چالش‌های جدی صنعت فولاد ایران
جهان صنعت– در جلسه هیات‌نمایندگان اتاق ایران که یکشنبه ۲۷مهرماه ۱۴۰۴ در محل اتاق ایران برگزار شد احسان دشتیانه، عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با اشاره به مشکلات عمیق صنعت فولاد به دلیل محدودیت‌های شدید انرژی، سیاست‌های ناپایدار دولتی و مشکلات ارزی، خواستار اصلاح کل زنجیره تولید، صادرات و سیاست‌های حمایتی این صنعت استراتژیک شد.
احسان دشتیانه در این نشست گفت: انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران یکی از بزرگ‌ترین انجمن‌های عضو اتاق ایران از نظر تعداد اعضاست و امیدوارم اعضای محترم بیشتر با جایگاه و اهمیت آن آشنا شوند. وی افزود: «صنعت فولاد یکی از صنایع استراتژیک جهان است و ایران در حال حاضر رتبه هشتم یا نهم دنیا را دارد؛ فاصله تولید ایران با هفتمین کشور یعنی آلمان حدود ۳میلیون تن است.»
عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اظهار کرد: در ماه‌هایی که محدودیت‌های گاز و برق نداریم، ظرفیت تولید صنعت فولاد کشور به شکل چشمگیری افزایش می‌یابد اما متاسفانه با محدودیت‌های شدید انرژی در سال‌های اخیر روبه‌رو هستیم که به طور مستقیم بر تولید و صادرات اثرگذار بوده است. وی ادامه داد: اگر بخواهیم وضعیت اقتصاد ایران را مقایسه کنیم، صنعت فولاد به دلیل بازدهی بالا و اشتغالزایی موثر، می‌تواند الگوی مناسبی باشد. به طور مثال اگر کل اقتصاد مانند صنعت فولاد عمل می‌کرد، وضعیت بسیار بهتری داشتیم. وی توضیح داد: در صنعت نفت ایران با وجود ذخایر فراوان، تولید حدود ۵/۳میلیون بشکه در روز است، در حالی که براساس نسبت تولید به ذخیره، باید حدود ۲۴میلیون بشکه تولید می‌کردیم. دشتیانه به اهمیت اشتغالزایی صنعت فولاد اشاره کرد و گفت: هر شغل مستقیم در صنعت فولاد حدود ۲۰شغل غیرمستقیم ایجاد می‌کند. براساس گزارش‌های رسمی، سهم اشتغال مستقیم و غیرمستقیم صنعت فولاد حدود ۸درصد از کل اشتغال کشور است. وی افزود: «اما متاسفانه با وجود این اهمیت، محدودیت‌های انرژی به شدت به تولید ضربه زده و باعث کاهش ظرفیت شده است.
دشتیانه به مشکلات سیاست‌های دولت اشاره کرد و گفت: سیاست‌های ناپایدار و تصمیمات روزانه دولت باعث شده که فضای عدم قطعیت به قطعیت تبدیل شود و فعالان اقتصادی نتوانند برنامه‌ریزی بلندمدت داشته باشند.
وی افزود: براساس پیش‌بینی‌ها، سهم صنعت فولاد از تولید ناخالص داخلی از ۳۳درصد در سال‌های گذشته به ۱۲درصد و تا پایان سال جاری به ۸درصد کاهش خواهد یافت. احتمال دارد این رقم تا ۴درصد نیز کاهش یابد که زنگ خطری جدی برای کل اقتصاد است. وی ادامه داد: در فروردین ماه سال جاری به دلیل محدودیت شدید برق و گاز، بخش قابل‌توجهی از تولید صنعت فولاد متوقف شد و ارزش تولید از دست رفته طی این ماه به ۱۴میلیارد دلار رسید. وی همچنین به مصرف آب و انرژی در این صنعت اشاره کرد و گفت: مصرف آب صنعت فولاد حدود ۱۳۰میلیون مترمکعب در سال است اما به دلیل بازدهی بالا در مصرف، به ازای هر کیلو فولاد تنها ۵/۳ تا ۴ لیتر آب مصرف می‌شود که نسبت به صنایع کشاورزی بسیار پایین‌تر است.» وی افزود: صنعت فولاد حدود ۷درصد مصرف برق کشور را به خود اختصاص داده است که بخش زیادی از آن را از طریق نیروگاه‌های خود تامین می‌کند. با این حال محدودیت‌ها در تامین برق و گاز به شدت بر فعالیت این نیروگاه‌ها تاثیر گذاشته است. عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد تاکید کرد: «از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۴، قیمت گاز حدود ۱۳۰درصد افزایش یافته، در حالی که قیمت محصول فولادی به دلیل سیاست‌های کنترل ارزی چندان افزایش نیافته است. این موضوع فشار سنگینی بر تولیدکنندگان وارد کرده است.» وی در خصوص مشکلات ارزی گفت: «محصولات فولادی با نرخ ارز رسمی حدود ۷۰هزار تومان فروخته می‌شوند اما مواد اولیه با نرخ دلار آزاد حدود ۱۱۰هزار تومان خریداری می‌شود که این باعث کاهش شدید توان رقابتی صنعت شده است.»
