷۰ تا ۸۰درصد فعالان رمزارز به دنبال نوسانگیری هستند و به دلیل نبود متولی مشخص، پلتفرمهای بیهویت و مشکلات متعددی شکل گرفته است.
حالا ورود سازمان بورس به این حوزه اتفاقی مثبت تلقی میشود زیرا ساختار مدیریتی و صندوقها پیچیده نیست و تنها به جای سهام و طلا، پرتفویی از ارزهای دیجیتال تشکیل میشود. این روند میتواند خروج ارز را کاهش دهد، معاملات را شفاف و به کنترل فرار مالیاتی کمک کند.
از سوی دیگر با ارتباط بازارهای مالی سهامداران میتوانند زیر چتر سازمان بورس و تحت نظارت بانک مرکزی فعالیت کنند. طبق آمار اتاق بازرگانی، حدود ۸ تا ۱۱میلیون ایرانی در بازار رمزارزها فعال هستند که گردش مالی آنها بهمراتب بیشتر از ۷۰ تا ۸۰هزار سهامدار بورس است.
برآورد میشود مالیات سالانه این گروه حدود ۲۰ تا ۳۰هزارمیلیارد تومان باشد که با قانونی شدن رمزارزها افزایش خواهد یافت.