«وویجر ۱» در آستانه نقطه عطف تاریخی

جهان‌صنعت– در اواخر سال۲۰۲۶، یک جسم ساخت بشر برای نخستین‌بار در تاریخ انسان به فاصله کامل یک روز نوری از زمین خواهد رسید. فضا بسیار وسیع است و اشیای ساخت انسان نسبتا کند حرکت می‌کنند. سریع‌ترین سرعتی که تاکنون یک انسان تجربه کرده، توسط ماموریت «آپولو ۱۰» در سال ۱۹۶۹ ثبت شد و از آن زمان تاکنون شکسته نشده است. این پرواز فضایی رکورددار، سرعتی برابر با ۹۳۷/‏۳۹کیلومتر در ساعت داشت. با چنین سرعتی، پیمودن فاصله‌ای معادل یک واحد نجومی (AU)، یعنی فاصله بین زمین و خورشید، ۷۳۰/‏۳ساعت (تقریبا ۱۵۵‌روز) زمان می‌برد. حدود ۱۵۵روز برای رسیدن به خورشید، آن هم فقط برای برخورد با آن، زمان بسیار زیادی است. در این مدت، نور و سیگنال‌های ارسالی از زمین فقط در ۸ دقیقه و ۲۰ثانیه به مقصد می‌رسند. یادآوری واضحی از اینکه بی‌جرم بودن (مثل نور) چقدر در افزایش سرعت مزیت دارد اما در اوایل سال۲۰۲۷، با رسیدن «وویجر ۱» به فاصله‌ای معادل یک روز نوری از خورشید، ما به شکل ملموس‌تری بزرگی فاصله‌ها در فضا و سرعت شگفت‌انگیز نور را تجربه خواهیم کرد. «وویجر ۱»  در سال ۱۹۷۷ پرتاب شد و از آن زمان تاکنون به حرکت ادامه داده است. اکنون حدود ۱۶۶واحد نجومی از زمین فاصله دارد و نخستین فضاپیمایی است که از هلیوسفر خارج شده، از هلیوپاز عبور کرده و وارد فضای میان‌ستاره‌ای شده است.

در وضعیت فعلی حدود ۲۳ساعت، ۵ دقیقه و ۳۶ثانیه طول می‌کشد تا سیگنال‌هایی که از زمین به سوی «وویجر ۱»  ارسال می‌شوند به آن برسند. با سرعت فعلی فضاپیما که حدود ۱۹۵/‏۶۱کیلومتر در ساعت است، هنوز بیش از یک‌سال دیگر باقیمانده تا این فاصله به ‌طور کامل به ۲۴‌ساعت نوری افزایش یابد. زمانی که «وویجر ۱»  به فاصله ۹/‏۲۵‌میلیارد کیلومتری از زمین برسد، سفری که تقریبا ۵۰‌سال طول کشیده، به فاصله‌ای خواهد رسید که نور در مدت یک شبانه‌روز طی می‌کند. براساس محاسبات با استفاده از ابزار «Eyes on the Solar System»  ناسا، این رویداد در ۱۵نوامبر ۲۰۲۶ رخ خواهد داد، در حالی که فضاپیما در ۲۸ ژانویه ۲۰۲۷ به فاصله یک روز نوری از خورشید خواهد رسید. پس از آن، «وویجر ۱»  به مسیر خود تحت هدایت ناسا ادامه خواهد داد تا زمانی که منبع تغذیه‌اش، احتمالا در اوایل دهه۲۰۳۰ میلادی تمام شود. راه‌های مختلفی برای تعریف «مرز منظومه شمسی» وجود دارد؛ مثلا می‌توان آن را پایان محدوده سیارات یا مرز «ابر اورت» در نظر گرفت، جایی که تاثیر گرانشی خورشید به پایان می‌رسد و اجرام ممکن است همچنان به سوی خورشید بازگردند. هرچند کاوشگر وویجر از هلیوسفر خارج شده، می‌توان گفت که هنوز منظومه شمسی را به ‌طور کامل پشت سر نگذاشته است. ناسا توضیح می‌دهد: «در طول تاریخ، اخترشناسان بر سر اینکه منظومه شمسی کجا به پایان می‌رسد، اختلاف‌نظر داشته‌اند. یکی از دیدگاه‌ها این است که مرز منظومه جایی است که دیگر گرانش خورشید غالب نیست؛ نقطه‌ای دورتر از سیارات و ابر اورت. این مرز، به ‌طور تقریبی، در میانه راه تا نزدیک‌ترین ستاره یعنی «پروکسیما قنطورس» قرار دارد. با سرعتی بیش از ۵۶‌هزار کیلومتر در ساعت، رسیدن وویجرها به آن مرز نامشخص حدود ۴۰‌هزار سال زمان می‌برد و در این مدت، مسافتی حدود دو سال نوری را طی خواهند کرد.»