پوتین به دنبال صلح نیست
گروه بین‌الملل– طی روزهای اخیر گزارش‌هایی از سوی مقامات اروپایی منتشر شده که نشان می‌دهد دونالد ترامپ در گفت‌وگوهای خصوصی با رهبران اروپایی ادعا کرده که ولادیمیر پوتین رییس‌جمهوری روسیه، هنوز آماده پایان دادن به جنگ در اوکراین نیست. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که جنگ اوکراین وارد سومین سال خود شده و تلاش‌های دیپلماتیک برای متوقف کردن درگیری‌ها تاکنون بی‌نتیجه مانده است.
جزئیات ادعای ترامپ
طبق گزارشی که وال‌استریت ژورنال در این خصوص منتشر کرده، ترامپ در گفت‌وگوهای غیررسمی با برخی مقامات اروپایی گفته است که پوتین هنوز آماده پایان دادن به جنگ نیست و احتمالا به دنبال دستیابی به اهداف بیشتری در اوکراین است. این اظهارات نشان می‌دهد که ترامپ همچنان بر این باور است که پوتین تنها در صورت تحقق خواسته‌های خود حاضر به مذاکره خواهد بود. در همین رابطه و در حالی که رییس‌جمهوری آمریکا دوشنبه هفته گذشته با پوتین، زلنسکی و برخی دیگر از رهبران اروپایی به صورت تلفنی صحبت کرده، مخالفان ترامپ معتقدند که این اظهارات نشان‌دهنده همدستی غیرمستقیم او با پوتین بوده و ممکن است به تقویت موضع روسیه در جنگ کمک کند اما از سوی دیگر حامیان ترامپ مدعی هستند که او واقع‌بینانه‌تر از دولت بایدن با مساله برخورد می‌کند و به جای ادامه جنگ، به دنبال یک راه‌حل دیپلماتیک است. در این میان مقامات اروپایی نیز نگران هستند، ترامپ حمایت نظامی خود را از اوکراین کاهش داده و فشارها بر کی‌یف و اروپا را برای پذیرش شرایط روسیه افزایش دهد.
در همین راستا تحلیلگران معتقدند ترامپ همواره موضعی مبهم در قبال جنگ اوکراین داشته است. از یک‌سو، او در شعارهای انتخاباتی خود مدعی شده بود که جنگ اوکراین را ظرف ۲۴ساعت خاتمه می‌دهد و اگر به جای بایدن بود، مانع از شروع جنگ می‌شد. از سوی دیگر نیز تحلیل رفتار و صحبت‌های او نشان می‌دهد که گاهی اوقات از پوتین تمجید کرده و سیاست‌های تهاجمی مسکو را توجیه می‌کند.
در واقع ترامپ بارها تاکید کرده که جنگ اوکراین باید از طریق مذاکره پایان یابد. او همچنین معتقد است که غرب با ارسال سلاح به اوکراین تنها باعث طولانی‌تر شدن جنگ شده بنابراین دیدگاه با موضع پیشین ایالات‌متحده مبنی‌بر حمایت قاطعانه از اوکراین در جنگ در تضاد است.
ارتباط ترامپ با پوتین؛ واقعیت یا توهم؟
ترامپ در دوران اول ریاست‌جمهوری خود رابطه نزدیکی با پوتین داشت و حتی پس از حمله روسیه به اوکراین در ۲۰۲۲، از محکوم کردن صریح پوتین خودداری کرد. در نتیجه تحلیلگران معتقدند که ترامپ ممکن است با چنین دیدگاهی حمایت از اوکراین در جنگ را کاهش دهد بنابراین در صورت کاهش حمایت آمریکا از اوکراین، این کشور در موضع ضعف قرار خواهد گرفت و روسیه ممکن است با استفاده از این فرصت، خواسته‌های خود، از جمله الحاق مناطق بیشتری از اوکراین یا تضمین بی‌طرفی این کشور را تحمیل کند. علاوه‌براین اظهارات ترامپ نگرانی‌هایی را در میان متحدان غربی ایجاد کرده است زیرا بسیاری از کشورهای اروپایی به ویژه آلمان و فرانسه نگرانند که تغییر سیاست آمریکا منجر به تضعیف همبستگی غرب در مقابل روسیه شود. در چنین شرایطی درخصوص دورنمای جنگ اوکراین سه سناریو را می‌توان در نظر گرفت؛ نخستین سناریو بحث ادامه جنگ است به طوری که برخی کارشناسان معتقدند، اگر پوتین واقعا به دنبال پیروزی نظامی باشد، جنگ می‌تواند سال‌ها ادامه یابد. در این صورت، اوکراین به حمایت غرب وابسته خواهد بود و هرگونه کاهش کمک‌های نظامی می‌تواند به پیشروی بیشتر روسیه منجر شود. سناریوی دوم اما مذاکره تحت فشار است یعنی ممکن است اوکراین تحت فشارهای دولت ترامپ به مذاکرات صلح تن بدهد. این امر به معنای پذیرش از دست دادن بخش‌هایی از خاک اوکراین است اما از طرفی ممکن است جنگ را متوقف کند.
سناریوی سوم نیز تشدید درگیری‌هاست به طوری که اگر روسیه احساس کند غرب در حال تضعیف است، ممکن است حملات خود را تشدید کرده و تا قبل از شروع مذاکرات صلح به اهداف بیشتری در خاک اوکراین دست یابد. در همین رابطه است که برخی کارشناسان غربی معتقدند، اظهارات ترامپ درباره عدم آمادگی پوتین برای پایان یافتن جنگ، نشان می‌دهد که او به دنبال یک راه‌حل دیپلماتیک است اما این راه‌حل ممکن است به بهای امتیازدهی به روسیه تمام شود. در واقع در حالی که برخی معتقدند ترامپ می‌تواند با فشار بر دو طرف به جنگ پایان دهد، دیگران نگرانند که این رویکرد به تقویت پوتین و تضعیف اوکراین بینجامد.
در نتیجه آینده جنگ اوکراین به عوامل متعددی از جمله سیاست دولت ترامپ، مواضع اروپا و تحولات میدان نبرد بستگی دارد اما موضوع مشخص این است که هرگونه تغییر در سیاست غرب به خصوص آمریکا می‌تواند تاثیر عمیقی بر روند جنگ داشته باشد.
