پایان ممیزی فیلمنامه‌ها
جهان صنعت– کانون کارگردان سینمای ایران در نامه‌ای به رییس سازمان سینمایی خواستار برچیده شدن شورای پروانه ساخت و پایان ممیزی فیلمنامه‌ها شد و اعلام کرد که در صورت تداوم روند فعلی ممیزی فیلمنامه‌ها، نماینده کانون کارگردانان دیگر در شورای پروانه ساخت شرکت نخواهد کرد. ماجرای پروانه ساخت و درخواست فیلمسازان برای حذف آن از پروژه تولید فیلم‌های سینمایی سال‌هاست که به‌عنوان دغدغه‌ای جدی در سینما مطرح بوده اما در دولت‌های مختلف به نتیجه‌ای نرسیده است. تیرماه سال۱۴۰۳ کانون کارگردانان خانه سینما در نامه‌ای به مسعود پزشکیان که پیروز انتخابات ریاست‌جمهوری شده، نوشته بود:
«ما خواهان حذف هرگونه نظارتی قبل از ساخت فیلم هستیم و پروانه ساخت باید حذف شود. شورای پروانه نمایش هم باید ترکیبی از همه تفکرات داخل سینما و زیر نظر صنوف سینما باشد و درجه‌بندی سنی برای عرضه اندیشه‌های متفاوت رعایت شود.» حالا یک‌سال پس از این درخواست، کانون در نامه‌ای به رائد فریدزاده تاکید کرده، در دوره‌ای هستیم که نیاز به بازنگری در ساختارهای قدیمی و پاسخ به مطالبات برای آزادی، گفت‌وگو و اعتماد بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. متن این نامه که با عنوان «نگاه محدودکننده به خلاقیت بی‌ثمر و زیان‌بار بوده» به این شرح است:
«جناب آقای رائد فریدزاده، ریاست سازمان سینمایی کشور، شما در دوره‌ای ریاست سازمان سینمایی را به دست گرفتید که جامعه و سینمای ایران هردو در حال تغییرند؛ دوره‌ای که نیاز به بازنگری در ساختارهای قدیمی و پاسخ به مطالبات برای آزادی، گفت‌وگو و اعتماد بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. در این مدت کوتاه، تلاش شما برای ایجاد فضای بازتر در زمینه صدور پروانه ساخت و نمایش، موجب تحرک نسبی در سینمای اجتماعی شده است این گام‌های اولیه اما کافی نیستند چراکه ساختارهای نظارتی موجود دیگر پاسخگوی واقعیت‌های امروز سینمای ایران نیستند. موجودیت شورای صدور پروانه ساخت در شرایط امروز جامعه قابل‌دفاع نیست. بسیاری از فیلمسازان مستقل، جوان یا حتی باسابقه، دیگر نمی‌پذیرند برای بیان اندیشه و ساخت اثر خود از شورایی کسب اجازه کنند که در آن تفکرشان باید تایید یا رد شود. حتی اگر فرض کنیم اعضای این شورا افرادی منعطف و اهل گفت‌وگو باشند، نفسِ الزام به کسب مجوز برای بیان اندیشه، شکلی از بی‌اعتمادی به خلاقیت فیلمساز و تلاشی برای تسلیم او به اراده‌ای فراتر از اراده هنری‌اش است و در دوران جدید سینمای ایران بیش از هر چیز به اعتماد نیاز دارد. به دلایل فوق ما خواستار لغو شورای صدور پروانه ساخت و جایگزینی آن با سازوکاری شفاف و مبتنی‌بر اعتماد به فیلمسازان به‌گونه‌ای هستیم که همگان از کارگردانی که قصد ساخت اولین فیلمش را دارد تا سینماگران حرفه‌ای و باسابقه، بتوانند فیلم خود را بدون بررسی فیلمنامه و ممیزی بسازند. طبعا در شرایط فعلی حضور نماینده کانون کارگردانان در شورای صدور پروانه ساخت نه به معنای تایید این سازوکار که راهکاری ناگزیر برای حفظ کانال ارتباطی و تسهیلگری در امور دریافت پروانه ساخت برای کارگردانان است ولی در صورت تداوم روند فعلی بررسی و ممیزی فیلمنامه، کانون کارگردانان در هماهنگی با خانه سینما از نماینده خود می‌خواهد که دیگر در شورای صدور پروانه ساخت شرکت نکند. در کنار این تحول ضروری، بازنگری در ترکیب و رویکرد شورای صدور پروانه نمایش نیز اجتناب‌ناپذیر است. اعضای این شورا باید با درک عمیق از تحولات اجتماعی و فرهنگی جامعه امروز ایران برگزیده شوند؛ افرادی که به تغییرات باور دارند، به اندیشه و تجربه انسان معاصر احترام می‌گذارند و محدودیت را جایگزین گفت‌وگو نمی‌کنند. دوران تازه‌ای در حیات اجتماعی و فکری مردم ایران آغاز شده است. ادامه‌دادن مسیر ممیزی و صدور مجوز براساس الگوهای کهنه، نه‌تنها با این دوران هم‌خوان نیست بلکه مانع رشد سینمای ملی و انسانی ایران است. قوانین و آیین‌نامه‌های قدیمی نیازمند بازنگری هستند تا فیلمساز ایرانی بتواند با فراغ بال از جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کند الهام بگیرد و تصویری صادقانه از آن بسازد. در جهانی که هر روز دگرگون‌تر می‌شود، نگاه محدودکننده به خلاقیت هنری نه‌تنها بی‌ثمر که زیان‌بار است و سینماگران ایرانی هم به این نگاه محدودکننده اعتقادی ندارند. از شما انتظار داریم با درک نقش تاریخی خود در این مقطع حساس، گامی بزرگ بردارید: با حذف شورای صدور پروانه ساخت و تسهیل فرآیند فیلمسازی بدون الزام به ارائه فیلمنامه، راه را برای سینمایی آزادتر، اندیشمندتر و در شأن مردم این سرزمین هموار کنید.»
منبع: ایسنا
