همگرایی برای رنسانس پسته ایران ناگزیر است
جهان صنعت– در گذشته نه چندان دور تنها ایران به‌عنوان یکه‌تاز تولید و صادرات پسته شناخته می‌شد اما امروزه مانند بسیاری از کالاهای صادراتی دیگر شاهد یک رقابت جهانی در تولید و صادرات پسته هستیم. با بررسی شرکای اصلی تجاری خارجی ایران متوجه می‌شویم که علاوه‌بر ایران از مهم‌ترین کشورهای جهان که در عرصه تولید پسته و صادرات آن فعالیت جدی دارند می‌توان به کشورهای ایران، آمریکا، ترکیه، آلمان و افغانستان اشاره کرد. از لحاظ میزان واردات هم کشورهای آلمان، ایتالیا، هند، فرانسه عربستان و امارات هرکدام از بزرگ‌ترین وارد‌کنندگان یا مصرف‌کنندگان مغزپسته محسوب می‌شوند. ناگفته نماند در سال‌های اخیر با ورود آمریکا به بازار این محصول یک رقابت جدی بین ایران و آمریکا ایجاد شده است. یکی از برتری‌های ایران در صادرات پسته موقعیت جغرافیایی کشور است. کشور ما به‌واسطه موقعیت خاصی که در حوزه حمل‌ونقل بین‌المللی دارد و به علت واقع شدن در یک چهارراه اقتصادی و گردشگری به‌راحتی می‌تواند پتانسیل بازار آسیای شرقی به‌خصوص بازار کشور چین را از آن خود کند.
تشریح وضعیت موجود و ارائه راهکار
رییس اتاق کرمان ضمن تشریح وضعیت موجود کشاورزی در بخش پسته و مشکلات آن، تحول در رویکردهای گذشته را برای حفظ این محصول استراتژیک ضروری دانست و به ارائه راهکارهایی برای بهبود شرایط پرداخت.
سیدمهدی طبیب‌زاده در آیین اختتامیه نهمین جشن ملی پسته رفسنجان گفت: امروزه در نقطه‌عطف تاریخی ایستاده‌ایم؛ نقطه‌ای که تصمیمات و اقدامات جمعی ما سرنوشت یکی از باشکوه‌ترین میراث‌های اقتصادی و فرهنگی ایران یعنی پسته کرمان را رقم می‌زند.
وی پسته را نه‌تنها یک محصول کشاورزی بلکه برند جهانی، نماد مقاومت و منبع عزت و درآمد هزاران خانواده ایرانی دانست و تاکید کرد: باید با شجاعت بپذیریم که رویکردهای دیروز، پاسخگوی چالش‌های امروز نیست. ما در آستانه یک تحول اساسی قرار داریم؛ تحولی که نه یک انتخاب بلکه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای بقا و شکوفایی است.
طبیب‌زاده در ادامه به بیان چالش‌های حوزه پسته پرداخت و گفت: خشکسالی را دیده‌ایم، گرد و غبار را لمس و فشار اقتصادی را احساس کرده‌ایم اما اینها پایان داستان نیست بلکه تنها فصل‌های دشواری هستند که ما را به‌سمت یک نوآوری بزرگ سوق می‌دهند. مشکل آب ما را به‌سمت هوشمندترین سیستم‌های آبیاری دنیا سوق می‌دهد. مشکل خاک ما را وادار به خلق اصولی‌ترین روش‌های کشاورزی خواهد کرد و رقابت جهانی ما را مجبور به خلق ارزش‌افزوده‌ای بی‌نظیر می‌کند.
وی با طرح این سوال که چشم‌انداز آینده چگونه خواهد بود؟ تصریح کرد: فرد کشاورزی را تصور کنید که با تلفن همراه خود، دقیق‌ترین میزان رطوبت خاک درختانش را می‌سنجد و آب را به اندازه یک قطره حساب‌شده در اختیار ریشه قرار می‌دهد؛ کارخانه‌ای تصور کنید که پسته را نه به‌صورت خام بلکه به‌عنوان روغنی گرانبها، کره‌ای لذیذ، یا فرآورده‌های غذایی به جهان عرضه می‌کند.
رییس اتاق کرمان ادامه داد: تصور کنید برند «پسته کرمان» در بازارهای جهانی نه با قیمت که باکیفیت و اصالت می‌درخشد و مشتریانش برای داشتن آن از یکدیگر سبقت می‌گیرند. این رویا نیست بلکه آینده‌ای است که در دستان ما قرار دارد.
طرح نقشه راه مشترک و اقدامات مشخص
طبیب‌زاده رسیدن به آینده ترسیم‌شده را نیازمند طرح نقشه راه مشترک و اقدامات مشخص، همگرایی و عزمی ملی در چهار جبهه دانست و اظهار کرد که در جبهه دانش و فناوری از مزرعه تا آزمایشگاه باید متعهد شویم که کشاورزی دقیق (Precision Agriculture) را با استفاده از سنسورها، مجموعه‌ای از ارتباطات و تعاملات رایانه‌ای (IoT)و داده‌کاوی در باغات خود حاکم کنیم.
وی با تاکید بر ضرورت سرمایه‌گذاری بر توسعه ارقام مقاوم و پرمحصول ادامه داد: در جبهه مدیریت منابع (نجات آب و خاک) باید متعهد شویم تا آبیاری تحت فشار را نه به‌عنوان یک پروژه بلکه به‌عنوان یک «فرهنگ» در تمامی باغات خود نهادینه و کودهای زیستی و آلی برای احیای خاک‌های فرسوده استفاده کنیم.
به گزارش روابط عمومی اتاق ایران، رییس اتاق کرمان با بیان اینکه در جبهه صنعت و بازار (خلق ارزش‌افزوده) باید متعهدانه از دایره خام‌فروشی خارج شویم، افزود: هریک از ما و در هر سطحی، باید به‌سمت فرآوری و ایجاد ارزش‌افزوده حرکت کرده و با همکاری یکدیگر، برند «پسته ایران» را آنچنان تقویت کنیم که هر گرم از آن، نماد کیفیت و اعتماد باشد.
وی جبهه چهارم را همکاری و حکمرانی (اتحادمثلث طلایی) دانست و گفت: اجرای این نقشه راه تنها با همکاری یک مثلث طلایی یعنی کشاورز با پذیرش روش‌های نوین، صنعتگر و تاجر با سرمایه‌گذاری و بازاریابی هوشمند و حاکمیت با تسهیلگری، ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت و رفع موانع قانونی ممکن است.
رییس اتاق کرمان با بیان اینکه تاریخ به ما نگاه می‌کند و نسل‌های آینده در حال قضاوت ما هستند، اضافه کرد: آیا ما نسلی خواهیم بود که شاهد نابودی تدریجی پسته ایران باشد؟ یا نسلی خواهیم بود که با جسارت و دانایی، رنسانس پسته ایران را کلید زد و آن را به اوجی بی‌سابقه رساند؟ تحول از همین جمع و از تصمیم من و شما آغاز می‌شود، بنابراین برای نجات و شکوفایی پسته ایران باید متحد شویم و داستان جدیدی بنویسیم؛ داستانی که نشان از مقاومت، نوآوری و موفقیت دارد زیرا پسته ایران، میراث ما، مسوولیت ما و افتخار آینده ماست.
در پایان ایجاد یک «کارگروه مشترک» برای پیگیری این نقشه راه از سوی رییس اتاق کرمان پیشنهاد شد. رییس اتاق کرمان از غرفه‌های مختلف نمایشگاه جانبی جشنواره پسته رفسنجان بازدید کرد.
